به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، اثر حاضر، پژوهشي در منطق حكمت سهروردي محسوب مي‌شود كه در آن واژه‌هاي فلسفي به ويژه دانش‌واژه‌هاي فلسفه اشراق را بررسي كرده است.

بي‌گمان نام شيخ شهاب‌الدين سهروردي (549ـ587 هجري قمري) يكي از نخستين نام‌هايي است كه از تعبير (فيلسوفان بزرگ ايران و اسلام) به ذهن‌ها متبادر مي‌شود. وي موسس و مدون حكمت اشراق است، مكتبي كه در مواجهه و چالش با مكتب‌هاي فلسفي مشائي و كلامي و تحت تاثير حكمت ذوقي و مشرقي ايرانيان قديم، سقراط و افلاطون، حكمت زرتشتي، حكمت بودايي و هندي، عرفان و تصوف اسلامي و بيش از همه، ذوق سرشار و روح حقيقت‌خواه خود سهروردي بروز و ظهور يافت.

به نظر بسياري از بزرگان فلسفه، حكمت متعاليه صدرايي در پيدايش خود، بيش از همه مرهون حكمت اشراقي سهروردي است؛ چه در آن نظريه‌ها و مباني كه به طور مستقيم از سهروردي برگرفته و چه در الهامات و بارقه‌هايي كه بر اثر مطالعه و سنجش و نقادي اين دستگاه فلسفي در نظام‌واره حكمت صدرايي خوش نشسته است.

با اين كه حكمت اشراقي در كنار حكمت مشائي و حكمت متعاليه، يكي از سه مكتب عمده فلسفي مسلمانان است، عوامل بسياري در طول تاريخ و به ويژه در دهه‌هاي اخير، زمينه بي‌توجهي و غفلت از اين دستگاه مهم فلسفي شده است.

يكي از عوامل بسيار مهم براي اين بي‌توجهي، اجمال، ابهام و دشواري كتاب‌ها و آثار شيخ اشراق است كه شرح‌هايي مانند شرح شهرزوري و شرح قطب‌الدين شيرازي نيز نتوانسته اين معضل را فروگشايد؛ به ويژه در عصر حاضر كه خواندن چنين آثار كلاسيكي، از عهده كمتر كسي برمي‌آيد و بيشتر استادان و دانشجويان، حوصله چنداني براي تدقيق و تامل در فهم چنين نوشته‌هايي ندارند و همين امر زمينه بي‌رغبتي محققان را به حكمت اشراق افزون كرده است.

اين مشكل اگرچه درباره حكمت مشاء و تا حدي حكمت متعاليه نيز صادق است، ولي دوباره‌خواني و بازنگاري آثار اين دو مكتب فلسفي به سبك‌هاي جديدتر و رايج بودن تدريس آنها، تا حد بسياري از اين مشكل كاسته است. متاسفانه درباره حكمت اشراق اين مساله تحقق نيافت.

كتاب حاصر، افزون بر پيشگفتار، دو بخش دارد كه بخش نخست آن، داراي چهار گفتار است.

گفتار نخست درباره دانش‌ها و شناساندن است و هفت دستور و يك بهره و روشي اشراقي را دربر مي‌گيرد.

گفتار دوم درباره حجت‌ها و پايه‌هاي آنهاست و هفت دستور و يك دانش اشراقي و يك ژرف‌نگري اشراقي و دو روش و پنج بهره را دربردارد.

گفتار سوم درباره مغالطه‌ها و برخي داوري‌هاست با دو بهره و چهار دستور. پيداست كه اين سه گفتار درباره دانش منطق‌اند. سهروردي در اين گفتارها، افزون بر سنجش منطق ارسطويي، انديشه‌هاي ناب منطقي خود را پيشنهاد داده است. كتاب حاضر، ويرايش، اعراب‌گذاري، ترجمه و شرح منطق كتاب «حكمت اشراق» سهروردي است.

گفتار چهارم بخش نخست حكمت اشراق درباره پاره‌اي از داوري‌ها و ژرف‌انديشي‌هاي اشراقي است. فلسفه فيلسوفان پيش از سهروردي، به ويژه فلسفه مشايي، پايه‌ها و دستورهايي دارد كه ديگر گفتارها بر آنها استوارند. از ديدگاه سهروردي، اين دستورها برخي درست‌اند و برخي نادرست. دستورهاي نادرست گمراه كننده بوده و بازگو كردن آنها، به راستي آوردن نمونه‌هايي خوب براي مغالطه‌هايي است كه در دانش منطق از آنها گفت‌وگو مي‌شود. سهروردي آنها را با روش خود اين فيلسوفان، بازگو مي‌كند و برمي‌سنجد.

چاپ نخست كتاب «منطق اشراق، پژوهشي در منطق حكمت اشراق سهروردي» در شمارگان 1000 نسخه، 167 صفحه و بهاي 27000 ريال راهي بازار نشر شد.