چهارشنبه ۱۹ مرداد ۱۳۹۰ - ۱۲:۱۲
عكاسي يک نظام نشانه‌‌شناختي است

نشست نقد و بررسي كتاب «عكاسي: درآمدي انتقادي» ويراسته ليز ولز كه توسط گروهي از مترجمان به فارسي برگردانده شده است، عصر روز سه‌شنبه (18مرداد) در مركز فرهنگي شهر كتاب برگزار شد. به گفته فرزان سجودي، عكاسي يک نظام نشانه ‌شناختي است كه بر حسب موقعيت، كاركردهاي متفاوتي پيدا مي‌كند.*

به گزارش خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، اين نشست با حضور علي‌اصغر محمدخاني، معاون فرهنگي شهر كتاب، فرزان سجودي، استاد دانشگاه و نشانه‌شناس، مهدي مقيم‌نژاد، عكاس و مهران مهاجر، عكاس و يكي از مترجمان كتاب برگزار شد. 

كتاب «عكاسي: درآمدي انتقادي» توسط نويسندگان مختلفي چون «مارتين ليستر»،‌ «آناندي رامامورتي» و «پاتريشيا هالند» نوشته شده و«ليز ولز» ويراستاري آن را انجام داده است. كتاب توسط محمد نبوی، مهران مهاجر، سلماز ختايی‌لر و ویدا قدسی‌راثی به فارسي ترجمه و از سوي انتشارات مينوي خرد به چاپ رسيده است.

در ابتداي نشست، محمدخاني درباره فصل‌های كتاب «عكاسي: درآمدي انتقادي» توضيح داد: كتاب حاوي هفت فصل است و از سوي نويسنده‌هاي مختلف و در فضاي دانشگاهي بريتانيايي مكتوب شده است.

وي افزود: اهميت عكاسي، عواملي كه براي فهم عكاسي احتياج است، كاركرد عكاس در جهان معاصر و خوانش تصوير از مباحث كتاب به شمار مي‌آيد. اين كتاب تاثير و نفوذ محافل فرهنگي در جوامع بريتانيايي را به نمايش گذاشته است.

در ادامه، مهاجر به نمايندگي از گروه مترجمان كتاب، طي سخناني اظهار داشت: 15 سال است كه از نشر [نسخه اصلی] كتاب مي‌گذرد. ويراست نخست آن در سال 1996 به چاپ رسيد. سپس این کتاب تبديل به يكي از آثار مرجع و متون درسي شد. اثر ترجمه و منتشر شده در ايران از ويراست چهارم اين كتاب در سال 2004 است.

وي توضيح داد: كتاب در حوزه مباحث نظري عكاسي نوشته شده، تحليل عكاسي به عنوان نهادي فرهنگي، اجتماعي يا دستگاه كنش‌گر در محيط اجتماعي از مباحث مهم آن است.

مهاجر با بيان اينكه كتاب براي افراد علاقه‌مند به پژوهش در حوزه فرهنگي بسيار كارآمد است، گفت: كتاب در زمينه كار عملي عكاسي كمكي نمي‌كند و بيشتر در باز كردن ذهنيت مخاطب اثرگذار است.

وي درباره دو ويژگي مهم كتاب گفت: يكي از ويژگي‌هاي مهم كتاب پرداختن به حوزه‌هايی چون عكاسي مردم پسند و عكاسي خانوادگي است كه در 25 سال اخير كمتر ديده شده است. ويژگي ديگر كتاب شيوه روشن بيان آن است كه به دور از سطحي‌نگري نوشته شده.

مهاجر درباره فصول كتاب توضيحاتي ارايه كرد و گفت: فصل نخست كتاب به طور كلي به مباحث نظري درباره عكاسي مي‌پردازد و  از نظريه‌هاي پيرامون استفاده شده است. 

وي ادامه داد: فصل دوم درباره عكاسي مستند است كه با نگاهي تاريخي از قرن 19 مستندنگاري را به شكل تاريخي دنبال مي‌كند و به عكاس خياباني، مطبوعاتي، چگونگي شكل‌گيري، تناقض‌هاي عكاسي مستند و شكل‌گيري نوع ديگر عكاسي مستند پرداخته است.

مهاجر گفت: فصل سوم درباره عكاسي مردم پسند و نقش ساز و كار عكاسي در حوزه توليد عكس عامه پسند به شمار مي‌آيد. نقش زنان در توليد اين نوع عكس‌ها در اين فصل دنبال شده است. فصل چهار كتاب بازنمايي بدن در تصوير عكاسي با نوعي نگاه انتقادي را دنبال مي‌كند. فصل ديگر به عكس در مقام كالا و كاركردهاي ابزاري آن مي‌پردازد.

وي توضيح داد: فصل شش كتاب به مبحثي پرداخته كه هميشه مورد مناقشه است، نزاع بر سر این‌که عكاسي ابزاری مكانيك براي ثبت واقعيت است يا یک آفرينش هنري محسوب می‌شود. فصل آخر به پرسش‌ها و مسايلي كه عكاسي در دوران ديجيتال با آن مواجه شده پاسخ مي‌دهد و تفاوت عكاسي سنتي و ديجيتال را تحليل مي‌كند.

در ادامه، مقيم‌نژاد گفت: اين اثر كاربردي است و جنبه آموزشي دارد. چراكه اطلاعات نويسنده خيلي هدفمند و مشخص است و اين مورد به جنبه آموزشي آن كمک مي‌كند.

وي با بيان اينكه كتاب سعي مي‌كند به شكل عيني با مفاهيم برخورد كند و به ارزش آموزشي كار بيفزايد، اضافه كرد: كتاب خيلي به مخاطب آزادي عمل نمي‌دهد و اطلاعات را به صورت جهت‌دار در اختيار مخاطب مي‌گذارد.

مقيم‌نژاد بيان كرد: كتاب جامع و كامل نيست و مباحث «ليز ولز» در  فصل ششم از سطح پايين‌تري نسبت به بخش‌هاي ديگر كتاب برخوردار است.

وي در بخشي ديگر از سخنانش درباره منابع آموزشي گفت:  مقالات قابل توجهي در حوزه عكاسي به فارسي منتشر شده است. در اين حوزه دچار كمبود منابع در مباحث نظري نيستيم. مهم اين است كه بداينم مباحث مطرح شده به چه كاري مي‌آيد و كاركرد خودش را كجا پيدا مي‌كند، چون سرعت بايگاني شدن مطالب در كشور ما سريع است و مقالات بسيار زود فراموش مي‌شوند.

سجودي در ادامه، ترجمه كتاب را روان و بسيار خواندني دانست و گفت: گروه مترجمان بسيار با دقت و وسواس اين كار را انجام دادند، ويراستار وقت زيادي صرف كرده و كيفيت چاپ، حروفچيني، تصاوير و ظاهر كتاب قابل قدرداني است.

وي توضيح داد: كتاب «عكاسي: درآمدي انتقادي» براي دانشجويان نوشته شده از انسجام دانشگاهي و آكادميک برخوردار است و فصل‌بندي آن جامعيت دارد.

سجودي با بيان اينكه كتاب در برخي مطالب دچار دوگانه‌نگري شده، افزود: بدون تعصب بايد گفت عكس مانند زبان مي‌ماند. هرچه وارد فضاي بصري شويم قراردادهاي خوانش بصري را مي‌آموزيم.

سجودي با تاکید بر اينكه عكاسي يك نظام نشانه‌شناختي است، بيان كرد: اين نظام كاركردهاي متفاوتي پيدا مي‌كند و  نقش‌هاي مختلفی را به عهده مي‌گيرد.

وي در پايان سخنانش با توجه به تقابل فرهنگي تاكيد كرد: ضروري است براساس اين آموزه‌ها كتاب‌هايی مشابه كه با عناصر فرهنگي ايران همخوان است تاليف شود تا دچار تناقض فرهنگي نباشيم.  

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها

اخبار مرتبط