دكتر اكبر ايراني، در گفت‌وگو با خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا) گفت: حدود 15 متن کهن تفسيري توسط مرکز ميراث مکتوب در طول اين ساليان منتشر شده است كه از اين ميان مي‌توان به تفسير «مفاتيح الاسرار شهرستاني»، «تاج التراجم»، «جواهر التفسير و دقايق التأويل» و... اشاره كرد.

وي خاطرنشان كرد: در سال‌هاي اخير براي ما انتشار برخي كتاب‌ها اولويت پيدا کرده است. تحليل، آناليز و متن‌شناسي متون کهن شيعي، فارسي از جمله متوني به‌شمار مي‌آيند که ارزش بررسي دارند. پژوهشگران و محققان معمولا محتواي متون را با مقابله نسخه‌هاي خطي ارايه مي‌دهند اما اينکه، چه متون و دانشي در آن متن است را کمتر توجه مي‌كنند. به همين دليل تلاش ما اين است که اين زمينه را تقويت کنيم.

ايراني يادآور شد: اگر بخواهيم به شكل جدي به اين قضيه نگاه كنيم پژوهشگران اروپايي و غربي در زمينه تفسير شيعه و تفسير به معناي عام، پژوهش‌هاي مستقلي در حوزه‌هاي مختلف انجام داده‌اند و ما نيز در اين سه، چهار سال اخير چند کار در دست انتشار داريم.

وي خاطرنشان كرد: تفسير پژوهشي «آنابل کيلر»، استاد دانشگاه کمبريج يكي از آنهاست. كيلر تفسير کشف الاسرار و هرمنوتيک صوفي جنبه‌هاي عرفاني را بررسي و تجزيه کرده است که توسط ميراث مكتوب ترجمه شده و اميدوارم امسال منتشر شود.

وي گفت: ديگري «قرائت سوره مائده» اثر «ميشل کويپرس» است که تحقيق و پژوهش وي، کتاب سال جهاني شد و ما كوشش مي‌كنيم كه اين كتاب را ترجمه و منتشر كنيم. اين كتاب بحثي درباره تقارن آيات دارد و نشان مي‌دهد كه از طريق تقارن آيات و پارالليسم، مي‌توانيم نظم پنهاني را در آيات ببينيم که نشانه يکي از شواهد و قرائن اعجاز قرآني است.

مدير عامل مرکز پژوهشي ميراث مکتوب، در ادامه سخنانش گفت: «آندرو جي لين» نيز «تفسير ثعلبي» را تأليف کرده و ميراث مكتوب اين اثر را در دست ترجمه دارد. همچنين «تفسير کشاف» را «وليد صالح» در کانادا پژوهش کرده و قرار است كه اين مركز آن را منتشر كند. ما اين نوع تک‌نگاري‌ها را شناسايي مي‌كنيم و به عنوان متن‌شناسي علوم قرآني منتشر و در دسترس علاقه‌مندان قرار مي‌دهيم.

وي به انتشار مقالات در زمينه تفسيرپژوهي و متن‌شناسي علوم قرآني نيز اشاره كرد و گفت: مقاله‌اي را «کلود ژيليو» فرانسوي چاپ کرده است. اين نوشتار مقاله مفصلي در 112 صفحه به شمار مي‌آيد که 114 تفسير را که بيشتر تفاسير شيعه است، بررسي و طبقه‌بندي کرده و جزو پيشنهادهايي است که توسط ميراث مكتوب ترجمه و منتشر مي‌شود.

مدير عامل مرکز پژوهشي ميراث مکتوب از مفسران بزرگ شيعه به ويژه «شيخ الطايفه شيخ ابوجعفر طوسي»، صاحب تفسير تبيان و مرحوم «طبرسي»، مفسر و مولف مجمع‌البيان ياد کرد و گفت: مجمع‌البيان برگرفته از تفسير تبيان با اضافات مفسر است که دو سوم از اين تفسير، بر گرفته از تفسير تبيان است. اين دو تفسير، سرچشمه‌هايي از انوار ملکوت الهي و معارف الهي به‌شمار مي‌آيد که تقريبا تمام مفسران شيعه از اين دو تفسير بهره برده‌اند.

ايراني در ادامه سخنانش افزود: شيخ طوسي، زمان خودش را به درستي درک کرد و تشخيص داد که نياز زمان و خواست زمان را پاسخ بدهد. از اين رو تفسيري عقلي کلامي به نوعي که رد بر عقايد معتزله و اشاعره بود ارايه داد. من در رساله کارشناسي ارشدم به بررسي روش‌شناسي شيخ طوسي و نحوه اجراي او پرداختم، از اين روي جايگاه اين شخصيت بزرگ و مفسر بزرگ شيعي را بسيار مهم و ارزشمند مي‌دانم.

وي همچنين از دو تن از مفسران متأخر بزرگ شيعه، علامه مرحوم طباطبايي و آيت‌الله محمدهادي معرفت ياد كرد و گفت: آيت‌الله معرفت  با نوشتن کتاب «التمهيد في علوم القرآن» راه تحقيق بسياري از محققان و پژوهشگران را باز کرد و ولي من فکر مي‌کنم كه اين شخصيت بزرگ و خوش‌فکر در جامعه ما ناشناخته مانده است.