یکشنبه ۱۶ بهمن ۱۳۹۰ - ۱۶:۱۷
تاريخ تكنولوژي در ايران بررسي شد

شماره 165 «كتاب ماه تاريخ و جغرافيا» با رويكرد «تاريخ تكنولوژي در ايران» به كوشش موسسه خانه كتاب منتشر شد و در دسترس علاقه‌مندان تاريخ ايران قرار گرفت. اين ماهنامه تخصصي در اين شماره به چند و چون گفتمان تكنولوژيك پرداخته است.-

به گزارش خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، دكتر مرتضي دهقان‌نژاد، دانشيار و عضو هيأت علمي گروه تاريخ دانشگاه اصفهان در سرسخن اين ماهنامه با عنوان «موج دوم انقلاب تكنولوژيك» نوشته است: «با نگاهي به تاريخ صنعت و علم ملاحظه مي‌كنيم كه در عصر كشاورزي، فاصله تكنيك بين ملت‌ها اصولا به آن اندازه نبود كه يك گروه از آنان بتواند برتري مطلق بر ديگران پيدا كند. به همين دليل تكنولوژي به دنبال خود كانون‌هاي علمي جديد به وجود آورد كه تلاش مي‌كرد با تدوين نگاه كلي، بين كانون‌هاي متعدد، رابطه معني‌داري پيدا كند و كارگاه‌هاي كوچك را به ابركارخانه‌هاي بزرگ مبدل سازد.»

در بخش گفت‌وگو، «چند و چون گفتمان تكنولوژيك» در گفت‌وگو با دكتر علي‌اصغر سعيدي و فريدون شيرين‌كام مطرح شده است. سعيدي معتقد است با توجه به كارهايي كه ابوريحان بيروني كرده يا اسطرلابي كه خوارزمي اختراع كرده، به ويژه حافظ اصفهاني و اختراعاتي كه داشته، اين‌ها همه بيانگر اين است كه ما داراي مباني فكري و نيز برون‌داد عيني درباره تكنولوژي بوده‌ايم ولي در هيچ گفتمان تاريخي ديده نمي‌شود.

شيرين‌كام نيز مي‌گويد: «براي درك تغيير جايگاه تكنولوژي، بايد وضعيت نظام دانش و نيز نهادي شدن آن را در جامعه غربي و جامعه ايراني مقايسه كرد. در غرب هم زمان با قدرت‌گيري صفويان در ايران، دانش به عنوان يك مجموعه نظام‌مند و نهادي شده در تداوم با سنت غربي در دانشگاه‌هاي اروپا به توليد علم مي‌پردازد و از طريق آموزش نگرش علمي به دنياي انساني و طبيعت تلاش مي‌كند قوانين را در جهت تغيير وضعيت جامعه انساني شناسايي و تبيين كند.»

در بخش نظرگاه، «روند ورود تكنولوژي جديد به ايران و بررسي موردي راه‌آهن سراسري» نوشته دكتر مرتضي دهقان‌نژاد و سلمان قاسميان و «آب و آبياري در عهد آل بويه» نوشته دكتر علي يحيايي آمده است.

«مديريت آب در دنياي باستان» نوشته سيد مهدي موسوي‌نيا و «در جست و جوي آب» اثر علي‌اصغر چاهيان از بخش‌هاي كنكاش ماهنامه تخصصي كتاب ماه تاريخ و جغرافيا است. موسوي‌نيا در معرفي اين كتاب مي‌نويسد: تأكيد بر نقش آب در شكل‌گيري و پيشرفت تمدن‌ها در دنياي باستان و جايگاه آن در سلسله مرتب زندگي مردمان وقت، نكته‌اي است كه در جاي جاي كتاب ديده مي‌شود.

در بخش بازتاب هم مطالب «واپسين توقفگاه تاريخ، مروري گذرا بر برخي مسايل و منابع تاريخ تكنولوژي» نوشته مرضيه سليماني و «آموزش عالي در تاريخ اسلام» اثر رقيه فراهاني‌فرد آمده‌اند. «حكايت از ياد رفتگان، چند نكته درباره تاريخ علوم مردم» اثر كليفورد دي. كانر نوشته سيد مسعود رضوي در بخش تاريخ‌نگاران ارايه شده‌ است.

در بخش پرتوهاي تلاش نيز «كاروانسرها در گذر تاريخ» نوشته اميد اخوي و «مهندسي در ايران» اثر مريم غفاري جاهد آمده است. «يك كتاب، دو نگاه» هم به نقد و بررسي كتاب «فاس، شهر اسلام» نوشته تيتوس بوركهات با ترجمه مهرداد وحدتي دانشمند اختصاص دارد.

كتاب ماه تاريخ و جغرافياي اين شماره ويژه‌نامه‌اي درباره انقلاب اسلامي دارد كه مي‌توان به مطالب «تاريخ‌نگاري انقلاب اسلامي» نوشته فاطمه ترك‌چي، «انقلاب و فرهنگ» اثر فاطمه خاكسار، «انقلاب فرامدرن» به قلم نسرين ميرآخورلو، «رهروان لبناني انقلاب اسلامي» نوشته فاطمه اميري پري و «انقلاب اسلامي، ما و ديگران» اثر دكتر حميدرضا توسلي اشاره كرد.

فاطمه ترك‌چي مي‌گويد: انقلاب اسلامي از مهم‌ترين رويدادهاي تاريخ معاصر ايران است. بازتاب اين رويداد در تمامي اركان اجتماعي، اقتصادي، سياسي، فرهنگي و... كشورمان چشمگير است اما تاريخ‌نگاري به عنوان يكي از شاخه‌هاي فرهنگ، دربردارنده و بازگوكننده بخش مهمي از بازتاب انقلاب اسلامي در اركان مختلف است.

همين ماه، كوتاه از تاريخ، رهاورد ديگران، پيشخان تاريخ و چكيده انگليسي نيز پايان‌بخش اين ماهنامه تخصصي است. شماره 165 كتاب ماه تاريخ و جغرافيا به سردبيري حبيب‌الله اسماعيلي همراه لوح فشرده فهرست كتاب‌هاي منتشر شده دي 90 با بهاي 1200 تومان به كوشش موسسه خانه كتاب به چاپ رسيده است.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها