به گزارش خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، نزديك به پنج سال است كه شهر كتاب مركزي در روزهاي چهارشنبه، درس‌گفتارهايي را درباره بزرگان ادبيات كلاسيك ايران برگزار مي‌كند و برنامه‌اي بيست ساله در شهر کتاب در همين روز براي ادبيات کلاسيک تنظيم شده است. در اين فاصله پنج ساله،تا به امروز 200 جلسه درس‌گفتار درباره مولوي، فردوسي، سعدي و نظامي بر پا شده و از چهارشنبه (16 تيرماه 90) نيز درس‌گفتارهاي درباره عطار آغاز و تا پيش از سال 91، 20 جلسه درباره اين چهره فاخر ايراني در شهر كتاب برگزار شده اند.

نخستين نشست درس گفتارهاي شهر كتاب مركزي، نيمه نخست مرداد 85 با مولانا آغاز شد و پس از پانصد روز انس با مولانا و شمس و برگزاري 63 درس گفتار درباره‌ مولانا، اين مركز فرصت ديدار با حکيم توس و شاهنامه‌ را فراهم كرد.

نخستين مجموعه اين درس گفتارها در آستانه هزار و صدمين سال تولد فردوسي با حضور شاهنامه‌پژوهان برجسته تشکيل ‌شد و در آن جلسه، دکتر فتح‌الله مجتبايي، شاهنامه‌پژوه برجسته‌ کشور با موضوع‌ «شاهنامه، استمرار فرهنگ ايراني» سخن گفت.

دوم ارديبهشت‌ سال 88 هم‌زمان با روز بزرگداشت سعدي نيز درس گفتارهايي درباره سعدي آغاز شد و پس از گذران بيش از 50 جلسه پيوسته با سخنراني سعدي‌شناسان، درس گفتارهايي درباره سعدي به پايان رسيد و نخستين مجموعه درس گفتارهايي درباره‌ نظامي با عنوان «چرا نظامي؟» (16 تير 89) با حضور استادان دانشگاه در اين محفل فرهنگي برپا شد.

نخستين جلسه‌ درس‌گفتارهايي درباره‌ نظامي با عنوان «چرا نظامي؟» با سخنان دکتر ضياء موحد، دکتر اصغر دادبه، دکتر سيدعلي موسوي‌گرمارودي و مهنوش مشيري برگزار و دليل انتخاب نظامي در اين درس گفتارها بيان شد.

از چهارشنبه 16 تيرماه 90 نيز درس‌گفتارهاي درباره عطار آغاز شد و 20 جلسه ادامه يافت. نخستين نشست نيز با سخنراني دكتر غلامحسين ديناني و مجدالدين كيواني برگزار شد. دكتر ديناني درباره «جايگاه عطار در عرفان و تفکر ايران» و کيواني درباره‌ «زمان و چگونگي آشنايي غرب با عطار» سخن گفتند. 

نقد و بررسي کتاب‌هاي گوناگون در شهر كتاب
شهر كتاب مركزي سه‌شنبه‌هاي هر هفته نيز جلساتي در زمينه نقد و بررسي کتاب‌هاي مختلف در حوزه ادبيات، فلسفه، تاريخ و زبان‌شناسي براي آشنايي هرچه بيشتر مخاطبان در زمينه‌هاي مختلف برگزار كرده است. نخستين نشست نقد و بررسي كتاب به «21 داستان كوتاه از نويسندگان فرانسه» استاد ابوالحسن نجفي اختصاص داشت كه 13 دي‌ماه 1384 در شهر كتاب برگزار شد و زنده‌ياد استاد سيد حسيني، احمد سميعي و محمد قاسم‌زاده هم حضور داشتند.

پيش از اين تاريخ نيز (13 دي‌ماه 1384) روزهاي سه‌شنبه 185 نشست در كتاب ماه ادبيات و فلسفه موسسه خانه كتاب برگزار شده بودند. از 13 دي 84 تا امروز، شهر كتاب 301 نشست نقد و بررسي كتاب برگزار كرده‌ كه اين نشست‌ها در حوزه ادبيات، فلسفه و حوزه‌هاي زبان‌شناسي بوده است. 

همايش‌هايي درباره شاعران كلاسيك ايران
شهر كتاب همايش‌هايي را نيز درباره شاعران كلاسيك برگزار كرده است. همايش «فردوسي و هومر» را در 26 دي‌ماه 1385، همايش «سعدي در غزل» دوم ارديبهشت 1389 و همايش «گفتگو با حافظ» را 20 مهر 1389 برگزار كرد. همچنين همايش «موسيقي در شعر حافظ»  در 18 مهر 1390 و همايش دو روزه «سعدی در قصيده» نيز 30 و 31 فروردين 1390 در شهر كتاب برگزار شد.

همايش آتي شهر كتاب مركزي به «سعدي و كوشكين» اختصاص دارد كه 29 و 30 فروردين 1391 برگزار مي‌شود.

شهر كتاب همچنين در سال 1387 همايشي را در دو روز با عنوان «عطار به روايت شفيعي کدکني» برگزار کرد که به مناسبت چاپ پنج اثر عطار با تصحيح و تعليقات شفيعي کدکني بود و بحث‌هاي جديدي در اين باب صورت گرفت. اين مركز دو همايش نيز در ستايش داستان كوتاه در 25 بهمن 1384 و 85 برگزار كرد.

جشن زادروز بزرگان ادبيات و فلسفه ايران
همچنين اين مركز فرهنگي بزرگداشت‌هايي را در زادروز بزرگان ادبيات و فلسفه ايران برگزار كرده است. كامران فاني، فتح‌الله مجتبايي، صادق خرازي، احمد سميعي، اسماعيل سعادت و غلامرضا اعواني از جمله افرادي بودند كه تا به حال شهر كتاب براي آن‌ها جشن تولد گرفته است.

دکتر مجتبايي در مراسم بزرگداشت خود در شهرکتاب، پيشنهاد برگزاري جايزه‌اي را در حوزه‌ فرهنگ و ادب ايران داد كه هر ساله به بهترين پايان‌نامه‌ دوره‌ دکتري در زمينه‌ اديان و عرفان و ادبيات کلاسيک فارسي و با هدف ارتقاء علمي و تشويق دانشجويان دوره‌ دکتري در رشته‌هاي مذکور، برگزار ‌شود. نخستين دوره‌ اين جايزه ۱۳ دي 1390 با معرفي دکتر سميرا بامشکي به عنوان برگزيده برگزار شد و دومين دوره آن دي ماه 1391 برگزار خواهد شد. 

در كنار نشست‌هاي سه‌شنبه كه به نقد و بررسي آثار و مباحث ادبي اختصاص دارد، شهر كتاب مركزي بيش از 100 دوره آموزش به صورت كارگاهي برگزار كرده‌ است. اين حوزه‌ها شامل ويرايش، ترجمه، نقد ادبي، نشانه‌شناسي، فلسفه علم، فلسفه هنر، روايت‌شناسي، نويسندگي خلاق، آيين نگارش، حافظ‌شناسي، دوره غزليات شمس و... بوده است. 

درهاي باز، سفري بين فرهنگي
برنامه ديگري نيز شهر كتاب در حوزه ارتباط فرهنگي و بين‌المللي برگزار كرده كه به عنوان «درهاي باز، سفري بين فرهنگي» ناميده شده است و پيوند‌ها و مشتركات فرهنگي در حوزه فلسفه، ادبيات و هنر را بين كشورهاي ايران و ديگر كشورها بررسي مي‌كند. «ايران و اسپانيا»، «ايران و ايتاليا»، «ايران و يونان»، «ايران و ايرلند»، «ايران و اتريش»، «ايران و لهستان»، «ايران و آلمان» و «ايران و سوئيس» از جمله نشست‌هايي بودند كه در «درهاي باز، سفرهاي بين فرهنگي» برگزار شدند.