به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کارلوس فوئنتس، نویسنده مکزیکی، دیروز سه‌شنبه 26 اردیبهشت در سن 83 سالگی درگذشت. «ایبنا» نگاهي دارد بر مصاحبه‌هایی که پیشتر با برخی از نویسندگان و مترجمان درباره این نویسنده مکزیکی داشته است.
 
از نگاه كوثري، يكي ‌از مترجمان آثار فوئنتس در ايران، اين نويسنده، سخنگو و نماینده بین‌المللی ادبیات امروز آمریکای لاتین است. 

اين مترجم، فوئنتس را از نویسندگاني دانسته كه بيشترين تاثير را از فرهنگ جهاني گرفته است؛‌ چرا كه حجم دانش او در موضوعات مختلف در آثارش بسیار وسیع است و همين مساله جهاني شدن وي را رقم زده است. به اعتقاد كوثري، در آثار فوئنتس مرز بین شعر و نثر شکسته شده است. او اعتقاد دارد این مرز باید از بين برود و خودش به خوبی از عهده این کار برآمد است. 

 از نگاه اين مترجم، مکزیک و تاریخ این کشور و همچنین تلاش برای شناخت هویت مکزیکی مهمترین دغدغه فوئنتس بوده است.

كوثري، مترجم «آئورا» همچنين گفته است: محور اصلی آثار فوئنتس و کندکاو در هویت مکزیکی و انسان مکزیکی است. او شناختن و شناساندن مکزیک را رسالت خود می‌داند. 

فوئنتس سرزمین آمریکای لاتین را با  شکست توهم‌ها و آرزوهای انسان‌هایی همراه می‌داند که مردمان آن تلاش داشتند از این سرزمین یک بهشت بسازند. او به همین علت در آثارش و از جمله در رمان «پوست انداختن» مکزیک، آمریکای لاتین، کل غرب و انسان غربی را به چالش می‌کشد. 

كوثري، رمان «آئورا» را آغاز یک مرحله جدید برای فوئنتس مي‌داند. در این اثر، فوئنتس برای نخستین بار از رئالیسم فراتر می‌رود و تخیل و نیروهای پنهان در انسان و جامعه را وارد رمان می‌کند. پس از این رمان، آثار او بر مبنای تضاد و آرزو ساخته شدند و در این نوشته‌ها، قدرت آرزو به جایی می‌رسد که توهم را عینیت می‌بخشد.

کوثری معتقد است كه فوئنتس، درکنار فعالیت‌های سیاسی‌اش به سه زبان  فرانسه،‌ انگلیسی و اسپانیایی  تسلط داشت و در سفر‌های زیادش با فرهنگ و ادبیات نقاط مختلف جهان آشنا شد، ولي همواره در ادبيات مكزيک ماند؛‌ چرا كه او هميشه تعادل را حفظ می‌کند  و با آزادانديشي خويشاوندي دارد و  برخلاف بسیاری از نویسندگان آمریکای لاتین، هرگز تعلق خود را به جذب و دسته‌ای اعم از چپ و راست ابراز نمی‌کند. این تعادل سیاسی به فوئنتس جایگاه خاصی بخشیده است که دیگر نویسندگان این خطه از آن برخوردار نیستند. 

فوئنتس از نگاهي ديگر 

فوئنتس، پدر و مادری سیاستمدار داشت كه به واسطه شغل‌شان بسیار سفر كردند. وي در شهر پاناما متولد شد. والدینش دیپلمات‏هایی مکزیکی بودند. در دوران کودکی در کویتو، مونته‏ویدئو، ریو دو ژانیرو، واشینگتن، سانتیاگو و بوینوس‏آیرس زندگی کرد و در دوران نوجوانی به مکزیک برگشت؛ جایی که تا سال 1965 در آنجا زندگی کرده بود و به همین دلیل است كه كارلوس فوئنتس، تجربه زندگی در مناطق مختلفی از جهان را دارد. وي در دانشگاه‏های برون، پرینستون، هاروارد، پن، کلمبیا و کمبریج تدریس کرده است . فوئنتس برای نخستین بار در سال 1964 میلادی، با تاثیر پذیرفتن از حقایقی كه در اطرافش مشاهده می‌كرد، شروع به نگارش رمانی كرد كه محور اصلی آن، انقلاب مكزیک بود. وی با انتشار این رمان توانست به نخستین نویسنده مكزیكی تبدیل شود كه اثرش توانسته در خارج از كشورش و در میان آثار آمریكایی هم به صدر جدول پرفروش‌ترین آثار راه یابد؛ اثری كه به روشنی از هویت مكزیک، تبادل فرهنگی و مرگ سخن می‌گفت. او تنها رمان‌نویس و نویسنده داستان كوتاه نبود و مقالات سیاسی، سینمایی و ادبی زیادی را نیز در مجلات اسپانیایی زبان منتشر كرده است.

در ميان مترجمان آثار فوئنتس در ايران، علی‌اكبر فلاحی نيز نخستین كسی است كه یكی از آثار فوئنتس را از زبان اسپانیایی به فارسی ترجمه كرده است. 

وي معتقد است تغییر حركت این نویسنده به سمت نوشتن رمان، نتیجه خوبی برای او به همراه نداشت و به هم‌ریختگی ملموسی را در نوشتارش به وجود آورد.
 
اين مترجم اين تغییر جهت را تمرینی برای خلق شاهكارهای بعدی فوئنتس دانست؛‌ چرا كه او سعي داشته در نوشته‌هایش از فساد و تباهی در طول زمان بنویسد و فرصت‌طلبی‌های انسان‌ها را به نقد بكشاند. 

فلاحی همچنين گفته است: برخی از جنبه‌‌های نوشتاری فوئنتس هنوز در ایران ناشناخته مانده؛ مثلا «وارونه‌سازی بخش دوم جمله»، آرایه‌ای است كه به وفور در نوشته‌های این نویسنده دیده می‌شود و این امر در مقالات او پررنگ‌تر است. 

اولین رمان فوئنتس « La region mas transparente »نام دارد كه آن را در 28 سالگي نوشته است. محمد علي علومي، داستان‌نويس ایرانی هم درباره اين رمان گفته است: این رمان جزو نخستین رمان‏ها و از پیشگامان بود كه نه فقط در نثر بلکه به عنوان دارا بودن اثر کاریزماتیک یک کلان‏شهر، مکزیکو سیتی به عنوان کاراکتر اصلی آن محسوب می‌شد.

به اعتقاد علومی، رمان‏های دهه‏ی 60، « آئورا » و «لا مورته دی آرتمیو کروز» به طور عمده‏ای دلالت بر کاربرد شیوه‏ آزمایشی روایت(نریشن) مدرن، (از جمله فرم دوم شخص) برای وارسی جامعه، هویت و تاریخ دارند. 

فوئنتس همچنين جایزه‏ی ملی ادبی مکزیک را برای کتاب «ارکیده زیر مهتاب» برده است. نیز بر اساس یکی از بهترین کتاب‏های وي با نام «بیگانه‏ی قدیمی»، فیلمی با شرکت ستارگانی چون گریگوری پک، جین فندا و جیمی اسمیت ساخته شد.

وي در سال 1999 مدال افتخار بلیزاریو دومینکوئز را نيز دریافت کرد و با وجود آن‌كه بارها نامزد دريافت نوبل شد، آن را به دست نياورد.

فوئنتس در بیشتر رمان‏ها و مقالاتش هویت فرهنگی - تاریخی آمریکای لاتین به ويژه مکزیک را بررسی کرده است و خودش گفته بود كه جستجو برای هویت ملی در رمان‏هایش مدت زمان زیادی ادامه نخواهد يافت.

از جمله ترجمه‌های كوثری از آثار فوئنتس در ايران مي‌توان به كتاب‌هايي چون «پوست انداختن»،  «خودم با دیگران»، «گرینگوی پیر» و «آئورا» اشاره کرد.

همچنين از این نویسنده آثاری چون «آب سوخته»، با ترجمه علی‌اكبر فلاحی، ‌ «مرگ آرتمیو كروز» با ترجمه مهدی سحابی و «سر هیدرا» با ترجمه كاوه میرعباسی روانه بازار كتاب ایران شده‌اند.