سه‌شنبه ۳۰ خرداد ۱۳۹۱ - ۱۰:۴۵
وکیل‌زاده: رابطه ناشران با هنرمندان مانند قرارداد «ترکمنچای» شده!

داود وکیل‌زاده عضو انجمن‌های عکاسان ایران، طراحان گرافیک و عکاسان میراث فرهنگی با بیش از ۳۵ جلد کتاب، کتاب آخر خود را با نام «رموز عکاسی طبیعت» با هزینه شخصی‌اش چاپ کرده است. به باور وکیل‌زاده در چاپ مجموعه عکس عکاسان و مجموعه آثار هنرمندان تجسمی، به دلیل رعایت نکردن «کپی‌رایت» به هنرمندان اجحاف می‌شود. وی می‌گوید: ناشران به سمت خودرایی گرایش پیدا کرده‌اند و حتی هنرمندان شاخص‌تر، به نحوی ناچار به قبول پیشنهادهاي در حد قرارداد ترکمانچای ناشران، شده‌اند!-

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کتاب «رموز عکاسی طبیعت» با قلم داود وکیل‌زاده نخستین کتاب فارسی در این موضوع است. وکیل‌زاده در این کتاب به شیوه‌های سفر کردن برای عکاسی پرداخته و در کنار آن عکس‌هایی از طبیعت ایران آورده است. به باور وکیل‌زاده در چاپ مجموعه عکس عکاسان و مجموعه آثار هنرمندان تجسمی به دلیل رعایت نکردن «کپی‌رایت» به هنرمندان اجحاف می‌شود.

وکیل‌زاده در گفت‌وگو با «ایبنا» درباره چرایی چاپ آخرین کتابش با سرمایه شخصی، گفت: در حال حاضر شرایط بازار کتاب به گونه‌ای است که ناشران به دلیل بالارفتن هزینه‌ها و رکود خرید کتاب، اشتیاقی به چاپ کتاب‌های جدید از خود نشان نمی‌دهند، به همین سبب تصمیم گرفتم با سرمایه شخصی این کتاب را چاپ کنم.

وی افزود: مسیری که اکنون ناشران طی می‌کنند، به نظرم به جای خوبی نمی‌رسد. بر این اساس نه کار فرهنگی انتشار کتاب رشد خواهد داشت و نه هنرمندان، علاقه‌مند به چاپ بیشتر و مناسب‌تر آثارشان خواهند بود. امروزه ناشران به سمت خودرایی گرایش پیدا کرده‌اند و حتی هنرمندان شاخص‌تر، به نحوی ناچار به قبول پیشنهادها در حد قرارداد ترکمانچای ناشران، شده‌اند.

این هنرمند عکاس در ادامه با اشاره به این‌که گمان ناشران بر این است که آن‌ها باعث معروفیت هنرمند خواهند شد، گفت: در این میان تنها چیزی که اهمیت ندارد توانایی، لیاقت و سابقه بالای هنرمندان است. باید بیان کنم که این جریان عاقبت خوبی برای هیچکس، به ویژه خود ناشران ندارد.

وکیل‌زاده در پاسخ به چرایی شکل‌گیری این شرایط در فضای نشر آثار هنری، گفت: ریشه این کار از اهمیت ندادن به قانون «کپی‌رایت» ایجاد شده است، یعنی زمانی‌که ما ارزشی برای قانون کپی‌رایت قایل نیستیم و حتی به نوعی در مقابل  اجرای این قانون مقاومت هم می‌کنیم، ناشران هم حق تحت فشار قرار دادن هنرمند را برای خود قایل مي‌شوند. حال با وجود اين، یک هنرمند عکاس، مگر چند عکس خوب و جاودانه می‌تواند بگیرد؟ به هر حال عکس‌های او سرمایه زندگی‌اش هستند، اما وقتی در تنگنای مالی قرار گرفت، مجبور می‌شود آن‌ها را با شرایط نامناسب قراردادی، در اختیار ناشران بگذارد و حتی در برخی از موارد صاحب عکس و اثر خود هم نباشد.

وکیل‌زاده گفت: شرایطی که توصیف کردم باعث شده که من هنرمند دیگر توانایی همکاری نداشته و خودم مجبور به انتشار کتابم باشم، البته باز هم مشکلات من ناشر – مولف پس از انتشار کتاب، به نوعی دیگر شروع می‌شود، چرا که به هر حال من باید کتاب را در بازار پخش کنم و در این حوزه نیز متاسفانه گروهی سودجو جلوی پخش مناسب کتاب را می‌گیرند، تا کتاب در دست هنرمند مانده و فروش نرود و هنرمند مجبور باشد، مجددا برای چاپ کتاب به همان ناشران رجوع کند.

وکیل‌زاده در ادامه پیشنهادهای خود برای بهبود شرایط موجود در زمینه چاپ کتاب آثار هنرمندان، گفت: در گام نخست باید حق کپی‌رایت را برای هنرمند قایل شد. یعنی باید قبول کنیم که اثر هنرمند سرمایه اوست و او مالک آن است. به عنوان مثال سرمایه من عکاس تفکر و دیدگاهای هنری‌ام است و دیگران نباید توقع داشته باشند که من این سرمایه را در قالب عکس‌هایم به آن‌ها واگذار کنم و در ادامه ادعایی نسبت به آن نداشته باشم.

وی افزود: به نظر من اگر در شرایط حاضر اجرای قانون‌های مربوط به کپی‌رایت عملی نیست، موسسات یا سازمان‌های دولتی یا فرهنگستان هنر و به طور کل مراکزی که به نوعی با حوزه هنر در ارتباط هستند، باید از هنرمندان و ناشر - مولفان حمایت کنند.

وکیل‌زاده در ادامه به جدیدترین کتاب خود  (رموز عکاسی طبیعت) اشاه کرد و گفت: این کتاب سی‌وپنجمین کتاب من است و تمام تجربه‌های من در عکاسی را به مخاطب منتقل می‌کند، اما با توجه به سخنان من در جواب سوالات قبلی این مصاحبه، اگر بنا بود این کتاب را برای نشر به ناشران بدهم دیگر نباید توقع چندانی از لحاظ مالی از آن داشته باشم، درصورتی که ناشر مدام آن را چاپ کرده و به سود سرشار خود از طریق هنر و فکر من می‌رسد، حال با تمام احترامی که می‌توان برای کتاب قایل بود سوال این است که چرا باید کسانی دیگر از هنر من سودجويند در حالی که من از آن بهره چندانی نبرم؟

وکیل‌زاده در ادامه با اشاره به این‌که هنرمندان هنرهای تجسمی و عکاسی برای چاپ آثار خود با مشکلات فراوانی روبه‌رو هستند، گفت: به نظرم گویا عکاس امتیاز چاپ کتاب ندارد و ناشران صرفا با مبلغ ناچیزی، مجموعه عکس را برای یکبار چاپ در اختیار می‌گیرند، اما بارها آن را چاپ می‌کنند. متاسفانه عکاس در ایران مثل نویسنده و شاعر به حساب نمی‌آید. در ایران برای چاپ کتاب‌های مجموعه عکس، یا نقاشی یا خوشنویسی هنرمندان با مشکلات فراوانی روبه‌رو هستند و اکثرا مجبورند که خود و با هزینه شخصی کتاب را چاپ، و پخش کتاب را به جایی واگذار کنند و در پخش هم معمولا چند سال طول می‌کشد تا سرمایه اولیه برگردد.

وکیل‌زاده درباره لزومی که برای انتشار آخرین کتاب خود حس می‌کرده، گفت: لزومی برای چاپ این کتاب احساس می‌شد، چرا که اشتیاق به عکاسی با فراوانی و ارزان بودن دوربین‌های عکاسی، بسیار زیاد شده است. باید کسی برای دانشجویان، جوانان و افرادی که دوربینی تهیه می‌کنند و به سفر می‌روند، توضیح می‌داد که به کجا بروند و چگونه عکس‌های ماندنی و با کیفیتی عالی تهیه کنند.

وکیل‌زاده در ادامه در پاسخ به این سوال که کیفیت کتاب‌های مشابه را چگونه می‌بیند، گفت: «رموز عکاسی طبیعت» یک کتاب آموزشی است که مشابه‌ای در زبان فارسی ندارد. من کتاب‌هایی به زبان انگلیسی و آلمانی دیده بودم ولی کتابی که یک عکاس ایرانی با تصاویری که از سراسر ایران گرفته بخواهد عکاسی طبیعت را شرح دهد و در ضمن آن مخاطب را با مناطق مختلف ایران آشنا کند، تاکنون منتشر نشده است.

وی افزود: کتاب‌های آموزشی عکاسی بیشتر تکنیک‌های عملی عکاسی، به عنوان مثال اندازه دیافراگم، سرعت شاتر و لوازم جانبی دوربین را آموزش می‌دهند، اما برای عکاسی از طبیعت، صرف دانستن این اطلاعات کفایت نمی‌کند، چرا که شما اگر بهترین دوربین را هم در دست داشته باشید، نخستین مساله‌ای که به ذهنتان می‌رسد این است که برای عکاسی باید از کجا شروع کرد؟

وکیل‌زاده در توضیح بیشتر کتاب، گفت: کشور ما تنوع جغرافیایی بسیاری دارد. در ایران کویر، جنگل، کوه‌های برفی و بیابان‌های مختلف وجود دارد. من در عین این‌که سعی کردم کتاب حجیم نشود تا با قیمت مناسب، قابل تهیه برای همه باشد، کتاب را به گونه‌ای طراحی کردم که از هر نقطه ایران چند تصویر آورده شود. با این کار ضمن این‌ نشان دادن گوناگونی طبیعت در ایران، مکان‌های مختلف هم معرفی شد.

وکیل‌زاده در ادامه به نخستین قدم برای عکاسی از طبیعت اشاره کرد و گفت: عکاسی طبیعت از زمانی که شما «شاتر» را فشار می‌دهید شروع نمی‌شود، بلکه از زمانی که شما در خانه خود تصمیم می‌گیرید که برای عکاسی سفر کنید، شروع خواهد شد، چراکه شما باید بدانید که چه لوازمی را با خود باید بردارید؛ چه پیش‌بینی‌هایی را باید انجام شود، از کدام جاده باید رفت و دیگر سوالاتی از این دست.

وی افزود: وقتی پای سفر در میان می‌آید شما دیگر با دوربین سر و کار خاصی ندارید، بلکه باید مرد سفر باشید و سفر برای خود رمز و راز و آدابی دارد. من در این کتاب این آداب را شرح دادم و راهکارهایی برای برنخوردن به مشکلات در این راه ارایه دادم. به عنوان مثال یکی از توصیه‌های من در این کتاب این بوده است که شما به تنهایی به مناطق دورافتاده سفر نکنید، چون اگر ماشین شما دچار مشکل شود هیچکس نمیتواند شما را پیدا کند.

وکیل‌زاده در ادامه به نکات تخصصی عکاسی در کتاب خود اشاره کرد و گفت: البته در این کتاب دید و نگاه خلاقانه به تصویر هم تعریف شده است. یعنی به نحوی قصد داشتم مخاطب را به یک درک زیبایی‌شناسانه از کادر عکس، هدایت کنم. در کنار هر تصویری که در کتاب آمده، من نوع لنز، یا دیافراگم و سرعت و دیگر اطلاعاتی از این دست نوشته شده، اما توضیح و تفسیر اضافه‌ای ندارد، چرا که از دید من چگونه سفر کردن، چه فصلی برای عکاسی رفتن، تفاوت‌های عکاسی در مناطق مختلف، مثلا کنار دریا و کویر و در ادامه چگونگی نگاه مناسب به عکس اطلاعاتی مهمتر است.

کتاب «رموز عکاسی طبیعت» در 118 صفحه همراه با تصویرهای تمام رنگی با کاغذ گلاسه و بهای 14 هزار تومان وارد کتابفروشی‌ها شده است.

داود وکیل‌زاده عضو انجمن عکاسان ایران، عضو انجمن طراحان گرافیک و عضو انجمن عکاسان میراث فرهنگی ایران است.

پیشتر 36 جلد کتاب از مجموعه عکس‌های او منتشر شده است که از آن میان می‌توان به «ایران سرزمین پارسیان»، «ایران نگارستان یزدان»، «پرسپولیس، میراث تمدن»، «آثار خط گرافیک، باورهای رنگ و قلم»، «اصفهان، هفت رنگ هنر»، «ایران سرزمین پارسیان»، «ایران من به چشم من»، «ایران، مهر رخشان» و خوشنویسی کتاب «مست خیال» اشاره کرد.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها

اخبار مرتبط