به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، رابعه موحد، روانشناس و مترجم، توجه به رویکردهای تربیتی جدید در حوزه روانشناسی تربیتی را برای پرورش صحیح کودکان و آشنایی دبیران با ریشه‌های مشکلات آن‌ها ضروری دانست و گفت: به دلیل نبود امکانات و شرایط لازم در ایران، بسیاری از کودکانی که دچار اختلالات قابل درمانی هستند، از نظر ذهنی ضعیف انگاشته و در نتیجه از جامعه طرد می‌شوند.

وی با توجه به کتاب «روانشناسی کاربردی برای معلمان» که با ترجمه وی منتشر شده است گفت: مبنای این کتاب، تحقیقاتی است که در مدارس غربی اجرا شده و قلمروی مکانی تحقیقات از مهدهای کودک تا دانشگاه‌هاست. نویسنده برای بیان نتایج تحقیقاتش از دیدگاه‌های یادگیری بزرگان تعلیم و تربیت مانند پیاژه بهره می‌گیرد و مسایل موثر در رشد و بهبود یادگیری را بیان می‌کند.

این روانشناس افزود: برخی دانش‌آموزان در دوران تحصیل نیازهای آموزشی ویژه‌ای دارند و به دلیل همین نیازها باید برنامه‌های آموزشی ویژه‌ای برای آن‌ها تهیه شود اما این امکان در ایران فراهم نیست. منشا این مشکلات ممکن است نقص‌های بینایی یا شنوایی کودکان باشد که باید در افراد شناسایی و با برگزاری برنامه‌های فردی شرایط بهبود آن فراهم شود.

موحد در پاسخ به این سوال که «آیا ارایه برنامه‌های فردی برای این‌گونه کودکان سبب عقب‌ ماندن آن‌ها از مباحث مطرح شده در کلاس درس نمی‌شود؟» ادامه داد: چنین کودکانی اگر در کلاس‌های عادی هم باشند نمی‌توانند همراه با کودکان دیگر پیشرفت کنند و به دلیل مشکلات جسمی، درک کمتری از مسایل دارند اما منشا این مشکل، عقب‌ماندگی‌های ذهنی آن‌ها نیست. به همین دلیل است که باید مشکلاتشان شناسایی شوند تا آن‌ها بتوانند بعد از برطرف شدن مشکلشان به کلاس‌های درس عادی بازگردند.

وی نارسایی در روان‌خوانی را یکی از این مشکلات دانست و افزود: در بسیاری از مواقع، کودکانی که مشکل خواندن دارند از نظر ذهنی عقب‌مانده نیستند و وظیفه نهاد آموزش و پرورش و در مرحله بعد معلمان است که به این افراد کمک کنند تا به زندگی عادی بازگردند و بتوانند در کنار کودکان عادی تحصیل کنند.

به گفته موحد، موانع آموزشی، نیازهای آموزش ویژه، کودکان مستعد، رفتار مخرب در مدارس، اوتیسم و نارساخوانی برخی از مسایلی هستند که باید در این آموزش‌های ویژه در نظر گرفته شوند.

وی با تاکید بر کمبود امکانات در کشور برای پیاده‌سازی رویکرد مطرح شده در این کتاب گفت: شاید شرایط لازم برای همکاری آموزش و پرورش در اجرای مطالب چنین کتاب‌هایی فراهم نباشد اما حداقل مربیان و معلمان مدارس می‌توانند با مطالعه بیشتر و آشنا شدن با مشکلات کودکان، شرایطی را فراهم کنند که کودکی به دلیل ضعف امکانات جامعه از مدرسه و جمع دوستان طرد نشود.

مترجم کتاب «رفتار درمانی عقلانی هیجانی رفتاری» جنسیت و تنوع فرهنگی را از دیگر عواملی دانست که می‌توانند در شناخت بهتر اختلالات افراد موثر باشند و ادامه داد: در کتاب «روانشناسی کاربردی برای معلمان» درس‌های مختلف به تفکیک جنسیت کودکان، دسته‌بندی می‌شوند و معلمان با مطالعه بخش‌های مربوط به مبحث مذکور در کتاب می‌توانند این مساله را در آموزش کودکان لحاظ کنند.

این روانشناس، یکی از مشکلات حوزه آموزش را آشنا نبودن معلمان با سبک‌های مختلف یادگیری دانست و اظهار کرد: متاسفانه در حوزه تعلیم و تربیت این نکته که افراد سبک‌های یادگیری متفاوت از هم دارند نادیده گرفته می‌شود و معلمان سعی می‌کنند سبک آموزشی خود را بر دانش‌آموزان تحمیل کنند که این شیوه بازدهی لازم را ندارد.

وی افزود: یکی از ویژگی‌های کتاب «روانشناسی کاربردی برای معلمان» این است که مخاطب را با سبک‌های مختلف آموزشی آشنا می‌کنند و دبیران با مطالعه کتاب می‌توانند شیوه آموزش خود را اصلاح کنند. علاوه بر این موارد، تشریح رفتارهای مخرب دانش‌آموزان در مدرسه هم بخش دیگری از کتاب را شکل می‌دهد که به طور مفصل شرح داده شده است.

موحد ادامه داد: این رفتارهای مخرب می‌توانند از بزهکاری و مواد مخدر تا بی‌نظمی در کلاس را شامل شود که معلمان باید به خوبی با آن آشنا باشند.

اهمیت طراحی و ساختار محیط آموزشی موضوع دیگری بود که به اعتقاد موحد با ضعف‌های زیادی در کشور روبه‌روست. وی در این‌باره گفت: با گسترش مدرسه‌های غیرانتفاعی شاهدیم که برخی برای تاسیس یک مدرسه از منازل مسکونی استفاده می‌کنند که شرایط لازم برای پرورش کودکان را ندارد.

«روانشناسی کاربردی برای معلمان» اثر سوزان بنتهام با ترجمه رابعه موحد در 216 صفحه و به بهای سه هزار و 900 تومان از سوی انتشارات ارجمند منتشر شده است.