کتاب «ملکوت در غبار» حاصل گفتوگوی بلند «صقر ابوفخر»، منتقد و روزنامهنگار عرب با «آدونیس» شاعر، روزنامهنگار، منتقد و مبارز سوری از سوی نشر مروارید منتشر شد. این کتاب را محمد جواهرکلام ترجمه کرده است. اثری از آدونیس برای نخستین بار به قلم محمدرضا شفیعی کدکنی در سال 1359 ترجمه و به ایرانیان معرفی شده است.-
این کتاب علاوه بر یادداشت مترجم، مقدمهای با عنوان «ساحر ملکوت در غبار باد» به «قلم ابوفخر» پژوهشگر و منتقد عرب نیز دارد.
«روستا و کودکی، نخستین تاثیرات»، «خدمت نظام و مهاجرت به لبنان»، «آنتون سعاده و ملاقات سحرانگیز»، «آغازها و تاثیرات نخستین»، «میان بیروت و دمشق؛ شهر آغازها و شهر پایانها»، «پیشگویی، نوسازی و مدرنیسم؛ مجله «شعر» و شعر منثور»، «سوررئالیسم، عرفان و مرگ شعر؛ متنبی و شوربختی انسان»، «عصیان تاریخی، سنت؛ جنبش نوزایی عرب و جهانگرایی»، «روشنفکری و سکولاریسم؛ دین، سلفیگری و الحاد»، «یهودیان، صهیونیسم و فلسطین»، «بند، آزادی و رویا» و «آدونیس، و مجله «مواقف»؛ رویا و طرح فکری» عنوان 12 بخش کتاب هستند.
مترجم در یادداشتی که بر این اثر نوشته بر این نکته تاکید داشته که «ملکوت در غبار» (از کودکی، شعر و تبعید) تنها به شرح سلوک معنوی ادونیس اختصاص ندارد، بلکه حاوی گزارشی دست اول از اوضاع فرهنگ در جامعه عرب است.
وی آدونیس را غیر از شاعر بودن، ناقدی چیرهدست میداند و معتقد است کتاب چهار جلدی که در نقد متون کلاسیک و نوین عرب نوشته، آگاهی وسیع او را نشان میدهد.
جواهرکلام همچنین در یادداشت خود به ترجمه کتاب «از اعماق کلمات» (شعر معاصر عرب) به قلم محمدرضا شفیعیکدکنی اشارهای داشته است. این کتاب در سال 1359 از سوی نشر طوس به چاپ رسیده و با انتشار آن برای نخستین بار ایرانیان با این شاعر عرب آشنا شدهاند.
مترجم این اثر در بخش دیگری از نوشتهاش تنها مشکل این کتاب را لحن ستایشآمیز مصاحبهکننده دانسته است.
ابوفخر نیز در مقدمهای که بر این اثر نوشته مروری بر زندگی و فعالیتهای ادبی آدونیس داشته است. طبق گفته او این گفتوگو در خانه آدونیس در بیروت و در کافه «بای راک» در منطقه روشه انجام گرفته است.
در بخش پایانی کتاب نیز مطلبی با نام «بیانیه مدرنیته» به قلم آدونیس آمده است. آدونیس خود در این بیانیه با تاکید بر آغاز سخن بر موضوعی با نام «اوهام مدرنیته»، عنوان كرده است که اوهامی در محافل شعری عرب رواج دارند و میروند که مدرنیته را در سطح مطبوعاتی، رسانهای از مدار خود خارج کنند. وی این اوهام را در پنج بخش خلاصه کرده است.
در پایان نیز شرح حال این شاعر و همچنین مصاحبهکننده ارایه شده است.
علیاحمد سعید اسبر معروف به آدونیس (زاده ۱۹۳۰ در روستای قصابین، سوریه) از شاعران معاصر عرب است. وی به علت فعالیتهای سیاسی ماههای بسیاری را در حبس سپری کرد و سرانجام در سال ۱۹۶۵ به بیروت رفت. جایی که به عنوان دانشمند، روزنامهنگار و منتقد ادبی به فعالیت مشغول شد. او از سال ۱۹۸۶ به عنوان نویسنده آزاد در پاریس و در تبعید زندگی میکند.
«قصائد اولی»، «اوراق فی الریح»، «اغانی مهیار الدمشقی»، «کتاب التحولات والهجرة فی اقالیم النهار و اللیل»، «المسرح و المرایا»، «احتفاء بالاشیاء الغامضة الواضحة» و «ابجدیة ثانیة» عنوان برخی از آثار وی هستند.
«ملکوت در غبار» (یک گفتوگوی بلند با آدونیس) در 192 صفحه، شمارگان هزار و 100 نسخه و قیمت 6 هزار و 500 تومان از سوی نشر مروارید منتشر و راهی بازار کتاب شد.
نظر شما