فقه اللغه اسلامی و علوم قرآنی
همان‌گونه که ذکر شد، پژوهش درباره همه علوم اسلامی به خاطر وجود قرآن و با انگیزه خدمت به اسلام و در جهت فهم بیشتر معارف آن صورت می‌پذیرفت و سرانجام این تکاپوی علمی به تنظیم و تدوین مسائلی انجامید که بعدها علوم قرآن نام گرفتند. علوم قرآن به همان مقولاتی اطلاق می‌گردد که به شکلی در فهم و تفسیر آن مؤثّر می‌باشند و به عنوان مقدمه قرآن‌شناسی و درک آن باید مورد بحث و بررسی قرار گیرند. بخشی از این بررسی‌ها مانند تفسیر و تبیین آیات و استنباط احکام دینی مورد بحث و بررسی قرار گیرند. بخشی از این بررسی‌ها مانند تفسیر و تبیین آیات و استنباط احکام دینی از آن به طور مستقیم به قرآن مربوط می‌شوند و پاره‌ای دیگر چون بحث در کیفیت الفاظ و معانی، اشتقاق صیغ، ترکیب جملات، سبک و صور کلام و اختلاف آنها به مقتضای مقام سخن، تحقیق درباره رسم‌الخط، علوم تجوید، معانی، بیان، بلاغت، منطق، اصول و ... به طور غیرمستقیم به قرآن ارتباط می‌یابند. از این رو، این علوم، تاریخی به قدمت قرآن دارند. در این میان بنا به توصیه حضرت علی (ع) توجه خاص به علم نحو و تجوید بود تا در کتابت و قرائت قرآن و نیز درک آن خللی پیش نیاید و این معجزه را که به تعبیر برخی به لحاظ زبان‌شناختی «اعجازِ ایجاز» به شمار می‌رود از هرگونه گزندی مصون دارند.
علامه طباطبایی (ره) نیز در این خصوص چنین اشاره دارد: «در میان مسلمانان علومی است که موضوع آنها خود قرآن می‌باشد. تاریخ پیدایش این علوم نخستین روزهای نزول قرآن است که به تدریج مسائل آنها در میان مردم نضج گرفته و تنقیح شد. علومی که در الفاظ قرآن بحث می‌کند، فنون قرائت و تجوید است»
صفحه 501/ سیبویه‌پژوهی/ محمد باهر/ انتشارات خانه کتاب/ چاپ اول/ سال 1391/ 848 صفحه/ 25500 تومان
شنبه ۳۰ دی ۱۳۹۱ - ۰۸:۰۰
نظر شما