نفت، به عنوان عامل مداخله، وابستگی و مقاومت 

از یک منظر سلطه‌ی غرب بر خاورمیانه نتیجه‌ی منافع امپریالیستی قدرت‌های غربی و همراستایی آن با منافع زمامداران وابسته‌ای است که به دنبال جلب حمایت خارجی به سبب موقعیت نفتی کشورشان هستند. (Abrish, 1996:69) از منظری دیگر می‌توان گفت شرایط اقتصادی، تکنولوژیکی و محیط روابط خارجی کشورهای خاورمیانه، در بروز این وضعیت و تحکیم سلطه‌ی غرب نقش مهمی داشته است. کشورهای فقیر منطقه، به منابع مالی و فن‌آوری‌های لازم برای بهره‌برداری از منابع نفت خود دسترسی نداشتند. در ضمن نو پا بودن بسیاری از این کشورهای حاشیه‌ی جنوبی خلیج‌فارس، به معنای محیط خارجی ناامن و تهدید مرزها و تمامیت ارضی کشورهای تازه استقلال یافته از جانب همسایگان بود. در نتیجه هر کشور تلاش می‌‌کرد با جلب سرمایه‌ها و قدرت‌های خارجی و دستیابی به درآمد نفت، موقعیت خود را در این فضای خصمانه‌ی رقابت‌آمیز بهبود بخشد. به همین علت بود که کشورهای نفت‌خیز منطقه، عموماً بر سر سهم خود در تولید نفت و در اختیار گرفتن بخشی از بازار با هم رقابت داشتند و این رقابت‌ها به شکلی بارز در درون سازمان اوپک تجلی پیدا کرد.

صفحه 101/ بیداری اسلامی و اقتصاد سیاسی نفت خاورمیانه/ دکتر سعید میرترابی/ انتشارات دانشگاه امام صادق(ع)/ چاپ اول/ سال 1391/ 328 صفحه/ 9500 تومان