دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی، استاد فلسفه، در نشست «ابنسينا پژوهي در ترازوي نقد» با بیان وجوه مختلف زندگی ابنسینا و خدمات شایان او به جهان اسلام، اظهار کرد: ابنسینا به همان اندازه که فیلسوف بود، عارفی سترگ است ._
در این نشست که دكتر غلامحسين ابراهيميديناني، حجتالاسلام دكتر عبدالحسين خسروپناه، فاطمه فنا، دكتر حسين معصومي همداني، دكتر نجفقلي حبيبي، دكتر سيد حسين موسويان، دكتر سيد محمود يوسفثاني، دكتر مقصود محمدي حضور داشتند، ابراهیمی دینانی با بیان اینکه فلسفه در جهان اسلام ماجرای غمانگیزی دارد، اظهار کرد: دقیقا به همین دلیل است که بعد از گذشت هزار سال از وفات بوعلی، برخی کتابهای او اصلا چاپ نشدهاند یا اغلاط بسیار در آنها وجود دارد و این امر نشان میدهد در طول این هزار سال آثار دیگر او کمتر خوانده شدهاند.
استاد بازنشسته دانشگاه تهران گفت: فلسفه در جهان اسلام در دادگاه شریعت محکوم بوده است، درست نقطه مقابل مسیحیت که در آن دین در راه فلسفه محاکمه شد. در واقع، فلسفه بهعنوان یک مبحثی جنبی در جهان اسلام وجود داشته و بر همین اساس است که غالب فلاسفه جهان اسلام یا تبعید شدند یا محکوم به مرگ. مثلا همین ابنسینا که تکفیر شد و اگر در زمان غزالی میزیست، به یقین غزالی حکم به اعدام او میداد!
وی ادامه داد: معجزه ابنسینا آن بود که با وجود محجوریت فلسفه در آن برهه از جهان اسلام، فلسفهاش چنان اثری داشت که تاثیر آن در تمامی علوم اسلامی قابل مشاهده و رگههای فکر فلسفی بوعلی در همه علوم اسلامی مشهود است. اگر ابنسینا در فرهنگ اسلامی نبود، آنچه باقی میماند، فرهنگ عربستان سعودی و بن لادن و ملاعمر بود!
این محقق در ادامه با اشاره به نظرات فیلسوفان جهان اسلام درباره بوعلی گفت: حتی ملاصدرا هم نسبتهایی را به ابنسینا داده که نارواست؛ با وجود آنکه بسیاری از مطالب صدرا متاثر از ابنسیناست. ضمن آنکه «ابنرشد» هم در برخی موارد به بوعلی توهین میکند و میگوید او اصلا فیلسوف نبوده بلکه یک متکلم صرف بوده است.
ابراهیمیدینانی با اشاره به وجهههای زندگانی بوعلی گفت: ابنسینا در طول 58 سال زندگی خود تماما گرفتار عینالدولهها، شمسالدولهها و... بود و مدام سر او دعوا بود، چراکه طبابت او را در دربار شاهان میخواستند و بوعلی مجبور بود برای مرتفع ساختن درد قولنج فلان پادشاه یا والی مشغول باشد. بنابراین، کمتر میخوابید و شبها بیدار میماند و یکی از عواملی که عمرش کم بود، از همین بیخوابیها بود.
استاد فلسفه بیان کرد: من در کتاب ابنسینا و بیان بهمنیار سعی کردم چهره بوعلی را آنگونه که واقعا بود، نشان دهم. در واقع، در این اثر گفتوگو کردم،. ضمن آنکه میدانیم بهمنیار، ابنسینا را شبه معجزه میداند و او را در این عالم انسانی عادی نمیداند. به هر حال، تا بهمنیار را نخوانیم، سخن ابنسینا را نمیفهمیم چرا که کتاب، سخن ابنسینا و بیان بهمنیار است.
وی در پایان گفت: ابنسینا در حوزههای مختلفی تالیف داشته است و در عرفان هم حرف داشت. در واقع، او به همان اندازه که فیلسوفی بزرگ بود، عارفی سترگ است.
در ادامه این نشست و بعد از سخنرانی دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی، «سید حسین موسویان» مصحح «التعلیقات ابنسینا» طی سخنانی گفت: 25 سال قبل شاگرد استاد ابراهیمیدینانی بودم. روزی در حالیکه برای تدریس بهسمت دبیرستان میرفتم، استاد را ملاقات کردم. ایشان از من و کارم پریسدند و من پاسخ دادم که منطق و فلسفه را تدریس میکنم که استاد در پاسخ گفتند: در این کار پول نیست. امروز بعد از گذشت سالها به همان نکته رسیدم که حقیقتا در این کار پولی نیست و علاقه است که سبب میشود انسان کارش را ادامه دهد.
وی در ادامه پیشنهاد تاسیس رشته یا گرایشی را برای تصحیح متون خاص و فلسفی ارایه کرد و گفت: اقدام بهجایی است که برای تربیت دانشجویان این اتفاق بیفتد، چراکه این حوزه نیازمند نیروی متخصص است.
این مصحح درباره ابنسینا و آثارش اظهار کرد: بوعلی آثار متعددی داشته است، اما یک نکته هم وجود دارد که فکر میکنم به جاست درباره بوعلی عنوان شود و آن، تواضع علمی اوست که اگر مسالهای را نمیدانست، به راحتی میگفت نمیدانم یا نمیفهمم.
گزارش تکمیلی متعاقبا ارسال میشود.
نظر شما