به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، مسعود کیمیایی در روز هفتم مرداد سال 1320 در تهران به دنیا آمد. او در دوره نوجوانی و جوانی دوست و همراه فرامرز قریبیان، بازیگر و کارگردان و احمدرضا احمدی، شاعر بود. 

کیمیایی در سال 1348 با ساختن فیلم «قیصر» خود را به عنوان یکی از بنیانگذاران موج نوی سینمای ایران شناساند. بسیاری از بازیگران مطرح سینمای امروز ایران و همچنین گروهی از کارگردانان جوان سینما، با بازی و یا دستیاری در آثار کیمیایی به شهرت رسیده‌اند. 

این سینماگر در سال 1382 برای نخستین بار در فیلم مستند «800 قدم در لاله زار» به کارگردانی امید شریف موسوی مقابل دوربین قرار گرفت. او راوی اصلی فیلم «800 قدم در لاله زار» بود که درباره خیابان مشهور تهران قدیم یعنی «لاله‌زار» است. کیمیایی در آثار خود، چه فیلم و چه رمان، اشاره‌های بسیاری به خیابان لاله‌زار داشته است. 

کیمیایی، پس از تجربه فراوان در حوزه فیلمسازی بالاخره در سال 1389، یعنی در بیست و نهمین جشنواره بین المللی فیلم فجر، برای فیلم «جرم» برنده سیمرغ بلورین شد. این نخستین جایزه سینمایی کیمیایی در ایران بود. 

این کارگردان پیشکسوت در سال 1991 نامزد جایزه «خرس طلایی جشنواره فیلم برلین» برای فیلم «دندان مار» شد، اما در نهایت در این جشنواره جایزه «تقدیر ویژه جشنواره فیلم برلین» به کیمیایی تعلق گرفت. او همچنین در سال 1992 نامزد جایزه‌ «شیر طلایی جشنواره فیلم ونیز» برای فیلم «گروهبان» بود. 

قیصر، رضا موتوری، داش‌آکل، سفر سنگ، خط قرمز، تیغ و ابریشم، سرب، دندان مار، گروهبان، ضیافت، سلطان، مرسدس، اعتراض، سربازهای جمعه، حکم، رییس، محاکمه در خیابان و جرم، نام تعدادی از شاخص‌ترین آثار سینمایی مسعود کیمیایی‌اند. 

نخستین کتاب مسعود کیمیایی، یعنی رمان «جسدهای شیشه‌ای» برای نخستین بار در سال 1380 از سوی انتشارات آتیه، به چاپ رسید. این رمان در سال‌های بعد از سوی ناشران مختلفی چون اختران و... تجدید چاپ شد. کتاب مجموعه اشعار کیمیایی نیز با عنوان «زخم عقل» در سال 1382 از سوی انتشارات ورجاوند، روانه کتابفروشی‌ها شد. 

سومین کتاب منتشر شده کیمیایی «حسد بر زندگی عین‌القضات» نام دارد که برای نخستین بار در سال 1387 از سوی نشر ثالث در دسترس مخاطبان قرار گرفت. این رمان داستان زندگی «عین القضات همدانی» متفکر و عارف شهید قرن ششم هجری است.

کتاب‌های «مسعود کیمیایی و جهان رمان» و «هستی شناسی فهم» هر دو نوشته مشترک آرش سنجابی و منصور یاقوتی در نقد آثار ادبی کیمیایی‌اند. 

همچنین کتاب‌هایی چون «مجموعه مقالات در نقد و معرفی آثار مسعود كيميايی: از خط قرمز تا فرياد» به کوشش زاون قوکاسیان، «شناخت‌نامه مسعود کیمیایی» در دو جلد و به کوشش مهدی مظفری ساوجی و «سنگ قيصر: جست‌وجوی خط مبارزه در آثار مسعود كيميايی 1356 – 1345» نوشته مشترک پير بالدوكی و بهرام شيراوژن و ترجمه جمشيد ارجمند، تاکنون درباره زندگی و فعالیت هنری مسعود کیمیایی در حوزه سینما، نوشته و منتشر شده‌اند.

کیمیایی همچنین با اقتباس از برخی آثار ادبی نیز، فیلم‌هایی نوشته و کارگردانی کرده است که از آن میان می‌توان به فیلم‌ «داش آکل» اقتباس از داستانی به همین نام نوشته صادق هدایت و فیلم «خاک» اقتباس از داستان بلند «آوسنه بابا سبحان» نوشته محمود دولت‌آبادی اشاره کرد.

از میان بازیگرانی که کار حرفه‌ای خود را با بازی در آثار کیمیایی شروع کرده‌اند می‌توان به فرامرز قریبیان، فریماه فرجامی، فریبرز عرب‌نیا، هدیه تهرانی، محمدرضا فروتن، فرامرز صدیقی و احمد نجفی اشاره کرد. همچنین امیر نادری (کارگردان فیلم‌های شاخصی چون دونده،تنگسیر، سازدهنی و دیوار صوت) تهمینه میلانی و سامان مقدم از جمله کارگردانانی هستند که با دستیاری کیمیایی کار خود را در سینما شروع کرده‌اند. چهره‌های مطرحی چون عباس کیارستمی، جعفر پناهی و اصغر فرهادی نیز سابقه همکاری با کیمیایی را دارند. تیتراژ فیلم «سربازهای جمعه» کیمیایی در سال 1382 توسط عباس کیارستمی ساخته شد.