به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، امیرهوشنگ طهماسبی‌پور، در گفت‌وگو با ستاد خبری جایزه ادبی شهید آوینی، درباره جایگاه کتاب‌های جنگ نرم اظهار کرد: جنگ نرم و عملیات روانی از پیشینه تاریخی برخوردار است اما توجه کمی به مقوله‌های نظریه، تئوری‌پردازی و جمع‌بندی و سابقه موضوع در آثار می‌شود. در حالی که زمینه قوی‌ای برای این موضوع در کشور وجود دارد، بیشتر مولفان در ارایه تئوری، فقط به اقتباس از نظریه‌های غربی تکیه می‌کنند.
وی ادامه داد: مطرح شدن موضوع جنگ نرم از سوی رهبر معظم انقلاب باعث شد تا سازمان‌ها و برخی نهادها به صورت خودجوش به این مساله توجه کنند، اما متاسفانه لایه‌های میانی مانند مراکز مطالعاتی و دانشگاهی، در پرداخت به جنگ نرم به سراغ ترجمه آثار رفتند و تنها اطلاعات را در سطح تاکتیکی منتقل کرده‌اند. این اتفاق، ضعف کتاب‌های جنگ نرم است و نشان می‌دهد که نویسندگان ما در موضوع جنگ نرم تا چه اندازه تحت تاثیر ادبیات خارج از ایرانند.
طهماسبی‌پور با اشاره به این که در دوره جدید، آمریکا پرچم‌دار عملیات روانی در جهان شناخته می‌شود و نگاهی فراملی به این موضوع دارد گفت: در کشور ما تعریف عملیات روانی متفاوت از تعریف عملیات روانی در غرب است و بیشتر برای گروه‌های معاند که هدف براندازی نظام را دارند، مانند آشوب‌هایی که در آغاز انقلاب در کشور به وجود آمد یا جنگ تحمیلی عراق علیه ایران کاربرد یافته. این تفاوت مهم در کتاب‌هایی که با موضوع جنگ نرم نوشته شده‌اند دیده نمی‌شود.
وی درباره دیگر کاستی‌های آثار مولفان کتاب‌های جنگ نرم با آن مواجه است، توضیح داد: نویسندگان این کتاب‌ها مبتنی بر پیشینه تقویمی می‌نویسند. به تحلیل مباحث روی نمی‌آورند و گاهی با توصیف و آوردن آمارهای تکراری، مخاطب حرفه‌ای را دل‌زده می‌کنند.
طهماسبی‌پور همچنین از سفارشی بودن کتاب‌های حوزه جنگ نرم به عنوان یکی دیگر از ایراد‌های وارد بر این کتاب‌ها نام برد و گفت: هزینه قابل توجهی صرف نگارش کتاب‌ها می‌شود. ضعف محتوا در این آثار به دلیل شناخت ناکافی متولیان امر نسبت به موضوع جنگ نرم است و به همین دلیل کتاب‌های سفارشی در ماهیت و محتوا، از تجزیه و تحلیل مناسبی برخوردار نیستند.
وی با بیان این‌که در تولید کتاب‌های جنگ نرم و عملیات روانی به لحاظ کمّی پیشرفت داشته‌ایم اظهار کرد: اما این حجم تولید شده پاسخگوی نیاز جامعه نیست. در این آثار مرز عملیات روانی، قدرت نرم و جنگ نرم از هم تفکیک نشده و این در حالی است که هر یک از آن‌ها تعبیر، مفهوم و ابعاد تاریخی و معرفتی خاص خود را دارند. متاسفانه نویسندگان و متولیان امر در تولید و پژوهش کتاب، این مباحث را به خوبی نمی‌شناسند.
طهماسبی‌پور افزود: در مطالعه بیشتر کتاب‌ها با سه گونه نقل قول مواجه‌ایم، نقل قول‌های مستقیم، غیر مستقیم و نظر نویسنده. به همین دلیل، مخاطب وقتی موضوعی را می‌خواند، گاهی نمی‌داند که آیا این تحلیل نویسنده است یا از متن کتاب دیگری. در برخی موارد هم ارجاع مولف به منبع غلط است.
وی در پایان پیشنهاد داد: برای بررسی این آثار، بهتر است با توجه به شاخصه‌هایی، کتاب‌هایی را که جنبه نظری و تئوری دارند، از آثار کاربردی جدا و برای هر یک شاخصهای را تعیین کرد تا آن‌چه نویسنده ادعا دارد، به صورت جداگانه‌ای از متن مورد قضاوت دقیق قرار گیرد.
اختتامیه دومین جشنواره بین‌المللی انتخاب کتاب سال مقاومت(جایزه ادبی شهید آوینی) مهرماه سال جاری(1392) در تهران برگزار می‌شود.
وی ادامه داد: مطرح شدن موضوع جنگ نرم از سوی رهبر معظم انقلاب باعث شد تا سازمان‌ها و برخی نهادها به صورت خودجوش به این مساله توجه کنند، اما متاسفانه لایه‌های میانی مانند مراکز مطالعاتی و دانشگاهی، در پرداخت به جنگ نرم به سراغ ترجمه آثار رفتند و تنها اطلاعات را در سطح تاکتیکی منتقل کرده‌اند. این اتفاق، ضعف کتاب‌های جنگ نرم است و نشان می‌دهد که نویسندگان ما در موضوع جنگ نرم تا چه اندازه تحت تاثیر ادبیات خارج از ایرانند.
طهماسبی‌پور با اشاره به این که در دوره جدید، آمریکا پرچم‌دار عملیات روانی در جهان شناخته می‌شود و نگاهی فراملی به این موضوع دارد گفت: در کشور ما تعریف عملیات روانی متفاوت از تعریف عملیات روانی در غرب است و بیشتر برای گروه‌های معاند که هدف براندازی نظام را دارند، مانند آشوب‌هایی که در آغاز انقلاب در کشور به وجود آمد یا جنگ تحمیلی عراق علیه ایران کاربرد یافته. این تفاوت مهم در کتاب‌هایی که با موضوع جنگ نرم نوشته شده‌اند دیده نمی‌شود.
وی درباره دیگر کاستی‌های آثار مولفان کتاب‌های جنگ نرم با آن مواجه است، توضیح داد: نویسندگان این کتاب‌ها مبتنی بر پیشینه تقویمی می‌نویسند. به تحلیل مباحث روی نمی‌آورند و گاهی با توصیف و آوردن آمارهای تکراری، مخاطب حرفه‌ای را دل‌زده می‌کنند.
طهماسبی‌پور همچنین از سفارشی بودن کتاب‌های حوزه جنگ نرم به عنوان یکی دیگر از ایراد‌های وارد بر این کتاب‌ها نام برد و گفت: هزینه قابل توجهی صرف نگارش کتاب‌ها می‌شود. ضعف محتوا در این آثار به دلیل شناخت ناکافی متولیان امر نسبت به موضوع جنگ نرم است و به همین دلیل کتاب‌های سفارشی در ماهیت و محتوا، از تجزیه و تحلیل مناسبی برخوردار نیستند.
وی با بیان این‌که در تولید کتاب‌های جنگ نرم و عملیات روانی به لحاظ کمّی پیشرفت داشته‌ایم اظهار کرد: اما این حجم تولید شده پاسخگوی نیاز جامعه نیست. در این آثار مرز عملیات روانی، قدرت نرم و جنگ نرم از هم تفکیک نشده و این در حالی است که هر یک از آن‌ها تعبیر، مفهوم و ابعاد تاریخی و معرفتی خاص خود را دارند. متاسفانه نویسندگان و متولیان امر در تولید و پژوهش کتاب، این مباحث را به خوبی نمی‌شناسند.
طهماسبی‌پور افزود: در مطالعه بیشتر کتاب‌ها با سه گونه نقل قول مواجه‌ایم، نقل قول‌های مستقیم، غیر مستقیم و نظر نویسنده. به همین دلیل، مخاطب وقتی موضوعی را می‌خواند، گاهی نمی‌داند که آیا این تحلیل نویسنده است یا از متن کتاب دیگری. در برخی موارد هم ارجاع مولف به منبع غلط است.
وی در پایان پیشنهاد داد: برای بررسی این آثار، بهتر است با توجه به شاخصه‌هایی، کتاب‌هایی را که جنبه نظری و تئوری دارند، از آثار کاربردی جدا و برای هر یک شاخصهای را تعیین کرد تا آن‌چه نویسنده ادعا دارد، به صورت جداگانه‌ای از متن مورد قضاوت دقیق قرار گیرد.
اختتامیه دومین جشنواره بین‌المللی انتخاب کتاب سال مقاومت(جایزه ادبی شهید آوینی) مهرماه سال جاری(1392) در تهران برگزار می‌شود.
نظر شما