یکشنبه ۲۴ شهریور ۱۳۹۲ - ۱۱:۴۵
تعامل اندیشه‌ها راهی برای تولید فکر است

نویسنده حوزه فلسفه و عضو هیات علمی دانشگاه اهل بیت(ع) گفت: تعامل نداشتن اندیشه‌ها به یکسویه شدن نقدهای فلسفی منتهی شده است. اگر اندیشه‌ها تعاملی، منطقی بر مبنای اصول نقد داشته باشند، در جامعه تولید فکر و اندیشه صورت خواهد گرفت./

دکتر اسماعیل منصوری لاریجانی در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، عنوان کرد: نگرش یکسویه منتقدان و نویسندگان فلسفی به این دلیل است که تنها عقاید خود را بیان می‌کنند یا فقط به شرح و نقد عقاید دیگران می‌پردازند و مطلبی تازه از دل این نگرش یکسویه فلسفی متولد نمی‌شود. همین مساله سبب شده است ابداعات جدید فلسفی صورت نگیرد. 

منصوری لاریجانی در پاسخ به این سئوال که چرا نقد درستی از مباحث فلسفی صورت نمی‌گیرد، گفت: اگر در اندیشه‌ها بیندیشیم، با نوآوری روبه‌رو خواهیم شد، اما اگر تنها اندیشه‌ها را تقریر و نقل کنیم، به نقد درستی از مباحث دست پیدا نخواهیم کرد.

این کارشناس و متخصص فلسفه اسلامی با بیان این‌که در گفت‌وگو میان دو نفر توانایی و تسلط هر دو نفر به موضوع، سبب می‌شود تا بحث با انسجام بیشتری ادامه پیدا کند، گفت: در مباحث روانشناسی گفتمان زمانی که دو نفر با یکدیگر صحبت می‌کنند، مخاطب خود را یا در قالب سئوال‌کننده یا در مقام پاسخ دهنده می‌بیند. از نگاه فلسفی، یک انسان یا پرسش می‌کند یا پاسخ می‌دهد. چون روح و روان انسان در حال پرس‌وجوست، حتی اگر پرسش خود را هم به زبان نیاورد، بازهم دارای ذهنی پرسش‌گر است. بنابراین، این ذهن پرسش‌گر انسان زمانی که با انسجام مطلب روبه‌رو نشود، دچار خستگی شده، مطلب را رها خواهد کرد.

کارشناس برنامه تلویزیونی «معرفت» شبکه چهارم سیما با اشاره به نحوه اجرای این برنامه گفت: اگر سئوال کننده و سئوال شونده با یکدیگر هم‌تراز باشند، تعامل بین اندیشه‌ها صورت می‌گیرد و اگر دو اندیشه با هم برخورد کنند، نوزایی اندیشه به وجود خواهد آمد. این روشی است که سقراط به آن توجهی ویژه داشت.

نویسنده کتاب «عرفان اسلامی» افزود: اگر موضوع مطرح شده دارای انسجام مطلب باشد و این انسجام به مخاطب منتقل شود، برای مخاطب خستگی و یکنواختی ایجاد نمی‌کند، اما اگر سئوال کننده فن ارتباط نداشته باشد و نتواند این تعادل را برقرار کند، سئوال از سوی مجری مطرح می‌شود و کارشناس تنها جواب همان سئوال را می‌دهد و بحث بر مبنای پاسخ ادامه پیدا نمی‌کند. این موضوع نیز سبب می‌شود مخاطب از شنیدن ادامه گفت‌وگو خسته شود.

وی یادآور شد: انسان‌ها در کنار هم و با هم ارتباط برقرار می‌کنند، اما اندیشه‌های آن‌ها با هم ارتباطی برقرار نمی‌کند. به همین دلیل ممکن است جامعه‌ای به نوزایی و تولد اندیشه دست پیدا نکند. تنها نباید زبان‌ها با یکدیگر ارتباط برقرار کند، بلکه اندیشه‌ها نیز باید با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و چنین ارتباطی، ارتباط ماندگار خواهد شد.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها

اخبار مرتبط