گفتوگو با آل داوود به مناسبت ششصدمین سال درگذشت حافظ ابرو
آثار تاریخی و جغرافیایی حافظ ابرو ارزش بسیاری دارند
سید علی آلداوود درباره حافظ ابرو، جغرافیدان و مورخ ایرانی قرن نهم هجریقمری گفت: «حافظ ابرو بیش از 20 عنوان کتاب در حوزههای تاریخ و جغرافیا نوشته که از نظر علمی و پژوهشی بسیار ارزشمند و قابل استناد هستند.» سید صادق سجادی نیز عنوان کرد: «کتابهای بسیاری از حافظ ابرو در جهان شناخته شده اما متاسفانه تعداد کمی از این آثار بهچاپ رسیدهاند.»
این پژوهشگر تاریخ در ادامه بیان کرد: این تاریخنگار متولد بهدادین خواف بود و تنها مدتی در هرات زندگی کرد و مقبرهاش نیز در خواف قرار دارد. ادعاهایی که از سوی دیگر کشورها برای غیرایرانی معرفی کردن وی صورت میگیرد کاملا بیاساس است. قرار بود به مناسبت ششصدمین سال درگذشت این شخصیت سمیناری علمی و بینالمللی برپا شود که به دلیل برخی مشکلات این کار به انجام نرسید.
وی به کتابهای حافظ ابرو اشاره کرد و گفت: از این پژوهشگر بیش از 20 عنوان کتاب بهجای مانده است. «مجمعالتواریخ سلطانیه» در چهار جلد، «زبدهالتواریخ» در چهار جلد، «تاریخ سربداران»، «جغرافیای حافظ ابرو» در 6 جلد، «تاریخ ملوک کرت» و پنج رساله تاریخی از آثار ارزشمند این تاریخدان قرنهای هشتم و نهم هجری بهشمار میآید. وی در کتابهای تاریخی که تالیف کرده تاریخ ایران و کشورهای اسلامی را از آغاز آفرینش آدم تا عصری که در آن میزیست، تحریر کرده است.
آلداوود با اشاره به اینکه آثار حافظ ابرو به لحاظ علمی، کارهایی پژوهشی بهشمار میروند، اظهار کرد: کتابهای وی درباره تاریخ پیش از اسلام آمیخته با قصههایی است که در تمامی تاریخنگاریها مشاهده میشود اما تاریخ پس از اسلام وی کاملا محققانه و بر پایه پژوهشهایی بنا شده که در عصر خود بینظیر بودهاند.
نویسنده کتاب «دو سفرنامه از جنوب ایران» افزود: باید از چنین شخصیتهایی دفاع شود و با دلیل و مدرک اثبات کرد که آنها مربوط به ایران هستند. انتشار کتابهای حافظ ابرو از مهمترین این برنامهها بهشمار میرود اما متاسفانه هیچ سازمان دولتی یا غیردولتی در این زمینه کاری انجام نداده است. تصحیح کتاب سه جلدی «جغرافیای حافظ ابرو» که سالهاست کار آن را به پایان رساندهام همچنان در دست ناشر مانده چرا که سرمایهای برای انتشار آن در دست نیست.
سید صادق سجادی نیز درباره حافظ ابرو گفت: کتابهای بسیاری از حافظ ابرو در جهان شناخته شده است اما متاسفانه تعداد کمی از این آثار بهچاپ رسیدهاند. سه جلد از مجموعه تاریخ حافظ ابرو، همچنین کتاب «ذیل جامعالتواریخ» و «تاریخ آل کرت» وی در یک جلد منتشر شده است. بیشترین تعداد از آثار این تاریخدان در موزههای مجلس شورای اسلامی، سازمان اسناد و کتابخانه ملی، موزه بریتانیا، «موزه بادلیان آکسفورد» و «ناسیونال بیبلیوتک پاریس» نگهداری میشوند.
مدیر بخش تاریخ دایرهالمعارف بزرگ اسلامی افزود: دهها هزار نسخه خطی عربی و فارسی که چاپ نشدهاند در ایران وجود دارد که دلیل منتشر نشدن آنها نبود پژوهشگر متخصص در حوزه نسخهشناسی و حوزههای مرتبط دیگر است. از سوی دیگر مسایل مالی و معنوی، در دسترس نبودن نسخههای خطی، همچنین هزینههای هنگفت پژوهش از دیگر مسایلی است که این کار را پرزحمتتر میکند. ناآگاهی استادان و پژوهشگران دانشگاهی از دیگر مشکلات ما در انتشار این آثار بهشمار میروند.
سید صادق سجادی و سید علی آلداوود صبح دوشنبه (6 آبانماه) در نشست تخصصی «بررسی و تحلیل آثار حافظ ابرو، جغرافیدان و مورخ ایرانی قرن نهم هجری» که در سالن كنفرانس ساختمان آرشيو ملي ايران برگزار شد، سخنرانی کردند.
نظر شما