به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، در «سرسخن» شماره 186 «کتاب‌ماه تاریخ و جغرافیا» به‌قلم منیژه ربیعی با عنوان «مهاجرت» آمده است: «در قرن حاضر در جهان مهاجرت‌هایی با اشکال متنوع صورت می‌گیرند. مهاجرت از آمریکای لاتین و مکزیک به آمریکای شمالی ادامه دارد، آسیایی‌ها به‌سرعت در حال مهاجرت به آمریکا هستند و تغییر مهمی در بافت جمعیتی این کشور ایجاد کرده‌اند. مهاجرت انبوه مسلمانان به اروپای غربی، فرانسه، بریتانیا و آلمان نیز کاملا چشمگیر است.»
«نشست» کتاب‌ماه با عنوان «ایران و مساله تاریخی مهاجرت» گفت‌وگویی با سید صادق سجادی و جمشید کیانفر است که مساله مهاجرت ایرانیان را از گذشته تا به امروز بررسی کرده‌اند. به گفته استاد کیانفر: «از زمانی که چرخه تولید و چرخه مبادله در عرصه اقتصادی جهانی به وجود آمد، در حقیقت مهاجرت‌های اقتصادی خیلی بی‌سروصدا انجام می‌شد.»
سید صادق سجادی نیز معتقد است: «زمانی که مغولان به ایران حمله کردند یک مرتبه جامعه فرهنگی ایران کنده و به آناتولی منتقل شدند، یعنی آسیای صغیر در دوره سلجوقیان روم به مهد زبان فارسی و فرهنگ و ادب ایرانی تبدیل شد. انبوه آثاری که در زمان حمله مغول در آناتولی در زمینه‌های مختلف اعم از شعر، نثر، تاریخ، فلسفه، فقه، اصول و... نوشته شد، به لحاظ اهمیت با کل آثاری که در آن ایام در ایران نوشته شد، برابر است.»
«نظرگاه» با چهار مقاله با عنوان‌های «مهاجران روسی فریمان» به‌قلم علی نجف‌زاده، «گفتمان مهاجرت در تاریخ ایران» اثر مجتبی خلیفه، «مهاجرت‌های اجباری مسلمانان بالکان» به‌همت سعید عابدپور و «وضعیت کارگران ایران در آسیای مرکزی و قفقاز» نوشته علی نجف‌زاده و سید مهدی سیدقطبی به مساله مهاجرت می‌پردازد.
در بخشی از مقاله «مهاجران روسی فریمان» آمده است: «گسترش مرام کمونیستی از سویی باعث بازگشت بسیاری از ایرانیان شد و از سوی دیگر پناهندگی بسیاری از مخالفان سیاسی روسی به ایران را به دنبال داشت. اسناد آستان قدس تعداد این گروه از مهاجران را 40 الی 50 خانوار ثبت کرده است که فقط یک‌بار شام و نهار به آن‌ها داده می‌شد.»
در مقاله «گفتمان مهاجرت در تاریخ ایران» نوشته شده است: «به استناد سالنامه‌های چینی و منابع سده‌های نخستین اسلامی، تجار و دریانوردان ایرانی صاحب شهرک‌ها و مهاجرنشین‌هایی در بنادر معروف چین از جمله کانتون و زیتون بوده‌اند، بنابراین به نظر می‌رسد که در دوره باستان تجارت عمده‌ترین عامل مهاجرت ایرانیان بوده است.»
در بخشی از مقاله «وضعیت کارگران ایران در آسیای مرکزی و قفقاز» آمده است: «روزنامه «نوبهار» به مدیریت ملک‌الشعرای بهار از مهم‌ترین روزنامه‌های مشهد در اواخر دوره قاجار است. این روزنامه علاقه خاصی به اخبار مربوط به وضعیت ایرانیان در آسیای مرکزی داشت و در ستون اخبار خارجی گزارش‌های زیادی از وضع ایرانیان سمرقند و بخارا درج کرده است.»
«کنکاش» نیز به مقاله‌ای از امیریحیی آیت‌اللهی با نام «ایرانیان مهاجر در لس‌آنجلس» اختصاص دارد و به معرفی و بررسی کتابی به همین نام اثر «کلودیا دیر ـ مارتیروزیان» پژوهشگر و نویسنده ایرانی ارمنی‌تبار می‌پردازد. در بخشی از این مقاله نوشته شده است: «ایرانیان مهاجر در قیاس با دیگر گروه‌ها نرخ به مراتب بالاتری از شغل آزاد را به خود اختصاص داده‌اند. در سال 1990 این نرخ برای ایرانیان 21 درصد بوده است.»
مقاله‌های دیگر این بخش با عنوان‌های «خاستگاه سیاسی و اقتصادی روزگار ما» از امید اخوی، «فراماسون‌ها» اثر نادر پروانه و مقاله «صوفیان بر اریکه قدرت» نوشته مسعود خاتمی و صونی فدایی‌مهربانی کتاب‌های «دگرگونی بزرگ» نوشته «کارل پولانی»، «تاریخ آغازین فراماسونری در ایران» (جلد چهارم و پنجم) به‌قلم یحیی آریابخشایش و «نقش مشایخ صفوی در روی کار آمدن صفویان» اثر سید علی حسینی را بررسی کرده‌اند.
«بازتاب» این شماره کتاب‌های «مقنع و سپیدجامگان» اثر «پاتریشیا کرون»، «باستان‌شناسی پیش از تاریخ بین‌النهرین» نوشته حسن طلایی، «شناخت بلوچستان از منظر تاریخ» به کوشش محمدرضا ناصری‌نیا و «تحولات تاریخی منطقه ایلام و پشتکوه (قوم‌شناسی)» به‌همت جعفر خیتال را در مقاله‌هایی با عنوان‌های «زیر نقاب مقنع از زبان تاریخ» اثر عباس بصیری، «بین‌النهرین پیش از تاریخ» نوشته ژاله کمالی‌زاد، «شناخت بلوچستان از منظر تاریخ» به‌قلم عبدالودود سپاهی و «ایلام و پشتکوه در گذر تاریخ» نوشته علی جعفری بررسی و تحلیل کرده‌اند.
«یادگار ماندگار» این شماره به‌قلم معصومه صاحبکاران به «مهاجران لهستانی در خراسان» اختصاص دارد. در بخشی از این مقاله آمده است: «بعد از شهریور 1320ش و تاثیرپذیری منطقه از حوادث جنگ جهانی، ایران پذیرای گروهی از مهمانان ناخوانده‌ای شد که جنگ آن‌ها را به آوارگی کشانده بود. با شروع جنگ، عده زیادی از مهاجران لهستانی وارد ایران شدند. دولت ایران با هماهنگی متفقین و دولت موقت لهستان و به دلیل اوضاع سیاسی ـ اقتصادی حاکم بر ایران، اصرار به فرستادن مهاجران به کشورهای دیگر داشت. از جمله این شهرها خراسان بود که اولین گروه مهاجران را در خود پذیرفت.»
«پرتوهای تلاش» در مقاله «بدن صوفیانه» نوشته بهزاد کریمی به کتاب «بدن صوفیانه، دین و جامعه در سده‌های میانه اسلامی» نوشته شهزاد بشیر پرداخته و کتاب «تاریخ ایران و جهان (2)» را در مقاله «ناگفته‌های یک کتاب درسی» به‌قلم فیروز آزادی نقد کرده است.
«همین‌ماه» شامل «کوتاه از تاریخ»، «هرمنوتیک و تاریخ (گزارش نشست پژوهشکده تاریخ اسلام)» و «پیشخوان» است. پایان‌بخش این شماره نیز به چکیده انگلیسی مقاله‌ها اختصاص دارد.
شماره 186 «کتاب‌ماه تاریخ و جغرافیا» ماهنامه تخصصی اطلاع‌رسانی و نقد و بررسی کتاب در 104 صفحه و بهای دو هزار تومان از سوی موسسه خانه کتاب در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است.
پنجشنبه ۱۶ آبان ۱۳۹۲ - ۱۰:۲۳
نظر شما