جهان کتاب در حوزه زبان عربی، سال 2013 را با تلاش در زمینه درنوردیدن مرزهای جغرافیای پشت سر گذاشت.
انتخاب ششمین برنده بوکر عربی
سعود السنعوسی کویتی برای نوشتن «ساقه بامبو» به عنوان رمان نویس برگزیده بوکر عربی سال برگزیده شد. نام برنده در شب افتتاح نمایشگاه بینالمللی کتاب ابوظبی، اعلام شد. کمیته داوران این جایزه به ریاست نویسنده مصری جلال امین این نویسنده جوان کویتی را شایسته دریافت 50 هزار دلار خواند. در بیانیه کمیته داوران در توصیف این رمان آمده بود: این رمان از ساختاری محکم و داستانی قوی برخوردار است وعمق داستان این رمان، آن را از دیگر رقبایش متمایز میکند. طرح سوال درباره مسأله هویت در جوامع جدید خلیج فارس نیز از ویژگیهای این رمان است. تاریخ کویت و اشغال آن توسط عراق در جنگ دوم خلیج فارس و نیز مسأله هویت اجتماعی و تلاقی ادیان از موضوع هایی است که نویسنده در لابه لای صفحات رمان «ساقه بامبو» به آنها میپردازد.
معرفی برندگان جوایز کتاب شیخ زاید 2013
6 برنده سال جوایز کتاب شیخ زاید معرفی شدند. الیزابت سوزان کساب از لبنان با کتاب «اندیشه عربی معاصر؛ پژوهشی در نقد فرهنگی تطبیقی» به عنوان برنده جایزه مشارکت در توسعه ملی، عادل حدجامی از مراکش برای کتاب «فلسفه ژیل دلوز درباره هستی و تفاوت» به عنوان برنده جایزه نویسنده جوان، فتحی مسکینی از تونس برای ترجمه «هستی و زمان» نوشته مارتین هایدگر به عنوان برنده جایزه ترجمه، عبداله ابراهیم از عراق برای کتاب «خیالپردازی تاریخی؛ روایت و امپراتوری» به عنوان برنده بخش نقد ادبی و هنری انتخاب شدند. مارینا وارنر، نویسنده بریتانیایی نیز جایزه جدید تلاش برای معرفی فرهنگ عربی در زبان غیرعربی را دریافت کرد. علاوه بر این شواری ملی فرهنگ، هنر و ادبیات کویت نیز این جایزه را در بخش نشر و تکنولوژی دریافت کرد.
دو بخش ادبیات و ادبیات کودک امسال برنده ای نداشت زیرا به نظر گروه داوری اثر شاخصی میان نامزدهای این دو بخش جای نداشت. سال پیش بخش توسعه ملی برگزیده ای نداشت.
معرفی برندگان جایزه ترجمه ملک عبدالله
برندگان جایزه بین المللی ترجمه ملک عبدالله در 6 بخش شامل جایزه ترجمه برای موسسات، تلاش در ترجمه به صورت فردی، ترجمه علوم انسانی از دیگر زبان ها به عربی، جایزه علوم انسانی از عربی به دیگر زبان ها، ترجمه علوم طبیعی از دیگر زبان ها به عربی و علوم طبیعی از عرب به دیگر زبان ها معرفی شدند.
جایزه بخش ترجمه در علوم طبیعی به ریم محمد التویریقی برای ترجمه کتاب «چطور چیزها عمل می کنند: فیزیک در زندگی روزمره» که از انگلیسی به عربی ترجمه شده، اهدا شد. جایزه ترجمه برای موسسات به «مرکز عربی برای عربی سازی، ترجمه، نویسندگی و نشر» (ACATAP) سازمانی که برای گسترش ترجمه به زبان عربی تلاش می کند، اهدا شد. این موسسه در سال 1990 در دمشق تاسیس شده و بیش از 130 عنوان کتاب را در 14 بخش موضوعی تاکنون به بالاترین کیفیت زبانی از دیگر زبان ها به عربی ترجمه کرده است. جایزه بخش علوم انسانی نیز به صورت مشترک به سلوا سلیمان نقلی برای ترجمه کتاب «اشعار شناختی: مقدمه» اثر پیتر استکول از انگلیسی به عربی و رشا سعید زکی برای ترجمه کتاب توماس سوول با عنوان «علم اقتصاد کاربردی» از انگلیسی به عربی اهدا شد. جایزه علوم انسانی از عربی به دیگر زبان ها به سیسیلیا مارتینی برای ترجمه کتاب «فارابی: فلسفه افلاطون و ارسطو» از عربی به ایتالیایی تعلق گرفت.
جایزه تلاش برای ترجمه به صورت فردی به جوئو باپتیستا دمدریوس وارگنس، نویسنده و استاد برزیلی و لوییس میگل استاد و نویسنده اسپانیایی تعلق گرفت. در بخش جایزه ترجمه علوم طبیعی از عربی به دیگر زبان ها، گروه داوری اثری را شایسته تقدیر ندانست.
این جوایز در عربستان سعودی و از سال 2008 اهدا می شوند. مجموع مبلغ اهدا شده در این بخش ها یک میلیون دلار و گران ترین جایزه ترجمه جهان است. هر یک از برندگان حدود 200 هزار دلار دریافت می کنند.
معرفی برندگان جايزه ادبيات جغرافيايی ابن بطوطه
سه پژوهشگر از مغرب، دو عراقی و يك فلسطينی جوايز نهمين دوره جايزه ادبيات جغرافيايی «ابن بطوطه» را از آن خود كردند. اين جايزه هر سال در امارات به بهترين اعمال پژوهشي و مطالعاتي در زمينه سفرنامه و ادبيات جغرافيايی و نيز سفرنامههاي معاصر و روزنگارها تعلق میگيرد.
مركز عربي ادبيات جغرافيايي «ارتياد الآفاق»که از سال 2003 این جایزه را اهدا می کند، تيسير خلف از فلسطين، باسم فرات و شاكر نوري از عراق و نورالدين شوبد، عبدالعزيز الراشدي و مليكه نجيب از مغرب را به عنوان برندگان نهمين دوره جايزه «ابن بطوطه» انتخاب کرد.
برگزاری یازدهمین جشنواره شعر عربی در شارجه
این جشنواره که از سوی شورای فرهنگ و مطبوعات امارت شارجه برگزار شد در برنامه این دوره خود دو شاعر برجسته عرب یعنی عبدالعزیز اسماعیل از امارات متحده عربی و دکتر خلیفه الوقیان از کویت را در مرکز توجه خود قرار داد و از آثار و اشعار آن ها تجلیل کرد. شاعرانی از امارات متحده عربی، کشورهای حاشیه خلیج فارس، فلسطین، مصر، تونس، الجزایر، مراکش، لیبی، اردن، لبنان، سودان، عراق و یمن در این جشنواره شرکت داشتند.
برپایی دومین دوره نمایشگاه بین المللی کتاب قاهره
دومین دوره نمایشگاه کتاب قاهره پس از انقلاب مصر که در عین حال چهل و چهارمین دوره این نمایشگاه بین المللی بود، 23 ژانویه (چهارشنبه 4 بهمن) شروع به کار کرد. این نمایشگاه که با تجربه ناخوشایند نمایشگاه اول برپاشد، پیش از درافتادن مصر به موج جدیدی از ناآرامی ها، کار خود را به پایان برد.
تحريم نمایشگاه کتاب ریاض و برپایی آن
ناشران عرب نمایشگاه بین المللی کتاب ریاض را تحریم کردند. تحریم نمایشگاه کتاب ریاض برای اعتراض به فضای گران نمایشگاهی و افزودن مالیات های اضافه برای غرفه سازی و سیستم بارکد گذاری آن و در نهایت برای تصمیم این نمایشگاه مبنی بر راه ندادن ناشران سوری به فضای نمایشگاه، از سوی اتحادیه ناشران عرب انجام شد. این اتحادیه 202 عضو دارد.
اما در نهایت پنجم مارس هفتمین نمایشگاه بینالمللی کتاب ریاض شروع به کار کرد. این نمایشگاه 10 روزه که با حضور مراکش به عنوان مهمان ویژه برپا شد، شعار «گفتوگو؛ فرهنگ و رفتار» را سر لوحه خود قرار داده بود. این نمایشگاه که برای دومین سال با حضور همزمان زنان و مردان برگزار شد، بیش از 250 هزار عنوان کتاب کاغذی را در معرض دید عموم قرار داد.
برگزاری نمایشگاه بینالمللی کتاب ابوظبی
بیست و سومین نمایشگاه بینالمللی کتاب ابوظبی از 24 تا 29 آوریل (4 تا 9 اردیبهشت) در مرکز نمایشگاههای ابوظبی برگزار شد. این نمایشگاه که با تمرکز بر انتشارات الکترونیکی و محتوای دیجیتالی و نرمافزار و جدیدترین تکنولوژیهای نشر متمرکز بود، قدردانی از برگزیدگان هفتمین جایزه کتاب شیخ زاید و معرفی برنده دوره ششم جایزه بوکر عربی را نیز در برنامههای جنبی اش داشت. «دومین کنفرانس بینالمللی ترجمه ابوظبی» هم در همین نمایشگاه جای داشت. این نمایشگاه با مشارکت هزار و بیست انتشاراتی از 50 کشور عربی و غیر عربی برپا شد.
ناشران سوری نیز به دلیل گرفتاری های موجود در این کشور، بدون پرداخت هزینه، امکان شرکت در بیست و سومین نمایشگاه بین المللی کتاب ابوظبی را به دست آوردند.به گفته مدیر نمایشگاه این تصمیم به دلیل نتایج مثبت حضور ناشران سوری در دوره های پیشین این نمایشگاه اتخاذ شد.
برپایی نمایشگاه بینالمللی کتاب مسقط
هجدهمین نمایشگاه بینالمللی کتاب مسقط از 8 اسفند در مرکز نمایشگاههای بینالمللی کشور عمان افتتاح شد. در این نمایشگاه 10 روزه 459 ناشر از 26 کشور عربی و غیر عربی شرکت داشتند. در این نمایشگاه امسال 140 هزار عنوان کتاب ارایه شد.
برپایی نمایشگاه کتاب الجزایر
هجدهمین نمایشگاه بینالمللی کتاب الجزایر در الجزیره با حضور 922 ناشر از 44 کشور برگزار شد. این نمایشگاه که با شعار «جهان را به روی من بگشا» برپا شد نهم نوامبر به کار خود ادامه داد.
برپایی نمایشگاه بینالمللی کتاب تونس
سی امین نمایشگاه بینالمللی کتاب تونس در مدت10 روز برگزار شد. در این نمایشگاه ناشرانی از 26 کشور جهان شرکت داشتند. این نمایشگاه که با شعار «برای بازار آفریقایی کتاب» برگزار شد، سوم نوامبر(12 آبانماه) به کار خود پایان داد. سنگال میهمان افتخاری این رویداد فرهنگی بود.
شارجه میزبان کنفرانسی درباره ادبیات کودکان
کنفرانس بین المللی دو روزه مختص ادبیات کودکان در شارجه برگزار شد. این کنفرانس که نخستین تجربه در نوع خودش محسوب می شد، با همکاری هیات بین المللی کتاب نوجوانان (IBBY)، برای بررسی ادبیات کودک و نوجوان در منطقه آسیا مرکزی و شمال آفریقا برگزار شد. این کنفرانس با موضوع «کتاب ها و کودکان در کنار هم» و با حضور نویسندگان، تصویرگران، ناشران، کتابداران و کتابخانه ها ، داستان سراها و محققان کتاب کودک از سراسر منطقه آسیای مرکزی و شمال آفریقا برگزار شد.
برپایی جشنواره ادبیات فلسطین
ششمین جشنواره ادبیات فلسطین (پالفست) از بیست و سوم تا سی و یکم ماه می (2 تا 10 خرداد) برگزار شد. این جشنواره میزبان دو گروه از نویسندگان بود: یک گروه در بخش اشغالی وست بانک و گروه دیگر در غزه جمع شدند. شهرهای غزه، حیفا، بیت المقدس، نابلس و رام اله میزبان این جشنواره بودند.
موفقیت نویسنده عراقی در عرصه خارجی
عباس خضر نویسنده عراقی – آلمانی جایزه 15 هزار یورویی هیلده دومین 2013 برای ادبیات در تبعید شهر هایدلبرگ را به خود اختصاص داد. اما این تنها موفقیت عباس خضر نبود و او اندکی بعد به عنوان برنده جایزه نلی – زاکس شهر دورتموند به ارزش 15 هزار یورو انتخاب شد.
خضر که متولد 1973 در بغداد است، در 19 سالگی به دلیل فعالیت علیه رژیم صدام حسین دستگیر شد و از سال 1993 تا 1995 را در زندان به سر برد. او سال 1996 آزاد شد و پس از آن به شکل غیر قانونی به اردن و لیبی گریخت و سال 2000 به آلمان پناهنده شد.او در مونیخ و پوتسدام به تحصیل در رشته های ادبیات و فلسفه پرداخت و سال 2008 نخستین رمانش «هندی متقلب» را در مورد سرنوشت یک عراقی تحت تعقیب به زبان آلمانی به رشته تحریر درآورد. «پرتقال های رییس جمهور» و «نامهای به جمهوری بادنجان» دو رمان بعدی او بودند که در سال های 2011 و 2013 به چاپ رسیدند.
شاعر فلسطینی برنده گران ترین جایزه شعر جهان
جایزه شعر گریفین غسان زغتان فلسطینی را به عنوان برنده بخش بین المللی خود انتخاب کرد. این جایزه که گران ترین جایزه شعر جهان است و هر سال به یک شاعر کانادایی و یک شاعر بین المللی اهدا می شود، به هر یک از دو برنده خود 65 هزار دلار اهدا می کند. زغتان برای شعری با عنوان «شبیه یک پرنده پوشالی در من جاری است» که با ترجمه فادی جودا به انگلیسی ترجمه شده، این رقابت را به نام خود کرد.
راهاندازی دو جايزه برای رمان و شعر و داستان در اردن
بركات عوجان، وزير فرهنگ اردن به استناد قانون حمايت از فرهنگ اين كشور، از راهاندازی جايزهای ادبی ويژه رمان با عنوان «جايزه رمان اردنی» خبر داد. اين جايزه 25هزار ديناری همراه تنديس ويژه هرسال به بهترين رمان اردنی داده می شود. علاوه بر این جايزه ديگری با عنوان «مبتكر استان» برای حوزههای شعر، داستان و رمان تاسیس شد که علاوه بر تنديس ويژه، شامل دو هزار دينار اردنی است.
نظر شما