یکشنبه ۱۳ بهمن ۱۳۹۲ - ۱۶:۳۰
فلسفه قرار نیست به سوال‌های عجیب جواب بدهد

درباره باری که روی دوش فلسفه گذاشته‌ایم اغراق کرده‌ایم، چرا که فلسفه قرار نیست به سوال‌های عجیب جواب بدهد. به دلیل وجود همین بار اضافی، دانشجویان ما در دانشگاه‌ها و دپارتمان‌های فلسفه سرخورده می‌شوند. این اتفاق به ویژه در حوزه فلسفه اسلامی ملموس‌تر است.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، ضیاء موحد، فیلسوف ایرانی در نشست اهالی فلسفه با سیدعباس صالحی، معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که امروز (13 بهمن‌ماه) با حضور جمعی از استادان برجسته و صاحب‌نظر ان حوزه فلسفه در سرای اهل قلم برگزار شد، با اشاره به ماجرای عجیب فلسفه در ایران گفت: چندی پیش مطلبی از یکی از مراجع تقلید در روزنامه خواندم که گفته بود من عاشق فلسفه بودم اما گمشده‌ام را در کتاب و سنت پیدا کردم. این ماجرای فلسفه در ایران است. امروز در ایران برخی علاقه دارند تا با مسایل و احکام الهی سروکار داشته باشند و برخی دیگر به مسایل عقلی گرایش دارند.
 
وی ادامه داد:‌ این موضوع حاصل دو نگاه در ایران است که بعد از انقلاب اسلامی به وجود آمده‌اند، چرا که پیش از انقلاب اسلامی فلسفه تنها در دانشگاه‌ها تدریس می‌شد اما بعد از انقلاب با پیدا شدن فلسفه مطالبی مطرح شد که مساله روز ما بود.

وی افزود: برای نخستین بار فلسفه در این فضا به شکل زنده‌ای مطرح شد. با این وجود بسیاری از عقاید نیز برای پاسخگویی مسکوت گذاشته شدند.
 
به گفته موحد، امروزه ما دانشجویان خوبی در سطح دانشگاه‌ها داریم که هنوز نتوانسته‌ایم از پتانسیل آن‌ها استفاده کنیم. ما تصور درستی به دانشجو از این‌که چرا باید فلسفه بخواند، نداده‌ایم. 

تفکر در صدا و سیما جایی ندارد!
امیرعباس علی زمانی، عضو هیات علمی دانشگاه تهران نیز در بخش دیگری از این نشست با انتقاد از رویکرد صدا و سیما به حوزه اندیشه و تفکر گفت: شبکه 4 سیما که پیش از این قرار بود شبکه‌ای برای تفکر و اندیشه باشد امروز سرنوشت درستی ندارد، چرا که تفکر در صدا و سیما جایی ندارد!

وی ادامه داد: سوال دیگری که در این باره مطرح می‌شود این است که حکومت می‌خواهد با مقوله تفکر چه کند؟ امروز مساله الحاد یکی از مسایل اصلی جامعه است. با وجود این‌که رشته فلسفه دین و الهیات در ایران تاسیس شده است اما ما شاهد هستیم که در متن جامعه و زیرپوست شهر خبرهای دیگری است. نسل جوان ما با الحاد روبه‌رو شده و بحث پوچی‌گرایی و بی‌معنایی در جامعه جدی است.

وی افزود: باید دید که بودجه‌های پژوهش‌های بنیادی به چه میزان درست سیاست‌گذاری شده‌اند و ما چه میزان افراد برای انجام این کار داریم. اکنون آرای افرادی مانند استیون هاوکینگ در جامعه رواج یافته است. 

این استاد دانشگاه با بیان این‌که در غرب کارهای خوبی در دفاع و نقد الحاد انجام می‌شود، گفت: چنین فضایی در کشورهای غربی به وجود آمده است و امیدواریم این فضا نیز در کشور ما بوجود بیاید و از آن حمایت شود. 

وی با اشاره به مشکلات مالی استادان فلسفه عنوان کرد: از سوی دیگر، شرایط اقتصادی به گونه‌ای شده که استادان فلسفه مجبورند کاری کنند که در شأن فیلسوف نیست و همگی ما به روزمرگی کشیده شده‌ایم. 

فلسفه اسلامی باید به مسایل جدید بپردازد 
نجفقلی حبیبی در بخش دیگری از این مراسم با اشاره به این‌که برخی می‌گویند فلسفه اسلامی قانع‌کننده نیست، گفت: یکی از انتقاداتی که به فلسفه اسلامی مطرح می‌شود این است که نوآوری در آن کمتر وجود دارد، در حالی که علوم تعقلی امروزه بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.

وی تاسیس باشگاهی برای اهل اندیشه و فلسفه را پیشنهاد کرد و گفت: با توجه به تغییراتی که در حوزه‌های علمیه پدید آمده است و نیز اهمیت بیشتر علوم عقلی، می‌توان فرصتی پدید آورد تا با تاسیس باشگاهی مسایل اصلی حوزه فلسفه بررسی شوند. 

به گفته وی،‌ امروزه دانشجویان از فلسفه اسلامی زده شده‌اند و البته مسایل اجتماعی و سیاسی ایران نیز به آن کمک کرده است. 

حبیبی در بخش پایانی سخنانش گفت: فلسفه اسلامی باید به مسایل جدید بپردازد و آیات و روایات را بار دیگر بازخوانی کند. اکنون فلسفه غرب مورد توجه ایرانیان قرار گرفته است و ما باید تفسیر جدیدی را از فلسفه اسلامی ارایه کنیم که پاسخگوی مسایل جوانان باشد. 

ما پهلوان‌های سر کلاس هستیم! 
احد فرامرز قراملکی نیز در بخش پایانی این نشست طی سخنانی گفت: ما پهلوان‌های سر کلاس هستیم و حرفه‌ای‌گری در کار ما وجود ندارد. حرفه‌ای‌گری بستر توسعه کشور است و باید در تألیف، ترجمه، توزیع و ... کتاب وجود داشته باشد.

وی عنوان کرد: سلطه سازمانی افراد بر استادان مانع شده تا استادان حوزه فلسفه به صورت حرفه‌ای آثاری را تالیف کنند. ما با اخلاق حرفه‌ای می‌توانیم تهدید را به فرصت تبدیل کنیم.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها