به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) دکتر ابوذر ابراهیمی‌ترکمان امروز (28 بهمن‌ماه) در آیین اختتامیه نخستین جایزه کتاب بلخ اظهار کرد: برگزاری جایزه کتاب بلخ، حرکتی ارزشمند و مایه امیدواری است و گامی مهم در راستای تقویت تعاملات فرهنگی بین دو کشور دوست و همسایه جمهوری اسلامی ایران و جمهوری افغانستان به‌شمار می‌رود. برگزاری این جایزه در واقع، نشانگر توجه خاص ایران به مقوله فرهنگ و ادب بوده و نویدبخش فصل نوینی در توسعه روابط‌ فرهنگی دو کشور است.

وی ادامه داد: مشترکات فرهنگی ایران و افغانستان به اندازه‌ای ریشه‌دار و مستحکم است که همچون روحی واحد در پیکره دو کشور دمیده شده است. این رابطه و پیوستگی در تعاملات فرهیختگان دو کشور بروز یافته و نمود این موضوع در فراوانی آثار فرهنگی تالیف شده توسط اندیشمندان دو کشور مشاهده می‌شود.

وی افزود: برای نمونه، مرحوم دکتر محمود افشار یزدی پس از تالیف کتاب «افغان‌نامه» به صراحت اعلام کرد که بعد از علاقه به وطنم ایران، هیچ کشوری را به اندازه افغانستان دوست ندارم و بعد از افغانستان پاکستان را دوست دارم. وی در جایی دیگر گفت که ادبیات و شعر از امور معنوی و مشترک است. وحدت ادبی و فرهنگی غیر از وحدت سیاسی است که هر ملتی جداگانه برای خود دارد.

به گفته رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، افغانستان بدون تردید بخش مهمی از فرهنگ ایرانی و زبان و ادبیات فارسی است. زبان پهلوی اشکانی در خراسان بزرگ که قسمتی از آن همین افغانستان است، به عرصه رسیده و جای خود را به پهلوی ساسانی داده است. زبان دری که همین فارسی فصیح کنونی باشد، از سغد و سمرقند و بخارا و بلخ سرچشمه گرفته و در بلخ و غزنه افغانستان توسعه یافته است. از روزگاران گذشته، افغانستان و ایران افتخارات مشترکی داشته‌اند. 

وی با بیان این‌که همکاری‌های فرهنگی و ارتباطات فکری و ادبی بین کشورهای فارسی‌زبان از مهمترین ضرورت‌ها گسترش است، گفت: در سال‌های گذشته هم تلاش‌هایی برای همگرایی‌های سیاسی، فرهنگی و اقتصادی در بین سه کشور ایران، تاجیکستان و افغانستان انجام شده است. امیدوارم ایجاد سازمان فرهنگی و هنری مشترک نقطه عطفی در مسیر توسعه همگرایی بین سه کشور هم فرهنگ و هم زبان باشد.

رییس سازمان فرهنگ و ارتباطاات اسلامی تاکید کرد: گسترش و تقویت روابط میان ایران و افغانستان در زمینه‌های سیاسی و اقتصادی جز از مجرای دیپلماسی فرهنگی که مسیری مطئمن و پایدار برای افزایش همگرایی است، ممکن نخواهد شد. در دیپلماسی فرهنگی؛ زبان و ادبیات فارسی نقش اصلی را دارد و در این زمینه ترجمه و نشر آثار ادب فارسی و تعاملات ادبی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است، چرا که هیچ زبانی در جهان بدون نگارش نمی‌تواند به حیات خود ادامه دهد و قلمرو خود را گسترش بخشد. این حقیقتی انکاناپذیر است که برای زنده نگاه داشتن زبان و ادبیات فارسی باید گفتمان و تولید فرهنگی داشت.

ترکمان در پایان گفت: ایده برگزاری جایزه بلخ، اقدامی نمادین از سوی ایران به پاس احترام به گستره روابط فرهنگی دو کشور و حافظ میراث معنوی و فرهنگی دو ملت بزرگ ایران و افغان است. 

اختتامیه نخستین جایزه کتاب بلخ به کوشش موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین‌المللی الهدی دوشنبه (۲۸ بهمن‌ماه) در پژوهشکده فرهنگ، هنر و معماری برگزار شد. 

گزارش تکمیلی متعاقبا ارسال خواهد شد.