یک تحقیق جدید نشان میدهد اهدای جوایز ادبی به کتابها موجب می شود تا اعتبار آنها در میان مخاطبان افت کند.
این تحقیق که در شماره مارس فصلنامه «علوم اداری» (ادمینیستریتیو ساینس) منتشر خواهد شد، با بررسی نظرات بیش از 38 هزار نفر از کتابخوانان در سایت «گود ریدرز» به نتایج جالب توجهی دست یافته است. در این تحقیق 32 جفت کتاب مورد بررسی قرار گرفته که از هر جفت، یک کتاب عنوان برنده جایزهای چون بوکر یا جایزه کتاب ملی آمریکا و ... را در سابقه خود داشت. کتابهایی که در فهرست نهایی همان جایزه در همان سال جای داشتند اما به عنوان برنده انتخاب نشده بودند، دیگر کتاب این زوج را تشکیل داده بودند.
بر مبنای این تحقیق روشن شد از هر جفت کتاب، کتاب برنده جایزه، در دنیای ادبیات از نظر میزان وجهه و نظری که نسبت به آن ارایه می شود با کاهش روبه رو خواهد شد.
آماندا شارکی و بالاس کوواس دو چهره دانشگاهی که این تحقیق را انجام دادهاند، نوشته اند رمان جولیان بارنز با عنوان «حس پایان» که سال 2011 به عنوان برنده جایزه بوکر انتخاب شد، از سوی نیویورک تایمز به عنوان «داستانی کوچک و متفکرانه درباره فناپذیری، ناکامی و ندامت» خوانده شد. هر چند فروش این کتاب با اعلام برنده شدن جایزه بوکر افزایش یافت، اما، در این تحقیق آمده است که اتفاق جالب توجه دیگری نیز رخ داد: امتیازی که خوانندگان به این کتاب دادند، با وجود افزایش فروش آن، کاهش یافت.
به گفته این دو محقق آنچه برای کتاب بارنز رخ داد، در مورد دیگر کتابهایی که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفتند نیز مشاهده شده است.
برای مثال در ژانویه 2012 چند ماه پس از آنکه بارنز جایزه بوکر را برد، نویسنده سایت گود ریدرز، به این کتاب تنها دو ستاره داد و آن را کتابی درباره میانسالی خواند که قطع نظر از آن که درباره این نوشته شده که افزایش سن چه تغییراتی در فرد ایجاد می کند، در آن هیچ یک از افراد پابه سن گذاشته نیستند. او نوشت: کمتر پیش می آید که کتابی مرا عصبانی کند. اما الان عصبانی هستم. من با خواندن این کتاب عصبانی شدم و هنوز هم عصبانی هستم. چند ماه بعد خوانندهای درباره این کتاب نوشت: باید بگویم این کتاب خیلی خوب نوشته شده، اما توقع نمیرود که همه رفتارها چنین باشد. لطفا هشیار باشید که این رمان رمانی مردانه است که می خواهد خیلی متفکر به نظر برسد.
این دو محقق به این نتیجه رسیدهاند که وقتی یک کتاب به عنوان برنده جایزه معرفی میشود، توقعات مخاطبان درباره آن بالا میرود و انتظار دارند تا با کتابی متفاوت روبه رو بشوند./
نظر شما