به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، «نگاهی به مطالعات ایرانشناسان دانمارکی در ایران و مسایل پیش‌رو» عنوان سخنرانی جواد نیستانی، دانشیار گروه باستان‌شناسی دانشگاه تربیت مدرس در نشست «بررسی روابط اقتصادی و فرهنگی ایران و دانمارک» بود. وی با بیان این‌که سنت سفرنامه‌نویسی در جهان از سابقه درازی برخوردار است و این سنت در عصر بعد از رنسانس چشمگیرتر شد، گفت: این سفرنامه‌‌ها که از سوی پژوهشگران دانمارکی نوشته شده‌، منابع بسیار ارزشمندی برای مطالعات خاورشناسی هستند و این سرآغاز شرق‌شناسی‌های اروپاییان و دانمارکی‌ها از ایران بوده است. 

رشته‌های خاورشناسی در اروپا باعث تالیف کتاب شد 

وی افزود: تاسیس رشته‌های خاورشناسی در حوزه‌های مختلف موجبات آشنایی مردمان غرب و شرق و موجب انتشار و تالیف کتاب‌ها، رساله‌ها و مقالات بسیاری در این زمینه شد. همچنین رشد پژوهش‌های علمی ایران‌شناسی به ویژه در حوزه ادیان‌شناسی، زبان‌شناسی و مطالعات اوستایی راه را برای تعمق بیشتر روابط ایران و دانمارک باز کرد.

نیستانی اظهار کرد: پیشینه مطالعات و تاریخ روابط فرهنگی ایران و دانمارک از زمان صفویان شروع شد. از آن زمان به بعد، پژوهشگران دانمارکی بسیاری از جمله «آدام اولئاریوس»، «کارستن نیبلور»، «راسموس کریستین راسک»، «کای بار» و «آرتور کریستین سن» به ایران سفر کردند و کارها و کتاب‌های بسیاری از مشاهدات و کشفیات خود را از ایران به نگارش در آورده‌اند و گنجینه بسیار عظیمی را بر جای گذاشتند.

این باستان‌شناس افزود: ترجمه گلستان، رونویسی سنگ‌نبشته‌ها و آرامگاه‌های هخامنشی، گردآوری و رونویسی نسخه‌های زرتشتی کهن و نسخه‌های پهلوی از جمله فعالیت‌های ارزشمند این پژوهشگران و سیاحان دانمارکی به ایران بوده است که چه بسا اگر آن‌ها به این موارد اهتمام نمی‌کردند مطالعات باستان‌شناسی در ایران سال‌ها به تعویق می‌افتاد.

مسایل فرهنگی یکی از عوامل مهم روابط بین ایران و دانمارک 

کلاوس پترسن در سخنرانی خود با عنوان «روابط دانشگاهی و فرهنگی ایران و دانمارک» با بیان این‌که علاوه بر روابط تجاری میان ایران و دانمارک عوامل مهم دیگری در روابط میان دو کشور دخیل بوده است به ماهیت فکری و عامل فرهنگی این روابط اشاره کرد و گفت: در اواخر قرن 19 میلادی که دیدگاه‌ها و ایدئولوژی‌های جدیدی از جمله ناسیونالیسم، علم‌گرایی و مارکسیسم به جهان معرفی شدند، دو کشور ایران و دانمارک تاثیرات متفاوتی از این جریانات گرفتند. چنان‌که در ایران باعث به وجود آمدن جریان مشروطه و به دنبال آن ایجاد قانون اساسی هرچند بر روی کاغذ شد. 

معاون دپارتمان شرق‌شناسی دانشگاه کپنهاگ ادامه داد: در سال 1907 میلادی که حرکت ضد انقلابی از سوی محمدعلی شاه قاجار شروع شد و باعث فرار روشنفکران ایران به خارج از کشور شد، نخستین تماس‌های میان روشنفکران ایرانی با اروپایی شروع شد. 

وی سپس به شماری از روشنفکران اروپایی و دانمارکی که بر اثر این آشنایی وارد ایران شدند، اشاره کرد و گفت: آرتلند نخستین کسی بود که به منظور کشف ریشه‌های زبان ایران باستان و فارسی میانه سه بار به ایران سفر کرد و توانست کتاب جامعی در دوره ساسانیان به نگارش در آورد که در سال 1928 به ترجمه درآمد. 

وی ضمن اشاره به دیگر روشنفکران دانمارکی تصریح کرد: در جریان این رفت و آمدها و سفرهای اندیشمندان دانمارکی به ایران، کتاب‌ها و مقالات بسیاری تالیف و به چاپ رسیدند که به خوبی تاریخ و فرهنگ ایران را ارایه می‌کنند. 

پترسن سپس به ایرانشناسان بسیاری که از دانشگاه کپنهاگ از جمله اسلامی‌ندوشن و احمد تفضلی تحصیل کردند اشاره کرد و گفت: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی دانمارک شاهد حضور ایرانی‌های بسیاری بوده است که این موضوع باعث افزایش روزافزون روابط فرهنگی بین دو کشور شده است. 

وی افزایش ترجمه‌های کتاب‌های ادبیات ایران در دانمارک را نتیجه این روابط فرهنگی دانست و گفت: آثار و کتاب‌های بسیاری از شاعران و نویسندگان از جمله صادق چوبک، صادق هدایت، سیمین دانشور، سیمین بهبهانی، شهریار،‌ شهرنوش پارسی‌پور به دانمارکی ترجمه شده است. 

این استاد زبان فارسی و فرهنگ دانشگاه کپنهاگ در ادامه سخنان خود به افزایش ارتباطات و تفاهم‌نامه‌هایی که بین دانمارک و دانشگاه‌های ایرانی برقرار شده اشاره کرد و گفت: مصادیق بسیاری از روابط فرهنگی میان ایران و دانمارک وجود داشته و دارد که همگی حکایت از وجود روابط عمیق فرهنگی بین ایران و دانمارک دارد. 

احداث راه‌آهن موفق‌ترین پروژه دانمارکی‌ها در تاریخ روابط ایران و دانمارک

در ادامه این نشست دکتر همینگ یورگنسن، استاد دانشگاه کپنهاگ و ایرانشناس مقاله خود را با عنوان «نقش شرکت‌های دانمارکی در توسعه روابط با بررسی موردی شرکت‌های کامپاکس» ارایه کرد و گفت: در سال 1913 که همکاری فنی ایران و دانمارک با حضور مهندسان دانمارکی در ایران برای احداث راه آهن از سوی شرکت کامپاکس شروع شد، موجی از همکاری‌های تجاری بین این دو کشور را به وجود آورد. 

وی با اشاره به این موضوع که احداث راه‌آهن از سوی دانمارکی‌ها در تهران، موفق‌ترین پروژه دانمارکی‌ها در تاریخ روابط ایران و دانمارک بوده است، گفت: موفقیت این پروژه به دلایلی از جمله کافی بودن منابع مالی از سوی دولت ایران، سازماندهی بهینه پروژه از سوی مهندس دانمارکی و عزم قوی دولت ایران در آن زمان بازمی‌گردد که باعث شد این پروژه 8 ماه زودتر از موعد مقرر به اتمام رسد. 

وی در ادامه سخنان خود به شماری از شرکت‌های دیگر دانمارکی اشاره و با توضیح فعالیت‌های آن‌ها ادامه داد: شرکت‌های دانمارکی چون نوگونودیکت، هالدور و شرکت‌های تولید انسولین، کشتی‌سازی و لبنیات از جمله شرکت‌هایی بوده است که در ایران به طور چشمگیری فعالیت و باعث افزایش روابط اقتصادی میان ایران و دانمارک شده‌اند. 

نشست «بررسی روابط اقتصادی و فرهنگی ایران و دانمارک» به مناسبت «هشتادمين سالگرد برقراري روابط رسمي ايران و دانمارك» دوشنبه (5 اسفندماه) در مركز آموزش و پژوهش‌هاي بين‌‌المللي وزارت امور خارجه برگزار شد./