به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، نشست رونمایی از مجموعه نمایشنامه «یک کمی خوشی» نوشته فلیکس لوکلرک و ترجمه محمدرضا خاکی، عصر دیروز، سه‌شنبه، 20 اسفند در تالار مولوی برگزار شد. 

خاکی در این نشست گفت: امروزه دانش و آگاهی جامعه تئاتر ایران نسبت به تئاتر روز کشورهای غربی و نمایشنامه‌نویسان حال حاضر کشورهایی چون آمریکا و کشورهای اروپایی و آسیایی بسیار اندک است، چرا که آثار معدودی از هنرمندان و نویسندگان این کشورها به فارسی ترجمه شده است. 

وی افزود: من نمی‌دانم چرا نمایشنامه‌های جدید و به روز دنیا در ایران ترجمه نمی‌شوند؛ آیا امروز ما نیازمند ترجمه چندباره نمایشنامه‌های «پیر کورنی» و یا «تورگنیف» هستیم؟ جالب است که حتی آنتوان چخوف نیز در زمان خود به کهنگی نمایشنامه‌های «تورگنیف» اشاره کرده بود. 

این مترجم در ادامه با اشاره به اتفاقی بودن ترجمه نمایشنامه‌های به‌روز دنیا در ایران، گفت: ما به صورت سازمان‌دهی شده به سمت ترجمه نمایشنامه‌های معاصر و به روز دنیا نرفتیم؛ در این میان اگر تعدادی از این نمایشنامه‌ها نیز ترجمه شده‌اند، کاملا تصادفی و اتفاقی بوده است. 

عضو هیات علمی گروه تئاتر دانشگاه تربیت مدرس به ضرورت آشنایی دانشجویان تئاتر با جریان‌های به روز تئاتر دنیا اشاره کرد و گفت: یکی از مهم‌ترین هدف‌های من ترجمه نمایشنامه‌های جدید و به روز کشورهای اروپایی و آمریکایی است تا دانشجویان ایرانی از هم‌تایان غربی خود عقب نمانند. این روزها نیز اثری از نمایشنامه‌نویس مهم و معاصر کانادایی با اصلیت لبنانی به نام «وجدی معاواد» را ترجمه می‌کنم. 

خاکی همچنین با اشاره به نبودن گفت‌وگو و اطلاع‌رسانی مناسب در روند ترجمه نمایشنامه در ایران گفت: نمایشنامه باید برای اجرا ترجمه شود. متاسفانه در جریان‌های تئاتری ما درباره نمایشنامه‌های منتشر شده نشست‌های تخصصی همراه با گفت‌وگو و نقد برگزار نمی‌شود، حتی در این موارد نیز بسیاری از مخاطبان تئاتر، از انتشار نمایشنامه‌ها بی‌اطلاع هستند. 

لوکلرک الگوی مناسبی برای نویسندگان جوان است 

این مترجم همچنین درباره هدف خود از انتشار آثار لوکلرک در ایران، گفت: یکی از دغدغه‌های مهم ترجمه نمایشنامه‌هایی است که راحت خوانده شود. باید اشاره کنم که هنوز هم بسیاری از مردم میانه خوبی با مطالعه‌ نمایشنامه‌های منتشر شده در قالب کتاب ندارند. در مجموع  عادت نمایشنامه خوانی در ایران میان عامه مردم وجود ندارد. 

وی افزود: 12 نمایشنامه منتشر شده در این کتاب بسیار راحت و آسان خوانده می‌شوند. ضمن این‌که طنز این آثار نیز دلنشین و قابل درک برای عموم مخاطبان است و با تمام گروه‌های سنی از کودک و نوجوان تا بزرگسال ارتباط برقرار می‌کند. 

خاکی همچنین با اشاره به سبک نگارشی خاص لوکلرک گفت: آثار لوکلرک مضامین پیچیده ندارند و او به طور مستقیم درباره مفاهیمی چون فلسفه و سیاست چیزی ننوشته است، اما این مفاهیم از آثار او مستفاد می‌شود. مضامین او درباره موضوعاتی چون زندگی، کار، عشق و رویاهای آدم‌های معمولی است. 

این مدرس تئاتر در ادامه سبک نوشتاری لوکلرک را به عنوان یک الگوی مناسب برای دانشجویان تئاتر و علاقه‌مندان نمایشنامه‌نویسی، معرفی کرد و گفت: درام‌نویسان ایرانی معمولا به سراغ موضوعات پیچیده و سخت برای نگارش نمایشنامه می‌روند، اما لوکرک با آثار خود یاد می‌دهد که موقعیت‌های ساده و معمولی در زندگی وجود دارند که می‌توان آنها را به صورت یک نمایشنامه درخشان و جذاب نوشت. 

فلیکس لوکلرک را بیشتر بشناسیم 

خاکی در بخش دیگری از این مراسم به معرفی فلیکس لوکلرک پرداخت و گفت: لوکلرک نویسنده، آهنگساز، خواننده، بازیگر، نویسنده و نمایشنامه‌نویس معاصر کانادایی، متولد 1914 است. 

وی افزود: عمده شهرت لوکلرک به خوانندگی و آهنگسازی است، به گونه‌ای که حتی امروز هم به عنوان یکی از مشهورترین خوانندگان فرانسوی زبان به شمار می‌رود. نخستین مجموعه داستان‌های او نیز با نام‌های «آداجیو» و «آلگرو و آندانته» به ترتیب در سال‌های 1943 و 1944 منتشر شدند. 

این عضو هیات علمی دانشکده هنر و معماری دانشگاه تربیت مدرس همچنین اظهار کرد: با وجود موفقیت‌های پی در پی لوکلرک در موسیقی، خود ترجیح می‌داد که مردم او را به عنوان یک نویسنده بشناسند، اما منتقدان ادبی علاقه چندانی نسبت به آثار ادبی او نشان نمی‌دادند. 

خاکی در ادامه به بیان بخش دیگری از زندگی لوکلرک پرداخت و گفت: این نویسنده و هنرمند در مقاطعی از زندگی خود نیز به عنوان یک مبارز سیاسی در راه استقلال ایالت کبک کانادا فعالیت چشمگیری داشت. در سال 1978 مجموعه نظریات سیاسی و اجتماعی او با عنوان «کتاب کوچک آبی فلیکس» منتشر شد. 

مترجم مجموعه «یک کمی خوشی» در بخش پایانی معرفی لوکلرک گفت: در سال 1985 مدال و عنوان شخصیت ملی به لوکلرک اهدا شد. او در سال 1988 چشم از جهان فرو بست. به منظور قدردانی از این هنرمند، خیابان‌ها، مدارس و نهادهای فرهنگی بسیاری در ایالت کبک به نام او نامگذاری شد. 

پیش از شروع سخنرانی محمدرضا خاکی، نخستین نمایشنامه این مجموعه با عنوان «ماجرای ناامید کننده» با اجرای معین عشاقی و رضا بهرامی نمایشنامه‌خوانی شد. 

در پایان مراسم نیز محمدرضا خاکی کتاب را برای حاضران در نشست امضا کرد. 

«یک کمی خوشی» مجموعه 12 نمایشنامه کوتاه اثر فلیکس لوکلرک و ترجمه محمدرضا خاکی، با شمارگان هزار نسخه، 202 صفحه و بهای هفت هزار و 500 تومان از سوی نشر مانوش روانه کتابفروشی‌ها شده است. 

محمدرضا خاکی فارغ‌التحصیل مدرک دکترای تخصصی تئاتر از دانشگاه سوربن فرانسه و عضو هیات علمی در دانشکده هنر و معماری دانشگاه تربیت مدرس است.

با ترجمه خاکی پیش‌تر نمایشنامه‌هایی چون «کسب ‌و کار آقای فابریزی» اثر آلبر هوسون، «مفیستو برای همیشه» اثر تم لانوی، «پرتره» و «شهادت پیوتر اوهه» هر دو اثر اسلاومیر مروژک، «شهادت یا یک کم آسایشی که داریم» و «فهرست» هر دو از جمله آثار تادئوش روژه‌ویچ و «ابلوموف» اثر مارسل کوولیه منتشر شده‌اند./