دکتر مالک شجاعی جشوقانی، مدیر سرای اهل قلم بیست و هفتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در یاداشتی که در اختیار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) گذاشت، به طرح دیدگاهایش درباره این رویداد فرهنگی پرداخت.
برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران فی‌نفسه حرکت فرهنگی خوبی است که به‌درستی از آن به‌عنوان بزرگ‌ترین رویداد فرهنگی سال یاد می‌شود، اما بیشتر حاشیه‌ها از چگونگی برگزاری این نمایشگاه نشأت می‌گیرند.
برخلاف عقیده برخی دوستان که این رویداد فرهنگی را به دلیل فروشگاهی بودن، مورد انتقاد قرار می‌دهند، به نظر می‌رسد این رویداد کارکردهای مورد انتظار از یک نمایشگاه مطلوب را به شرط مدیریت شکلی و محتوایی صحیح می‌تواند داشته باشد.
البته از نظر این‌که نمایشگاه کتاب تهران در سطح بسیار وسیعی برگزار می‌شود، مشکلات زیادی را به همراه دارد. لزومی ندارد همه ناشران با تعداد زیادی از کتاب‌ها در این رویداد عظیم حضور داشته باشند بلکه به نظرم باید در انتخاب ناشران کارشناسانه‌تر اقدام کرد و گزیده‌ای از آن‌ها را برای نمایش کتاب‌هایشان انتخاب کرد. تحقق این امر مستلزم مدیریت واحد نمایشگاه و تشکیل کارگروه‌های تخصصی برای ارزیابی ناشران و انتخاب آن‌ها است؛ همان طور که انجمنهای مختلفی مانند انجمن فرهنگی ناشران کتب دانشگاهی یا انجمن فرهنگی ناشران کودک و نوجوان، در حوزه نشر وجود دارد، بسیار شایسته است که انجمن فرهنگی ناشران تخصصی در موضوعات مختلف نیز راه‌اندازی شود.
در کشور ما انجمنهای علمی متعددی در حوزه و دانشگاه وجود دارد اما متاسفانه به خوبی از این ظرفیت در نمایشگاه کتاب برای مدیریت علمی و محتوایی این رویداد فرهنگی استفاده نمی‌شود؛ این انجمن‌ها در تعیین و جهت‌دهی محتواهای علمی و فرهنگی نمایشگاه نقش چندانی ندارند.
از جمله راهکارهایی که موجب ارتقاء و رونق نمایشگاه کتاب تهران می‌شود، مقایسه تطبیقی این نمایشگاه با سایر نمایشگاه‌هایی است که در دیگر کشورها برگزار می‌شود. به طور مثال متولیان برپایی نمایشگاه کتاب تهران می‌توانند با رصد نقاط قوت نمایشگاه کتاب فرانکفورت و بومی‌سازی این نقاط قوت در راستای بهبود کمی و کیفی نمایشگاه تهران گام بردارند.
انصافا در این دوره از نمایشگاه کتاب تهران شاهد تحولات خوبی هم در حوزه مدیریتی و اجرایی و هم در حوزه محتوایی هستیم که امیدوارم این تحولات مستمر باشند.
متاسفانه در نمایشگاه کتاب تهران مکان مناسبی برای استراحت نه تنها برای اهالی قلم و فرهنگ وجود ندارد بلکه عموم مردم نیز از این نقیصه رنج می‌برند. به نظرم متولیان این نمایشگاه باید بیش از پیش برای فراهم کردن خدمات رفاهی و تکریم بازدیدکندگان تلاش کنند. از دیگر معایب نمایشگاه کتاب تهران می‌توان به وجود دستفروشان در حواشی مکان مقدس مصلای امام خمینی (ره) اشاره کرد. بدون تردید وجود چنین اقشاری در نمایشگاه کتاب در شأن این رویداد عظیم فرهنگی نیست. علاوه بر آن وجود صداهای مزاحم و همهمه تیزرهای تبلیغاتی در نمایشگاه کتاب تهران بسیار آزاردهنده‌اند که باید برای رفع آن تمهیداتی اندیشیده شود.
امسال نشست‌های سرای اهل قلم نمایشگاه کتاب تهران در راستای تحقق فرمایشات مقام معظم رهبری (مدظله) در حوزه فرهنگ، نشر و کتاب تنظیم و موضوع نشست‌ها با در نظر گرفتن چندین رویکرد اصلی تعیین شده‌اند؛ نشست‌هایی در حوزه « اقتصاد و فرهنگ »، «الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت»، «سبک زندگی ایرانی ـ اسلامی»، «اقتصاد مقاومتی»، «دیدگاه‌های راهبردی در حوزه کتاب و نشر»، «ارتقای کیفی نشر دینی در ایران»، «وضعیت‌شناسی نقد در ایران» و «رونمایی از مجموعه آثار فاخر و ....» .
خوب است متولیان برپایی این دوره از نمایشگاه پس از اتمام این رویداد فرهنگی، نتایج نشست‌هایی که موضوع آن‌ها در ارتباط با رسالت‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاونت فرهنگی این وزارتخانه و موسسه خانه کتاب هستند را با نگاه کاربردی استخراج و منتشر کنند.
همچنین به جاست در صورت صلاحدید دوستان و همکاران، این نشست‌ها در ماهنامه‌های خانه کتاب نیز بهره‌برداری شود و ان‌شاءالله مبنایی برای تصمیم‌گیری‌های راهبردی در حوزه فرهنگ نشر و کتاب باشند.-
پنجشنبه ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۳ - ۰۷:۵۴
نظر شما