به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، ارتباطات جمعی، یک نیروی مهم سیاسی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در جهان کنونی است که برخی صاحبنظران شالوده اساسی آن را وسایل ارتباط جمعی می‌دانند. از همین رو، درک ماهیت این نیرو و کارکردهای آن، هم برای دولتمردان، هم برای نیروهای اجتماعی و سیاسی جامعه و هم برای سوداگران اقتصادی و تجارت‌پیشگان بسیار حایز اهمیت است. در عین حال، ادبیات نظری و پژوهشی مطالعات رسانه‌های جمعی، با همه کاستی‌های خود، ذخیره نظری و روش‌شناختی مناسب و راهگشایی را فراهم آورده‌است که می‌تواند مبنای مناسبی برای درک ماهیت وسایل ارتباط جمعی و تبیین اثرات رسانه‌ها باشد. آنچه هنوز جای پژوهش دارد، تبیین فرایند اثرات رسانه‌هاست و این کتاب می‌کوشد با بهره‌گیری از چارچوب نظیر و نظریه‌های موجود، درک ما را از فرایند اثرات رسانه بهبود ببخشد. اگر روشن شود که اثرات رسانه‌ها چگونه رخ می‌دهند، آنگاه راحت‌تر می‌توان شانس رخ دادن اثرات مثبت را افزایش و احتمال بروز اثرات منفی را کاهش داد.

بهره برداری مثبت از رسانه ها
مؤلف این کتاب در هفت فصل می‌کوشد تصویری مناسب از فرایند اثرات رسانه‌ها ارائه دهد. فصل نخست به مروری کلی بر مطالعات رسانه اختصاص دارد. مطالعات اثرات رسانه‌ها بر این باور مبتنی است که ارتباطات جمعی اثرات محسوسی بر افراد، جامعه و فرهنگ دارد. بنابراین، آگاهی از فرایند اثرات رسانه‌ها به ما اجازه خواهد داد تا با بیشینه کردن نتایج مطلوب و کمینه کردن اثرات منفی، از اتباطات جمعی به نحوی ثمربخش‌تر استفاده کنیم. فصل دوم به بررسی چهار مدل در بررسی اثرات رسانه یعنی مدل اثرات مستقیم، مدل اثرات مشروط، مدل اثرات تجمعی و مدل اثرات شناختی ـ داد و ستدی می‌پردازد.

رسانه ها در مواقع بحرانی یکدست می شوند
فصل سوم به بررسی اثرات رسانه‌ها در شرایط بحرانی اختصاص دارد که معمولاً در این مواقع اثرات رسانه‌ها عمدتاً مستقیم و یکدست هستند. نیاز افزوده ناشی از تضاد یا نبود اطمینان، به اتکای بیشتر به منبع اصلی برای اطلاعات و تبیین می‌انجامد و این شرایط وابستگی، تفاوت‌های تبین مردم را کم می‌کند. کنترل شدید رسانه‌ها بر اطلاعات، از رویارویی و ادارک گزینشی می‌کاهد و بنابراین، اثرات با سرشت محتوای رسانه‌ها تعیین می‌شوند. البته بسیاری از این اثرات، کوتاه‌مدت هستند. از این رو، پژوهش‌های بیشتری باید انجام شود تا مشخص شود چگونه این اثرات کوتاه‌مدت می‌توانند اثرات بلندمدتی بر مردم، نظام رسانه‌ای و جامعه داشته باشند.

افکار عمومی، مفهومی مهم است که پژوهش و اخبار، پوشش رسانه‌ای و امور سیاسی، شناخت‌های سیاسی و فعالیت سیاسی را به هم پیوند می‌دهد، از این‌رو، فصل چهارم به اثرات رسانه‌ها بر افکار عمومی پرداخته است. در فصل پنجم موضوع آموختن از رسانه‌های جمعی بررسی می‌شود؛ آموختن هم به عنوان فرایندی فعالانه که در آن مخاطب علاقه و تلاش ذهنی خود را برای پردازش شناختی پیام رسانه‌ها مصروف می‌دارد و هم به مثابه فرایندی منفعلانه که مخاطب در آن منفعلانه پیام‌های رسانه‌ها را به شکل موثری جذب می‌کند، در این بخش مورد بررسی قرار گرفته است.

فصل پایانی کتاب به اثرات جامعه‌پذیری اختصاص دارد. اکتساب کلیشه‌ها همچون کلیشه‌های زنان، سالمندان، گروه‌های قومی ـ نژادی، اثرات کلیشه‌های رسانه‌ای، مدل شناختی ـ تعاملی، مدل انباشتی و مدل مشروط در این فصل بحث شده است تا بتوان از مدل‌ها و نظریه‌های رایج برای درک اثرات رسانه‌ها و فناوری‌های نوین ارتباطی بهره گرفت. در جمع‌بندی نهایی، نویسنده این نکته را مطرح می کند که پژوهشگران ارتباطات جمعی همواره باید به یاد داشته باشند که هدف مطالعاتشان، پیشرفت در مسیر یافتن روش‌هایی است که از اثرات منفی ارتباطات جمعی بکاهند و اثرات مثبت آنها را تقویت کنند.

این کتاب با ترجمه مهدی منتظرقائم از سوی مرکز تحقیقات صداوسیما در صفحه و با قیمت 150000 ریال عرضه شده است. شمارگان کتاب 1000 نسخه است.