مجید‌رضا زروئی، مدیرمسئول انتشارات فدک ایساتیس در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره تعریف واژه کتابسازی اظهار کرد: برای کتا‌بسازی تعاریف مختلفی می‌توان ارایه کرد، اما آنچه مسلم است پدیده کتابسازی صدمات زیادی به حوزه نشر وارد کرده است. 

کتابسازی و آثار تخریبی آن
وی افزود: کتابسازی را می‌توان به ارایه یک محصول قلابی در قالب استاندارد تعریف کرد. البته آثار تخریبی این پدیده ضدفرهنگی به مراتب از تولید یک کالای غیراستاندارد در حوزه‌‌های دیگر بیشتر است. 

زروئی در ادامه درباره ریشه‌های بروز پدیده کتابسازی گفت: اصلی‌ترین دلیل بروز پدیده کتابسازی در کشور، به تصمیم‌گیری‌های سطحی برخی مسئولان در مرتفع کردن مشکلات نشر مربوط می‌شود؛ تصمیم‌گیری‌ها جهان شمول نیستند و مسئولان نسبت به عواقب آن بی‌توجهند. 

نظارتی بر چگونگی تولید وجود ندارد
این ناشر حوزه مهندسی با اشاره به تاثیر اعمال برخی سیاست‌ها در بروز پدیده کتابسازی افزود: به‌عنوان نمونه برای همه مراحل تولید کتاب یارانه پرداخت می‌شود، در حالی‌که نظارتی بر چگونگی تولید وجود ندارد.

زروئی در ادامه با اشاره به انواع کتابسازی اظهار کرد:‌ مصادیق کتابسازی براساس نیاز مخاطب تولید می‌شود. ناشر با توجه به نیاز بازار، کتاب را بدون تغییر محتوایی اما با یک شناسه جدید منتشر می‌کند، پدیده‌‌ای که در پروسه تجدیدچاپ آثار نیز اتفاق می‌افتد. 

لزوم بررسی مصادیق کتابسازی
ناشر برگزیده بیست و هفتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران‌ ادامه داد: ناشر با یک شناسه جدید و با هدف اعلام این مساله که کتابش با تجدید‌چاپ‌های متعدد منتشر شده، اقدام به کتابسازی می‌کند. انتشار چنین کتاب‌هایی در فضایی بدون نظارت، خدماتی را برای این ناشران به همراه دارد. 

وی با اشاره به وجود رانت‌ در فضای نشر افزود:‌ موانع شناسایی مصادیق کتابسازی باید بررسی شود. نخستین قدم آن نیز بهره‌گیری از وجود ناشران پیشکسوت و باتجربه است. تاثیر این افراد باتجربه به مراتب از افراد سازمانی بیشتر است، زیرا سازمان‌ها زمان کافی برای شناسایی و بررسی آثار متعددی که دریافت می‌کنند ندارند. 

عده خاصی به کتابسازی مشغولند
زروئی درباره راه‌های پیشگیری از بروز پدیده کتابسازی گفت: برای تشخیص راه‌های پیشگیری از بروز پدیده کتابسازی باید به پرسش «چه کسی از تولید مصادیق کتابسازی سود می‌برد؟» پاسخ دهیم. البته باید توجه داشت که تعداد خاصی به تولید مصادیق کتابسازی مشغولند. 

این ناشر حوزه مهندسی اظهار کرد:‌ برخی ناشران نیز به دلیل تمدید مجوز نشر و با فشار کمبود زمان، به کتابسازی اقدام‌ می‌کنند. به عنوان مثال،‌ ناشر تا اتمام مجوز نشرش فقط چند ماه فرصت دارد و در طول این مدت،‌ به جای اعمال یک سیاست جایگزین مانند امضای تعهد‌نامه ناشر، در یک فرصت کوتاه با جمع‌آوری مطالب از چند منبع به انتشار کتاب دست می‌‌زند که از مصادیق کتابسازی است. 

فناوری اگر درست استفاده نشود «سَم» است
عضو انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی در ادامه با بیان این مطلب که برخی ناشران برای در اختیار داشتن فضایی بیشتر در نمایشگاه کتاب به کتابسازی اقدام‌ می‌کنند افزود:‌ با توجه به محدودیت فضا در نمایشگاه کتاب،‌ برخی ناشران با بهره‌گیری از فناوری‌‌های دیجیتال به انتشار مصادیق کتابسازی می‌پردازند. هرچند فناوری‌ دیجیتال می‌تواند بر سرعت و بهبود کیفیت آثار موثر باشد، اما از سوی دیگر همین فناوری اگر درست استفاده نشود سم است.

زروئی با اشاره به آسیب‌ توجه صرف به کمیت انتشار کتاب گفت:‌ بالابردن آمار نشر نیز می‌تواند یکی از دلایل بروز پدیده کتابسازی باشد. در اخبار اعلام می‌شود که در حوزه نشر جزو پنج کشور نخست دنیا هستیم، اما هیچ سازمانی در کشور بررسی دقیقی درباره شمارگان کتاب انجام نداده است.

مروری بر پرونده 
عضو هیات علمی دانشگاه تهران برای پیشگیری از بروز پدیده کتابسازی، ایجاد بانک اطلاعاتی را مفید دانست و گفت:‌ در معرفی و گرامیداشت متخلفان و مولفان پویا نیستیم. تلاش بیشتر در این حوزه و پیگیری‌های قضایی متخلفان می‌تواند از انتشار مصادیق کتابسازی جلوگیری کند. متن کامل گفت‌‌‌وگوی خبرنگار (ایبنا) با دکتر آذرتاش آذرنوش را اینجــــــــا بخوانید. 

عضو هیات مدیره انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی، رونویسی را پدیده نوظهور دهه 90 دانست و گفت: ‌دانشجوی دهه 60 منابع اصلی می‌خواند اما دانشجوی امروز سرگرم شبکه‌های اجتماعی است. متن کامل گفت‌و‌گوی خبرنگار (ایبنا) با حسین داود آبادی را اینجــــــــا بخوانید.