سه‌شنبه ۶ شهریور ۱۳۹۷ - ۰۸:۲۷
«مهتاب کردستان» را از دریچه کتاب بشناسیم/ کتابشناسی شهید «ناصر کاظمی»

امروز، 6 شهریور سی و یکمین سالگرد شهادت سردار ناصر کاظمی (1335 ـ 1361) است. به همین مناسبت به مرور مهم‌ترین آثار منتشر شده درباره این شهید پرداخته‌ایم.

 به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) ناصر کاظمی 12 خرداد 1335 در تهران متولد شد. وی با پایان دوره متوسطه و دریافت مدرک دیپلم در کنکور شرکت كرد و در دو رشته‌ پیراپزشکی و تربیت بدنی، همزمان پذیرفته شد. وی سال 1356 فعالیت سیاسی خود را آغاز كرد که منجر به دستگیري و زندان رفتن شد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی به عضویت سپاه درآمد و مدتي به زابل و سپس به خرمشهر رفت.

ناصر كاظمي دی‌ماه سال 1358 به پیشنهاد محمد بروجردی، فرمانده وقت سپاه کردستان به پاوه رفت و فرماندار و فرمانده سپاه پاوه شد. در بهار 1359 با همکاری مردم، مناطق اطراف پاوه را از وجود ضدانقلاب پاکسازی كرد. وي پس از یک سال و نیم فعالیت در پاوه به سنندج رفت و مسئول سپاه پاسداران کردستان شد. ناصر کاظمی ششم شهریور 1361 در حین پاکسازی محور پیرانشهر ـ سردشت‌ به شهادت رسيد.  

به اين مناسبت ايبنا مروري دارد بر مهم‌ترین کتاب‌هایی که تاکنون درباره اين شهيد منتشر شده اند.

کردستان، مردم و پاسدار شهید کاظمی/پرویز بهرامی / سپاه پاسداران انقلاب اسلامی (کردستان)/ 1362
این کتاب به حماسه آفرینی و ویژگی‌های اخلاقی شهید کاظمی پرداخته است. در خلال صفحات کتاب نقشه‌هایی از کردستان به چشم می خورد و تصویری از شهید چشم را نوازش می‌دهد.
کتاب حاضر در سه بخش با عناوین خاطرات، سفرنامه و ضمایم و تصاویر ارایه شده است. ابتدای هریک از خاطرات یا سفرنامه‎ها را، جملاتی از سرداران جنگ همچون شهید همت، بروجردی، چمران و دیگران تشکیل می‎دهد. در بخش دوم، سه سفرنامه از خود مولف ارائه شده است. وی در تمامی موارد، عکس‎هایی از راویان خاطرات و در بخش انتهایی تصاویری از پیش‎مرگان کرد، فرماندهان و سربازان جنگ در کردستان را آورده است.

«مهتاب کردستان»؛ منظومه‌ای در رثای سردار سرتیپ پاسدارشهید ناصر کاظمی/ منیژه درتومیان/ كنگره بزرگداشت سرداران شهید سپاه و 36هزار شهید استان تهران/ 1376
در بخشی از مقدمه منیژه درتومیان سراینده اثر، چنین آمده است:
«... زبان شعر و زبان كلام، هرگز نمي‌تواند اين داغ‌هاي ديرپا، اين گريه‌هاي بي‌امان در قفاي سرداران شهيد را مرثيت توانمندي باشد كه بتواند شهادت و حماسه را با تمام جلوه‌هاي آن ابراز نمايد و يا حتي گوشه‌اي از آن همه بزرگي و عظمت را و اقتدار مردان شهادت گزين را منعكس سازد، اما آن قدر هست كه فريادهاي مجروح جان را بر ديوارهاي ترك‌خورده قبيله استوار، طرحي از عشق ببندد و در كنار قلب‌ها به تعبد بنشاند و شعر من جز اين نيست، سلامي است از سر اخلاص كه اين چنين انعكاس يافته است...»

«پ‍ي‍ش‍ان‍ي‌ و ع‍ش‍ق»؛ خ‍اطرات‍ي‌ از س‍ردار سرت‍يپ‌ پ‍اسدار، شه‍يد ن‍اصر كاظمي‌/ م‍ح‍م‍دع‍ل‍ي‌ ق‍رب‍ان‍ي‌/ وزارت‌ ف‍ره‍ن‍گ‌ و ارش‍اد اس‍لام‍ي‌ و ك‍ن‍گ‍ره‌ بزرگ‍داشت‌ سرداران‌ ش‍ه‍ي‍د س‍پ‍اه‌ و س‍ي‌ و ش‍ش‌ه‍زار ش‍ه‍ي‍د اس‍ت‍ان‌ ت‍ه‍ران‌/ ۱۳۷۶.
«پیشانی و عشق» هشتمین مجموعه از کتاب‌های خاطرات سرداران است که در سال 1376 توسط معاونت مطبوعاتی و تبلیغاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و کنگره سرداران به چاپ رسیده است. این اثر 198 صفحه‌ای به خاطراتی از ناصر کاظمی، از زبان دوستان و آشنایان شهید ، همرزمان و خود شهید اختصاص یافته است. در ابتدا سخنان ناشر و آنگاه مقدمه شورای تدوین کتاب آمده است. نگاهی گذرا به زندگینامه شهید ناصر کاظمی در صفحات بعد کتاب به چشم می‌خورد . بعد از زندگینامه شهید که از کودکی و فعالیت‌های شهید در عرصه‌های مختلف انقلاب و جنگ گفته می‌شود، به اولین خاطره از این کتاب با نام «سال‌های بعد» می‌رسیم. در مجموع حدود 97 خاطره در کتاب آمده که بیشتر آنها مربوط به فعالیت‌های شهید در جنگ تحمیلی است. «قطره اشک» آخرین خاطره کتاب است و پس از آن در چند صفحه دست‌نوشته‌هایی از شهید و 3 تصویر رنگی او پایان‌بخش این اثر است.


«مثل شمشیر، مثل ابر»؛ خاطراتی از سرداران سرتیپ شهید ناصر کاظمی/ محمدتقی عرب/ کنگره بزرگداشت سرداران سپاه و 36000 شهید استان تهران/ 1377
کتاب «مثل شمشیر، مثل ابر» به قلم محمد تقی عرب هشتمین کتاب از مجموعه کتاب‌های خاطرات سرداران است که به گروه سنی د (دوره راهنمایی) اختصاص یافته است. در این کتاب خاطراتی از شهید ناصر کاظمی وجود دارد که توسط کنگره بزرگداشت سرداران شهید و 36000 شهید استان تهران به چاپ رسیده است.
این اثر 132 صفحه‌ای به پنج فصل تقسیم‌بندی شده که با خاطره‌ای با نام «پس از سالی» شروع می‌شود و سپس نگاهی کوتاه به زندگی شهید ناصر کاظمی به روایت خودش است. فصل‌های کتاب از این قرارند:
فصل اول: نوجوانی و جوانی، شامل 11 خاطره کوتاه. فصل دوم: فرمانده پاوه، شامل 22 خاطره از دوران حضور ناصر کاظمی در پاوه. فصل سوم: فرمانده سپاه کردستان، شامل 20 خاطره از شهید ناصر کاظمی که در آن برخی از شهدا مانند شهید بروجردی و تعدادی دیگر هم به چشم می‌خورد. فصل چهارم: 4 خاطره زیبا از زندگی خصوصی شهید کاظمی. فصل پنجم: 23 متن کوتاه در بیان صفات و ویژگی‌های شهید کاظمی. در پایان این اثر که به شهادت او پرداخته است، اسامی راویان خاطره‌ها دیده می‌شود.

«فوتبال و جنگ»؛ براساس زندگي شهيد ناصر كاظمی/ محمود جوانبخت/ سوره مهر و نشر شاهد/ 1382.
در اين كتاب 9خاطره و سرگذشت كوتاه از زندگي شهيد ناصر كاظمي از دوران جواني و دفاع مقدس به چاپ رسيده است. او متولد 1335بود. قبل از انقلاب به جرم مبارزه با رژيم شاه مدتي در زندان به سر برد. پس از انقلاب به عضويت سپاه در آمد و در مناطق زابل، خوزستان و كردستان انجام وظيفه کرد. مدتي فرماندار و فرمانده سپاه پاسداران پاوه بود و مناطق زيادي از غرب كشور را از وجود ضد انقلاب پاكسازي كرد. در همين زمان مجروح شد، اما پس از بهبودي به فرماندهي سپاه سنندج منصوب شد. سرانجام در شهريور 1361، در حين عمليات پاكسازي محور "پيرانشهر ـ سردشت "به شهادت رسيد. گفتني است اين كتاب هشتمين جلد از مجموعه "قصه فرماندهان "است.

یادگاران14؛ کتاب کاظمی/ عباس رمضانی/ روایت فتح/ 1383.
در جلد چهاردهم از مجموعه كتاب‌های «یادگاران» در روایتی داستانی، صد خاطره از دوران زندگی شهید «ناصر كاظمی» بازنویسی شده است. در بخشی از این اثر به روایت همسر شهید می‌خوانیم: «...همیشه وقتی خواب را توی چشم‌هایش می‌دید، می‌گفت: «تو دوست داری انگار از خواب طلبکار باشی» خیلی دلش می‌خواست یک بار هم که شده، سرش داد بزند و بگوید: «شد یک بار عین بچه آدم یک گوشه‌ای، یک دل سیر بخوابی؟ شد چند ساعتی بیشتر کنار من و این بچه‌ها، حسین و سمّیه بمانی؟» هیچ وقت نتوانست بگوید. با خواب عیاق نبود، بین راه و نیمه‌راه می‌خوابید. پتویی اگر گیرش می‌آمد، زیر سرش مچاله می‌کرد و می‌خوابید...»
 
فرمانده موفق‏(زندگی‌نامه شهید ناصر کاظمی)/ مصطفی محمدی/ سازمان نهضت سوادآموزی/ 1383.
اين نوشتار، روايتي از زندگي شهيد "ناصر كاظمي"، مبارزه‌ او عليه رژيم شاه، عضويت در سپاه پاسداران، مسئوليت‌ها و فرماندهي و نيز چگونگي شهادت وي است كه افزون بر آن، خاطرات و ديدگاه تني چند از اشخاص درباره‌ي شهيد كاظمي آورده شده است.



کاک ناصر(روایت مردانگی شهید ناصر کاظمی به همراه بخشی درباره شهید عباس کریمی)/ به ‏اهتمام محمدعلی صمدی/ پیام فاطمیون (مشهد) و موسسه فرهنگی شهید آوینی/ 1384.
کتاب «کاک ناصر» دومین کتاب از مجموعه کتب مردستان است که توسط موسسه شهید آوینی منتشر شده است. محمد علی صمدی نگارنده این کتاب در بخش اول با عنوان «کاک ناصر» و در بخش دوم با عنوان «عباس پسر کربلایی احمد» به روایتگری شهید ناصر کاظمی و شهید عباس کاظمی پرداخته است. بر اساس روایت کتاب، او در چندین ماموریت عازم زابل، خرمشهر و ... می‌شود، ولی همگان او را با نام کردستان می‌شناسند. با مواجهه کاظمی با شهید محمد بروجردی فرمانده سپاه غرب کشور ارتباط تنگاتنگی میان این دو شهید بزرگوار برقرار می‌شود و بروجردی مسئولیت‌های فرمانداری پاوه، فرماندهی سپاه پاوه و فرماندهی سپاه کردستان را در چند نوبت به او واگذار می‌کند.
شهید کاظمی با تغییر چهره و ظاهرسازی در هنگام معرفی و اعزام به پاوه به عنوان فرماندار، به ضد انقلاب نزدیک می‌شود و از این طریق ضربات مهلکی به آنها وارد می‌کند. از ویژگی‌های بارز او می‌توان به ارتباط نزدیکش با مردم کُرد و باورکردن ایشان اشاره کرد که بخش مهمی از خاطرات این کتاب، حکایت از این ارتباط نزدیک دارد؛ به طوری که در کردستان از او با نام «کاک ناصر» یاد می‌کنند. در انتهای این بخش نیز دو وصیت‌نامه از کاک ناصر درج شده است.

کاظمی به روایت همسر شهید(نیمه پنهان ماه؛ 7)/ نفیسه ثبات‏/ روایت فتح‏/ 1384.
خاطراتی از روزهای پاوه و کردستان. از شش ماهی که کل زندگیشان طول کشید و ناصر دیگر برنگشت. از شش ماهی که فرصت نیافت تا از خودش بیشتر برای ناصر بگوید. فرصت نکرد دل سیر او را ببیند و نگاهش کند و حالا چه قدر دلش برای او تنگ است، به خصوص که با چشمانی باز شهید شد.
این کتاب به بررسی خاطرات و شخصیت شهید کاظمی از زبان همسر وی می‌پردازد. تصاویری هم از این شهید در پایان كتاب به چاپ رسیده است. در بخشی از کتاب می‌خوانیم: «... فقط یک روز پاوه بود. یک روزی که شاید سال‌ها او را به ناصر نزدیک کرده بود. فهمید که در این شش ماه زندگی چه‌قدر ناصر را کم دیده است. از پشت شیشه ماشین همه جا را خوب نگاه می‌کرد. شیشه را پایین کشید، سرش رابیرون برد، چشمانش را بست و یک نفس عمیق کشید. آنجا بوی ناصر را می‌داد. با خودش گفت: ناصر اگر امروز بیایی خواستگاریم و فردا بخواهی به کردستان بروی باز هم زنت می‌شوم...»

«حماسه‌سازان عصر امام خميني(ره)»/ پژوهشکده علوم انسانی دانشگاه امام حسین(ع)/ موسسه حفظ و نشر آثار سرداران شهید استان تهران/ 1386.
كتاب «حماسه سازان عصر امام خميني(ره)» (جلد سوم) مجموعه مقالات كنگره سرداران شهيد سپاه و 36000 شهيد استان تهران است كه به خصوصيات عقلاني، معنوي، عاطفي، فردي و اجتماعي 10 سردار پرداخته و 80 سردار شهيد فرمانده تيپ به بالا نيز همراه 36000 شهيد استان تهران نيز ياد شده است. اين اثر در 280 صفحه نگاشته شده و در 10 فصل تقسيم بندي شده است و در بخش مربوط به شهید کاظمی، خاطراتی از زبان برادر، همسر، خواهر و فرزند شهید آمده است.


 کردستان، حماسه همیشه جاوید / پرویز بهرامی/انتشارت نجم‌الهدیِ قم/1388.
در مقدمه این کتاب آمده است: «...آنچه در این مجموعه به رشته تحریر در آمده، روایتی است واقعی از خاطرات و سرگذشت پُر ماجرای تنی چند از حماسه سازان و شاهدان عینی نبرد چندین ساله کردستان که اکنون با عنوان «کردستان، حماسه همیشه جاوید» به شما خوانندگان محترم و علاقه‌مندان به فرهنگ دفاع مقدّس تقدیم می‌شود. با امید به اینکه گامی هر چند کوچک در ثبت و حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس برداشته باشیم. 

شاید مرور همین خاطرات، تنها وسیله و مرکبی باشد که بتواند دوباره ما را با آن حماسه‌ها و نقش آفرینانش پیوند دهد. همانان که خلوص، رنگ جهادشان بود و ایثار، نشان ایمانشان...»

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها