سه‌شنبه ۲۵ شهریور ۱۳۹۳ - ۱۹:۴۶
12 مساله و 20 موضوع مهم نشر از نگاه معاون فرهنگی وزیر ارشاد

سال‌های گذشته فضای نشر کشور با فراز و البته فرودهای بیشتری همراه بوده است. مشکلات اساسی نشر کشور چیست و چگونه باید آن را به سامان رساند؟ در گزارش پیش رو با 12 مساله و 20 موضوع مهم حوزه نشر از نگاه معاون فرهنگی وزیر ارشاد آشنا می‌شویم.

خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)-  دکتر سید عباس صالحی، معاون فرهنگی وزیر ارشاد که سال‌های متمادی و پیش از ورود به مسئولیت اجرایی در وزارت ارشاد از تبار کتاب، برای کتاب و همراه کتاب بوده است، معتقد است فارغ از هرگونه گرایش و نگاه سیاسی 12 مساله مهم در حوزه نشر وجود دارد که با برطرف کردن آن می‌توان وضعیت مطلوبی برای فضای کتاب کشور متصور شد.
این 12 مساله به این شرح دسته بندی شده است:

ردیفموضوعتوضیح
1ناشران غیر فعالتعداد زیاد ناشران غیر فعال در فرایند نشر، باعث غیر حرفه‌ای شدن فضای نشر شده‌اند.
2کاهش ویترین‌های ثابت کتابشهرهای بسیاری هستند که یا کتابفروشی ندارند یا نمی‌توانند خدمات خوبی به مخاطبان ارائه کنند.
3هزینه بالای نشردر این بخش می‌توان به موضوعاتی مانند مالیات، پست مرسولات کتاب و بیمه اشاره کرد.
4عدم شفافیت قانونی بررسی کتابدر دوره گذشته به کتاب‌هایی که چندین بار منتشر شده بودند اجازه تجدید چاپ داده نشده بود.
5نبود سرمایه گذاری مالیحوزه نشر جذب سرمایه نمی‌کند و در جذب سرمایه بسیار ضعیف است.
6وفور انتشارات دولتیاین موضوع باعث تضعیف بخش خصوصی شده است.
7کتابسازیبرای این‌که کتاب خوب دیده شود باید کتابنماها و شبه کتاب‌ها به مردم معرفی شوند.
8 ورود نهادهای ضعیف صنفی به کارهای بزرگنهادهای صنفی عرصه نشر باید مقتدر شوند و نهادهای ضعیف صنفی کارهای بزرگ بر عهده نگیرند.
9حوزه فرا ملی نشر ایرانتبیین جایگاه نشر ایران در فرایند بین المللی
10مشکلات حقوقی و قانونیاین امر باعث ضعف این صنعت شده است
11ضعف تقاضا و مطالعه کتابآمار عرضه و تقاضای کتاب و سرانه مطالعه استاندارد نیست
12رابطه کتاب و رسانهضعف پرداخت کمی و کیفی رسانه‌ها به کتاب


معاون فرهنگی وزیر ارشاد در 5 ماه نخست سال درباره موضوعات مهم کتاب و نشر چه گفته است؟ 20موضوع مهم در جدول زیر استخراج شده است.

ردیفنقل قول کلیدیدسترسی
1اعتماد اهل‌ فرهنگ و قلم
رویکرد معاونت فرهنگی بازسازی اعتماد اهل‌ فرهنگ و قلم است
اینجا
 2حل و فصل 64 میلیارد تومان بدهی
زمانی که فعالیتم را در معاونت فرهنگی وزارت ارشاد آغاز کردم، با چالش‌های متعددی مواجه بودم. نخستین چالش، میان این معاونت و اصحاب نشر بود. چالش دوم، انباشتی از تعهدات مالی معاونت فرهنگی بود؛ این معاونت با ورودم به وزارتخانه حدود 64 میلیارد تومان بدهی داشت که تا حدود زیادی حل و فصل شده است.
اینجا
 3 عدالت فرهنگی معتقدیم تولید و توزیع فرهنگی نباید در تهران باشد. نه منابع نخبگانی و نه نیازهای فرهنگی در تهران است. استان‌ها باید اهمیت خود را در این تولید و توزیع پیدا کنند. به این منظور تفاهمنامه‌ای با ادارات ارشاد استان‌ها منعقد کردیم که براساس آن، 15 میلیارد و 820 میلیون تومان از منابع مالی معاونت فرهنگی وزارت ارشاد در اختیار ادارات ارشاد استان‌ها قرار گرفت. اینجا
 4 شفافیت عملکرد 
ما علاقه‌مندیم معاونت فرهنگی در یک خانه شیشه‌ای باشد. در این راستا در قدم نخست، کمیته خرید کتاب را تشکیل دادیم. مصوبات جلسات این کمیته در سایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار می‌گیرد به گونه‌ای که هم ناشران و هم رسانه‌ها می‌توانند به فهرست خرید کتاب معاونت فرهنگی دسترسی داشته باشند.
 اینجا
 5 تلاش برای راه اندازی سامانه مجوز کتاب
با این نگاه می‌خواهیم وقتی فردی کتابش را به وزارت ارشاد تحویل می‌دهد، مرحله به مرحله چک کند که کتابش چه فرایندی را طی کرده و طی خواهد کرد.
 اینجا
 6 سلیقه‌زدایی و ایجاد ساختارهای قانونی و علمی
در این راستا به تشکیل هیات نظارت اقدام کرده‌ایم. همچنین در این راستا بحث شعر را که پراکنده شده بود، به بنیاد ادبیات داستانی واگذار کردیم. همچنین در این حوزه با ایجاد ساختارهای قانونی و علمی، نمایشگاه‌های فرهنگی ایران را سامان دادیم.
 اینجا
 7 معافیت مالیاتی کتابفروشان
دفتر حقوقی وزارت ارشاد در این مدت انصافاً کارهای مختلفی را به ثمر رساند که از آن میان می‌توان به معافیت مالیاتی کتابفروشان اشاره کرد. بحث‌های دیگری مانند تسهیل امور چاپ و نشر در این راستا در دست پیگیری هستند که امیدوارم به زودی به نتیجه برسند.
 اینجا
 8 تسهیل درفرایندها
در این راستا تلاش شد هم زمان صدور مجوز نشر کتاب کوتاه‌تر شود و هم زمان برای صدور مجوز برای تاسیس انتشاراتی‌ها کاهش یابد. براساس آمار و ارقام به دست آمده، در این دوره می‌کوشیم کتاب‌هایی که به معاونت فرهنگی می‌آیند در فاصله زمانی یک ماه یا برای کتاب‌های خاص حداکثر 2 ماه تعیین تکلیف شوند.
 اینجا
 9مشاوران حوزه نشر متاسفانه در حوزه کتاب تعداد مشاوران و متخصصان بسیار اندک است؛ وجود چنین افرادی به چرخه نشر و فرهنگ مطالعه کمک می‌کند به عبارت دیگر اگر می‌خواهیم کتابخوانی ارتقا یابد باید مشاوران کتاب را افزایش دهیم. اینجا
 10 کتاب‌های خوب دیده نمی‌شوند
کتاب‌های خوب زیاد منتشر می‌شوند اما دیده نمی‌شوند از طرفی تعداد کتابفروشی در شهرها نیز متناسب با نیاز روز نیز نیست.
 اینجا
 11 نباید تسلیم فشارهای غلط شویم  معاونت فرهنگی طبیعی است با حجم 35 هزار کتاب چاپ نخست تحت فشار بوده، نه از باب لجاجت بلکه از اجرای قانون برخی مقاومت داشتند و خواهند داشت اما به معنای این نیست که اگر فهم‌مان درست نباشد آن را تصحیح نمی‌کنیم. اینجا
 12 ضرورت دسترسی اهل قلم به تکنولوژی‌های روز
خوشبختانه در روزگاری به‌سر می‌بریم که زمینه دیده شدن اهالی قلم فراهم است و اطلاعات به راحتی نقل و انتقال پیدا می کنند؛ این موضوع فرصتی را برای اهالی قلم فراهم کرده تا در تعامل بیشتر با یکدیگر باشند.
 اینجا
 13 تغییر افق جشنواره‌های کتاب
جشنواره‌ها می‌توانند فراتر از تقدیر و تجلیل از نویسندگان و پدیدآورندگان آثار عمل کنند و افق‌های فراتری داشته باشند.
 اینجا
 14 نقش مهم خبرنگاران حوزه کتاب
تکمیل، تصحیح، تعمیق و ابهام‌زدایی اطلاعات حوزه نشر از جمله مهم‌ترین کارکردهای خبرنگاران عرصه کتاب و نشر است؛ این موضوع زمینه حل بخش عظیمی از مشکلات حوزه نشر ـ یعنی تناقض مطالب ـ را فراهم می‌کند. در غیر این صورت فرصت های تحلیل در حوزه نشر کامل نمی‌شوند یا به تهدید تبدیل می‌شوند.
 اینجا
 15 نقش کتاب در بازآفرینی و تمدن‌سازی کتاب‌ها تمدن‌سازی می‌کنند و شاخص‌ اوج یا احیاناً فرود تمدن‌ها هستند؛ ایده‌های اساسی تمدن‌ها با کتاب شکل می‌گیرند و مسیر کتاب پرورده می‌شود و بعد به بار می‌نشیند، اگر این‌گونه به کتاب بنگرید، کتاب در بازآفرینی و تمدن‌سازی اهمیت زیادی پیدا می‌کند. اینجا
 16 ادبیات، توصیه‌پذیر نیست
ادبیات مانند صنعت سفارشی نیست و در حوزه خلاقیت های فردی است و دولت‌ها وظیفه دارند موانع را از مقابل فرهنگ و ادبیات بردارند.
 اینجا
 17 کتاب هنوز ارزان است
کتاب در مقایسه با دیگر کالاها هنوز ارزان است و برای مطالعه کتاب نه وقت کم داریم نه پول
 اینجا
 18 اهمیت هفته کتاب
برای برگزاری هرچه بهتر هفته کتاب، باید به بازخوانی و بازاندیشی فعالیت‌های این هفته بپردازیم.
 اینجا
 19 جایگاه چاپ و نشر
باید فضایی در چاپ و نشر ایجاد شود که کارها به خارج از تهران نیز منتقل شود؛ امروز چاپ و نشر می‌تواند محور دیپلماسی فرهنگی باشد.
 اینجا
 20 جایگاه مهم چاپ در توسعه نشر
جایگاه صنعت چاپ باید در میان تصمیم‌سازان کشور نفوذ پیدا کند و برای این مهم باید برنامه‌ریزی انجام داد.
 اینجا

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها