دکتر جبه‌دار مارالانی در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره وضعیت ارزیابی کتابهای تخصصی اظهار کرد: وضعیت نشر کشور امروز به‌صورتی است که هر اثری از هر مولفی منتشر می‌شود و ارزیابی نیز پیش از انتشار صورت نمی‌گیرد.
انتشار آثار بی‌کیفیت با هزینه‌های شخصی
وی درباره عملکرد ناشران تخصصی کشور افزود: ناشران معتبر کشور مانند انتشارات دانشگاه تهران، با تشکیل شورای انتشارات، آثار مختلف را پیش از انتشار بررسی می‌کنند. این در حالی است که برخی ناشران خصوصی، هر نوع کتاب با هر سطح کیفی را تنها با پشتوانه هزینه‌های شخصی به بازار نشر عرضه می‌کنند.
جبه‌دار با تاکید بر لزوم تقویت جریان نقد در حوزه کتابهای تخصصی ادامه داد: نقد علمی آثار تخصصی در حالی‌که مجوز نشر بدون نظارت چندانی صادر می‌شود، ضروری استاما با این پرسش روبه‌رو هستیم که چه کسی باید بررسی آثار تخصصی را بر عهده بگیرد؟
بازار مملو از آثار غیرعلمی است
مترجم کتاب «سیگنال‌ها و سیستم‌ها» عنوان کرد: منابعی که از سوی ناشران مطرح کشور منتشر می‌شوند، در شورای داوری به‌صورت علمی بررسی و نقاط و قوت و ضعفشان شناسایی می‌شود، اما نقد آثار تولیدی از سوی ناشران خصوصی چندان پر‌رنگ نیست؛ به‌عبارتی دیگر، علاقه چندانی برای نقد کتاب‌هایی که از سوی ناشران خصوصی منتشر می‌شود، وجود ندارد.
چهره ماندگار مهندسی برق ایران در بیان دلایل بی‌توجهی به نقد کتابهای ناشران خصوصی گفت: با وجود تعداد زیاد این آثار در بازار، چطور می‌توان به نقد آن‌‌ها پرداخت؛ نمی‌توان به نقد دو یا چند کتاب بسنده کرد، چراکه بازار مملو از آثار غیرعلمی است.
تقسیم‌بندی ناشران با توجه به عملکرد در حوزه نقد
مترجم کتاب «الکترومغناطیس میدان‌ها و امواج» در ادامه در تشریح اصطلاح ناشر خصوصی و غیرخصوصی اظهار کرد: تقسیم‌بندی ناشران به خصوصی و غیرخصوصی به معنای دولتی و غیردولتی نیست، چراکه بسیاری از ناشران غیردولتی نیز به نقد و بررسی آثار پیش از انتشار اهمیت می‌دهند. بنابراین باید ناشران را بر اساس نوع عملکردشان، یعنی نقد پیش و بعد از انتشار تقسیم کنیم.
جبه‌دار در ادامه با انتقاد از فرایند صدور مجوز کتاب در کشور گفت: صدور بی‌سامان مجوز نشر، موجب تولید کتاب در سطحی بسیار گسترده شده است، در حالی‌که برای پیشگیری از چنین وضعیتی، ایجاد یک نظام دقیق برای نظارت در تولید کیفی و کمّی آثار تالیف و ترجمه‌‌ای ضروری است.
وزارت ارشاد و نظارت بر تولید کیفی و کمی آثار
وی در معرفی نهادهای متولی نظارت بر تولید کمی و کیفی آثار علمی افزود: به‌نظر می‌رسد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مهم‌ترین ارگان در نظارت بر تولید کیفی و کمی آثار است؛ به‌عبارتی دیگر، وزارت ارشاد فقط مسئول صدور مجوز نیست، یعنی کتاب باید پیش از عرضه نیز داوری شود.
این عضو شورای انتشارات دانشگاه تهران ادامه داد: وزارت ارشاد در بررسی آثار، معیا‌ر‌هایی مانند مغایر نبودن محتوای اثر با موازین دینی و اعتقادی را درنظر دارد و محتوای علمی آثار تخصصی را چندان در بررسی‌ها مورد توجه قرار نمی‌دهد. این در حالی است که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید پیش از چاپ، داوری علمی این منابع را بر عهده بگیرد.
دانشگاه‌ها داوری علمی را بر عهده بگیرند
جبه‌دار درباره نقش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در بحث داوری علمی آثار تخصصی اظهار کرد: به جای ورود وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، به‌عنوان یک ارگان مستقل دولتی به بحث داوری علمی، دانشگاه‌ها باید به شکل خودجوش به موضوع داوری علمی بپردازند.
چهارشنبه ۱۴ آبان ۱۳۹۳ - ۰۹:۰۵
نظر شما