خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)- بررسی سلسله موضوع مشاهیر در کتاب‌های تاریخی حکایت از آن دارد که جامعه ما هنوز نیازمند پژوهش عمیق و نگارش طرح‌های پربار از آنهاست. میرمحمدصادق، مصحح و تاریخ‌پژوه، شناخت مفاخر ایرانی را از نشانه‌های یک جامعه توسعه یافته و فرهمند می‌داند.
   
وی با اشاره به پیشینه تاریخی مشاهیر  در گفت‌وگو با خبرنگار ایبنا اظهار کرد: مشاهیر در همه کشورها، به عنوان سرمایه‌های انسانی شناخته می‌شوند؛ این سرمایه‌های انسانی در واقع پیشینه علمی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و هنری یک جامعه هستند و هیچ‌گاه جامعه‌ای را  نمی‌توان یافت که بی‌نیاز از این پیشینه تاریخی باشد.

وی ادامه داد: پس همواره باید به این نکته توجه داشته باشیم که یک کشور زمانی راه فرهمندی و تعالی را طی می کند که به خوبی بتواند از سرمایه‌­های انسانی خود بهره‌مند شود.

این مصصح کتاب‌های تاریخی اظهار کرد: حال اگر این مشاهیر جنبه ملی نیز پیدا کنند، به گفته دکتر محسن رنانی (استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان) به سرمایه­‌های نمادین تبدیل می‌شوند. مثل ابن سینا، خواجه نصیرالدین طوسی، رودکی و حتی مشاهیر معاصر همچون علامه دهخدا، دکتر علی شریعتی، شهید مرتضی مطهری، دکتر محمد قریب و...

میرمحمدصادق عنوان کرد: هرگاه بتوانیم از سرمایه‌های انسانی و نمادین خود به خوبی بهره‌برداری کنیم، قطعا می‌توانیم برای کودکان، نوجوانان و جوانان کشور (که آینده هر جامعه را می‌سازند) الگوهای موفق و مناسبی ارائه دهیم.

وی با اشاره به تبعات کمرنگ شدن مفاخر فرهنگی در کتاب‌های درسی گفت: نپرداختن به موضوع مشاهیر، به نظر من جامعه را به بی‌هویتی و خلا فرهنگی نزدیک می‌کند. این بی‌هویتی و نداشتن شناخت نسبت به سرمایه‌های انسانی، باعث می‌شود که اشخاص غیر‌بومی جایگزین آن شوند و این اشخاص غیر بومی، زمینه ورود فرهنگ­‌ها و آئین‌­های بیگانه را نیز به عرصه اجتماع باز کنند.

این تاریخ‌پژوه افزود: پس اگر جامعه به سرمایه‌های انسانی خود توجه داشته باشد، می‌تواند الگوهای مناسب کاری، علمی، رفتاری را برای نسل‌های بعدی خود بازتولید کند و هویت‌های فرهنگی جامعه را ارتقاء دهد.

میرمحمدصادق توضیح داد: تهیه زندگینامه‌های مشاهیر با توجه به اهمیت موضوعی و کاری هر فرد باید جزو اولویت‌­ها باشد و بهتر است برای این‌که این زندگینامه‌ها خواندنی شود در قالب داستان ارائه شود. همچنین دانشنامه­‌های تخصصی درباره مشاهیر باید نوشته شود.

وی ادامه داد: در حوزه خاطره‌نویسی و تاریخ شفاهی نیز ما نیازمند گردآوری تجربیات این سرمایه‌های انسانی هستیم. اگر بتوان از کتاب‌هایی که درباره مشاهیر نوشته شده، در قالب انیمیشن، فیلم کوتاه و فیلم سینمایی بهره‌مند شد، جامعه بزرگتری می‌تواند از تاثیر فرهنگی آن برخوردار شود.  

* در این باره بخوانید:

1- گفت‌وگو با اصغر محمودآبادی: ایرانیان انگیزه‌ای به مطالعه تاریخ و بازخوانی آن ندارند/ انوشیروان در کتاب‌های درسی کمرنگ است

2- گفت‌وگو با محمدتقی ایمان‌پور: نگارش کتاب‌های تاریخی باید از قید و بندهای سیاسی رها شود/ زندگی مبارزان انقلاب مشروطه را به درستی منعکس نکرده‌ایم

3- گفت‌وگو با داریوش احمدی: کمرنگ بودن مشاهیر تاریخی در کتاب‌های درسی تاثیری جز بی‌هویتی‌ ندارد

4- گفت‌وگو با مهدی محقق: تنوع مشاهیر ایرانی را با سعید نفیسی در کتاب‌های درسی رعایت می‌کردیم

5- گفت‌وگو با علی ططری: دانشجویان علاقه‌ای به یادگیری تاریخ ندارند/پرداختن مقطعی به مشاهیر چاره‌ساز نیست

6- گفت‌وگو با حسن زندیه: معرفی جذاب مشاهیر تاریخی بهتر از صد کتاب درسی موثر است

7- گفت‌وگو با هیبت‌الله مالکی: مشاهیر تاریخی را درگیر حب و بغض‌‌ها نکنید/تنها دلواری نبود که در قیام تنگستان رشادت نشان داد

8- گفت‌وگو با حسن باستانی‌راد: برای شناخت مشاهیر نمی‌توان تنها به اینترنت اکتفا کرد/مشاهیر ایرانی بیانگر غرور ملی هستند

9- گفت‌‌وگو با رضا شعباني: شناسايي مشاهير ايراني، جايگاه کشورمان را در تمدن بشري تعيين مي‌كند

10- برای نسل جوان از مشاهیر تاریخی الگوهای دست نیافتنی نسازیم/ یادداشت زهیر صیامیان

11- گفت‌وگو با ناصر تکمیل‌همایون: برخی فرهیختگان در زادگاهشان هم ناشناخته مانده‌اند/برانگیختن هویت ملی ایران با شناساندن مشاهیر