عبدالکریم مشایخی در کتاب «روحانیت بوشهر و نهضت مشروطه» با استفاده از مدارک و اسناد موثق داخلی و خارجی به بررسی مشروطیت بوشهر و نقش روحانیت پیشرو در آن پرداخته است.
نویسنده در معرفی این کتاب مینویسد: «اگر چه کانون مشروطیتخواهی را در تهران با حضور بزرگانی چون آیتالله طباطبایی و آیتالله سیدعبدالله بهبهانی پررنگ میبینیم، اما همراهی و همگامی روحانیت دیگر ولایات ایران هم سهم ارزندهای در استقرار مشروطه داشته است. در این میان بندر بوشهر در کرانه شمالی خلیج فارس، یکی از مراکز اصلی جنبش مشروطهخواهی ایران بود که نقش و جایگاه آن در این رویداد ملی مورد تحلیل و بررسی جدی قرار نگرفته است... در زمینه موضوع کتاب حاضر به استثنای کتاب مختصری که با عنوان بوشهر در نهضت مشروطیت ایران در سال 1381 توسط این نگارنده به چاپ رسید، تاکنون هیچ اثر مدون و جامعی در خصوص مشروطیت بوشهر و نقش روحانیت پیشرو در آن تهیه و تدوین نشده است.»
در این کتاب شیوه پژوهش، تبیین و تحلیل حوادث و رویدادهای مشروطیت بر اساس اسناد و مدارک موثق و مستند تاریخی و با مراجعه به اسناد داخلی و خارجی است. همچنین اسناد و مدارک تاریخی که بیانگر ارتباط نهضت مشروطیت در بندر بوشهر با دیگر شهرهای ایران خاصه شیراز، لارستان، تهران، تبریز و اصفهان بوده، مورد بررسی و بحث قرار گرفته است.
در صفحه 249 کتاب چنین میخوانیم: «جنبش مشروطهخواهی مردم بوشهر اگرچه از تحولات اجتماعی-سیاسی ایالت فارس به ویژه مرکز آن شیراز متاثر بود، اما به دلیل آشنایی مردم بوشهر با مظاهر تمدن جدید و ارتباطات تجار و بازرگانان بوشهری با کشورهای خارجی، توسعه خطوط تلگراف و تلفن، انتشار مطبوعات و حضور علما و روشنفکرانی چون سیدجمالالدین اسدآبادی در بوشهر که زمینههای تنویر افکار عمومی را فراهم کردند، گروههای مختلف اجتماعی از قبل آمادگی واکنش در قبال تعدیات و ستمگریهای نمایندگان دولت قاجار و استقبال از اندیشههای عدالتخواهانه را داشتند.»
دکتر عبدالکریم مشایخی، نویسنده این کتاب فارغالتحصیل رشته تاریخ ایران دوره اسلامی از دانشگاه تبریز است که تاکنون بیش از 20 جلد کتاب در زمینه تاریخ فرهنگ ایران مانند «میرزا حسینخان سپهسالار»، «خلیج فارس نامی برای همیشه»، «تاریخ آموزش و پرورش بوشهر» و «مدرسه سعادت» از چند زاویه تالیف کرده که برخی از آثار او مانند «خلیج فارس و بوشهر» و «عیسویان در بوشهر» به عنوان پژوهشهای برتر فرهنگی و هنری حائز لوح تقدیر از طرف اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر شده است.
چاپ نخست کتاب «روحانیت بوشهر و نهضت مشروطه» نوشته عبدالکریم مشایخی در 344 صفحه، شمارگان 500 نسخه و بهای 20 هزار تومان از سوی انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی چاپ و منتشر شده است.
نظر شما