رضا عبداللهی، شاعر معتقد است که مشکل اغلب سرودههای آیینی استفاده از زبان محاوره است. این شاعر گفت: بهتر است از زبان محاورهای نازل و سطحی در شعرهای آیینی و به ويژه شعرهایی که درباره امام رضا(ع) و وصف حرم ايشان سروده میشود، پرهیز کنيم؛ چرا که این قبیل آثار برای نسل بعد مانا و ماندگار نخواهد بود.
این شاعر توضیح داد: امامان ما معصوم بودند و این واژهها و اصطلاحات و عبارتها در شأن و مرتبت آنها نیست. این واژهها و عبارات چه در ترانه باشد و چه در شعر، در الفاظ شاعرانگی نمیگنجند. این موارد در موضوع شعر و ترانهها درباره امام رضا(ع) رو بنایی و سطحی و مانند آب گذرا هستند و درذهن نمی مانند.
وی ادامه داد: بعضی شاعران و ترانه سرایان میخواهند با امام رضا(ع) خیلی ندار باشند، ولی کار سرودن خود را خراب میکنند. اگر بخواهیم اثری در تاریخ ادبیات ایران مانا باشد باید در آن از اندیشهها، مظلومیتها، صلح و صفا و کرامتهای امامان حرفی به میان بیاید، نه از کبوتر حرم و گنبد زرد و امثال اینها.
ترانه سرای ترانه «یاد تو در دل من طوفان به پا میکنه» یادآور شد: اگر فلان شاعر آیینی چیزی برای سرودن ندارد و سرودن برایش قریحه برانگیز نیست نباید ترانه و شعر بسراید. در واقع بهتر است او قلم را زمین بگذارد تا دیگران وارد گود شوند. شاید آنها بهتر از او بتوانند شعر و ترانه در مورد امام رضا(ع) بنویسند.
این ترانه سرا افزود: متأسفانه خیلی از شاعران بزرگوار از واژهها و عباراتی استفاده میکنند که بارها در ادبیات ما به کار رفته اند. این گونه شعرها البته به طور کلاسیک میتواند وارد شعر فارسی شود اما شاعر آنها باید بداند که برای نسل بعد مانا و ماندگار نخواهند بود.
صاحب کتاب «گلچین شعرا، بیا تا گل برافشانیم» گفت: وقتی با این واژهها و اصطلاحات در شعری که برای امام رضا(ع) سروده میشود روبهرو میشویم به گمانمان میرسد که آنها این عبارات را برای معشوق زمینی خود سرودهاند که این خود ضعف سرودههاست.
وی ادامه داد: حتی در شعری خواندم که برای امام رضا(ع) با این مضمون نوشته شده بود: چند روزی مهمانتم و چایت را دم میکنم!» معتقدم کار این گونه شاعران در جامعه شعر آیینی چنان که باید و شاید دیده نمیشود.
عبداللهی توضیح داد: وقتی شاعر و ترانه سرا میخواهد در مورد کرامت حضرت امام رضا(ع) و پنجره فولادش حرف بزند، باید اگر هم میخواهد از زبان محاوره استفاده کند، زبانش سنگین باشد. اگر فردا با همین روند کار شعر سرودن برای امام رضا(ع) را ادامه دهیم هزار جور حرف دیگر هم باید بزنیم که شایسته شأن ایشان نیست. شعرها اگر در زبان محاوره هم سروده میشود، باید معنا دار باشند.
شاعر مجموعه غزل «در حاشیه سکوت» گفت: در اکثر شعر شاعران ما گنبد و سقاخانه و کبوتر آمده و شعر صرفا به همین موارد محدود میشود.
وی افزود: چرا نباید از عظمت امام رضا(ع) حرف زد. همین «ضامن آهو» دستاویز بسیاری از نوشتههای سطحی شده است. من این حرفها را به طور علنی میگویم و امیدوارم شاعران چنین شعرهایی ننویسند یا مداحان چنین شعرهایی را در مجالس عزاداری نخوانند.
رضا عبداللهی، شاعر و ترانهسرا، کارشناس ارشد رشته زبان و ادبیات فارسی است. از وی تا کنون کتابهای متعددی به چاپ رسیده که از آن میان میتوان به مجموعه ترانه «یاد تو در دل من توفان به پا میکنه» اشاره کرد.
دیوانهای «واله اصفهانی»، «میرزا ابوالحسن فراهانی»، «شفیعای شیرازی»، «صبوری تبریزی» و «حسرت همدانی» با تصحیح او منتشر شدهاند. مجموعههای شعر «در حاشیه سکوت» (غزل)، «گزیده ادبیات معاصر» (غزل)، «با تمام خستگی لبخند داشت» (مثنوی)، «دلم هرکجا هست یادش بخیر» (غزل)، «کدامین جمعه میآیی» (دوبیتی) و «بگو با چه لحنی بخوانم تو را» (مثنوی) از دیگر آثار منتشر شده او هستند.
علاوه بر این، کتابهای «گلچین شعرا، بیا تا گل برافشانیم» (گردآوری)، «هجوگویان پارسیزبان» (پژوهش)، «خودستایی در بیان شاعران» (پژوهش)، «بحثی پیرامون زحاف رایج در شعر فارسی» (پژوهش) و «اندیشههای به یادماندنی» از عبداللهی به چاپ رسیدهاند.
نظر شما