«پيتر استاك ول» معتقد است كه «شعرشناسي شناختي» درباره خوانش ادبيات است و خوانشها، دادههايي هستند كه از میان آنها ميتوانيم الگوها و اصول را براي خوانندگان و متون تعميم دهيم. کتابی از او با نام «درآمدي بر شعرشناسي شناختي» به تازگی با ترجمه لیلا صادقی از سوی انتشارات مروارید منتشر شده است.
پيتر استاكول، استاد دانشگاه ناتينگام، در زمينههاي زبانشناسي اجتماعي، سبكشناسي بافتمحور و شعرشناسي به تحقيقات گستردهاي پرداخته و كتابها و مقالات بسياري در اين زمينهها از او منتشر شده است.
او در مقدمه كتاب خود با عنوان «جسم، ذهن و ادبيات» مينويسد: «شعرشناسي شناختي به طور كلي درباره خوانش ادبيات است. اين جمله تا حدي ساده جلوه ميكند و پيش پا افتاده به نظر ميرسد. حتا ميتواند به مثابه تكراري دقيق تلقي شود، از اين رو كه شناخت بايد با فرآيندهاي ذهني از جمله خواندن سر و كار داشته باشد و شعرشناسي بايد فن ادبيات را در نظر بگيرد. اما در واقع چنين جمله سادهاي همان نقطه آغاز بحث ماست. براي اين كه دقيقا متوجه بشويم كه اين كتاب درباره چيست، نخست بايد به طور شفاف منظور از «خوانش» و «ادبيات» را توضيح بدهيم.» (صفحه 13)
سپس وي با اشاره به ضرورت وجود متن ادبي و خوانش آن توسط يك خواننده مينويسد: «اين كتاب درباره خواندن ادبيات است. ميتوانيم ادبيات را در هر زماني كه ميخواهيم، بخوانيم. اما وقتي ميخواهيم آن را منعكس كنيم و درك كنيم، انگار يك خواننده صرف نيستيم؛ بلكه درگير علم خوانش شدهايم. هدف بررسي اين علم، صرفا بررسي متن ادبي يا مهارت خواننده نيست، بلكه هدف آن، فرايند طبيعيتر خواندن است وقتي كه فردي با متني درگيري ميشود. در مجموع اين مساله از كنش اوليه و ساده خواندن متفاوت است. متون ادبي مصنوع هستند، اما «خوانشها» امري طبيعي هستند.
اين كتاب شامل دوازده فصل با عناوين «مقدمه: جسم، ذهن و ادبيات»، «نقش و زمينه»، «نخستين الگوها و خوانش»، «عبارات اشارهاي شناختي»، «دستور شناختي»، «انگاره رخدادها و طرحوارهها»، «جهانهاي گفتمان و فضاهاي ذهني»، «استعاره مفهومي»، «ادبيات به مثابه حكايت»، «جهانهاي متن»، «درك ادبيات»، و «كلام آخر» است.
هر يك از اين فصلها،غیر از دو فصل نخست و آخر، ابتدا با دو عنوان مشترك «پيشنمايش» و «پيوند با اصطلاحات نقد ادبي» آغاز ميشود و بعد با مطالب اختصاصي، موضوع آن فصل ادامه مييابد و با چهار عنوان مشترك «بحث»، «تحليل شعرشناسي شناختي»، «كاوشها» و «منابع و مطالعات بيشتر» به پايان ميرسد.
اين كتاب براي دورههاي زبانشناسي ادبي و سبكشناسي برای دانشجویان تهيه شده است و البته ميتواند براي مطالعات ادبي، نظريات انتقادي و زبانشناختي نيز مورد استفاده باشد.
«درآمدي بر شعرشناسي شناختي، نوشته پيتر استاك ول، با ترجمه ليلا صادقي از سوي انتشارات مرواريد در 372 صفحه با قيمت 19500 تومان به بازار كتاب راه يافته است.
نظر شما