خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)- شخصیت ستودنی فاطمه زهرا (س) همواره از بحث‌ها و موضوع‌های محوری در سخنان و آثار آیت‌‌الله عبدالله جوادی آملی است که در فرصت‌های مختلف به آن پرداخته شده است. مرکز نشر اسراء که مسئولیت چاپ و نشر آثار آیت‌الله جوادی آملی را بر عهده دارد در مجموعه تألیفات سال 93 خود، اقدام به انتشار اثری با موضوع فاطمی با عنوان «فاطمه اسوه بشر» کرده که برگرفته و تنظیم یافته از آثار آیت‌الله جوادی آملی در معرفی شخصیت فاطمه (س) است.

«مرکز نشر اسراء در بخشی از مقدمه‌ای که بر این کتاب نوشته، آورده است: سهم فاطمه (علیها السلام) در ماندگاری دین بسیار عظیم و سنگین است؛ در روزگار بعد از رحلت رسول (ص) که خورشید وجودش افول کرد، تنها ستاره‌ای که در آسمان غبارگرفته اسلام سوسو می‌زد و با صدای حزین و آرامَش، دل‌ها را مشتاق نگاه می‌داشت، فاطمه (علیها السلام) بود. در دوران سخت حاکمیت سقیفه که با حبس و زندان بردن غدیر همراه بود، تنها ناله‌ای که ماند و فریاد شد، ناله دختر رحمةٌ للعالمین بود که با کمال شهامت و شجاعت از دین و ماندگاری آن توسط حضرت علی (ع) می‌گفت و حقانیت او و بطلان دیگران را صلا می‌داد.

 از آنجا که شخصیت ستودنی فاطمه (س) و نقش به‌یادماندنی آن در حساس‌ترین فراز تاریخ اسلام باید همواره زنده و پویا باشد، سعی و تلاش مراکز دینی و فرهنگی که از منبع جوشان قرآن و عترت مایه می‌گیرند، در شناخت صحیح و شناسایی درست این ملکه دار هستی، بایستی اصیل و ناب باشد.» (ص 13)

آنچه در این کتاب می‌خوانید
کتاب «فاطمه اسوه بشر» شامل پنج بخش است. کتاب در فصل نخست با عنوان «کلیات» به بیان مباحثی با عناوین ضرورت شناخت اهل بیت (ع)، گستره شناخت اهل بیت (ع)، اهل بیت (ع) بهترین الگوی هدایت، فاطمه (س) آینه تمام‌نمای اهل‌بیت، فاطمه (س) الگویی فرا جنسیتی و فاطمه (س) الگویی فراتر از زمان و مکان پرداخته است. بخش دوم کتاب به بررسی فضایل و مناقب اهل بیت (ع) و حضرت فاطمه (س) اختصاص یافته است. حضرت فاطمه (س) در آینه قرآن عنوان بخش سوم است که طی آن، فاطمه (س) در صفای آینه وحی و به روایت آیات و سوره‌هایی چون آیه تطهیر، آیه مودت، سوره کوثر، سوره قدر و سوره دهر معرفی شده است. کتاب در بخش چهارم به بررسی و تبیین سیره حضرت فاطمه (س) در ابعاد علمی و معرفتی، تربیتی و آیین همسرداری و اجتماعی و سیاسی پرداخته است. بخش پنجم کتاب نیز به طرح هفت پرسش و پاسخ پیرامون حضرت فاطمه (س) اختصاص یافته است.

پرسش‌هایی چون چرا فاطمه (س) با این همه مقامات و فضایل به عنوان پیامبر برگزیده نشد؟، چرا در بین 124 هزار پیامبر و 14 معصوم فقط یک زن وجود دارد؟ و چگونه ممکن است که حضرت فاطمه (س) پیش از آفرینش امتحان شود؟، از جمله سؤالاتی است که در این بخش به آنها پاسخ داده شده است.

پیام آیت الله جوادی آملی به کنگره فاطمه شناسی و همایش «بانوی آفتاب» نیز، بخشی است که در صفحات پایانی کتاب گنجانده شده است.

گزیده‌ای از کتاب
در بخش پنجم کتاب که اختصاص به طرح پرسش‌ها و پاسخ‌هایی درباره حضرت فاطمه (س) یافته، با طرح این سؤال که چرا حضرت فاطمه (س) با این همه مقامات و فضایل به عنوان پیامبر برگزیده نشد، آمده است:

«گرچه پیغمبر (ص) کسی است که وحی بر او نازل می‌شود؛ اما این‌گونه نیست که هر کس وحی دریافت کرد، پیغمبر باشد؛ چون وحی گاهی إنبایی است و گاهی تشریعی؛ چه اینکه نبوت گاهی نبوت إنبایی است و گاه نبوت تشریعی. قرآن کریم مسئله نبوت تشریعی را که به صورت رسالت بیان می شود ــ چون یک کار اجرایی است و حشر با مردم را همراه دارد و رهبری جنگ و صلح و دریافت مسائل مالی و توزیع اموال و تنظیم کار جامعه را به عهده دارد ــ در اختیار مردها قرار داده و در سوره نحل می‌فرماید: «وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِکَ إِلاّ رِجالاً نُوحِی إِلَیْهِمْ فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّکْرِ إِنْ کُنْتُمْ لاتَعْلَمُونَ»؛ یعنی رسالت یک کار اجرایی است و ما قبل از تو ای پیامبر! جز مردان را به عنوان رسول نفرستاده و فقط به مردها وظیفه رسالت دادیم. پس رسالت  به معنای رهبری جامعه، بیان حلال و حرام، واجب و مستحب، مکروه و مباح و مانند آن، نبوت خاصی است که چون مقام اجرایی است به عهده مردها گذاشته شده؛ ولی نبوت إنبایی بدین مفهوم است که فردی از طریق وحی مطلع شود که در جهان چه می‌گذرد، آینده جهان چیست؟ و آینده خودش را ببیند و از آینده دیگران نیز باخبر شود. این نوع از نبوت به ولایت برمی‌گردد نه به نبوت تشریعی و رسالت اجرایی. اگر چه این نوع از نبوت پشتوانه هرگونه رسالت و نبوت تشریعی است؛ اما به مردان اختصاص ندارد، بلکه زنان نیز می توانند به این مقام دست پیدا کنند.» (صص 183 ــ 184)

کتاب «فاطمه اسوه بشر» برگرفته از آثار آیت‌الله جوادی آملی نخستین بار در سال 1393 در 259 صفحه به بهای 80هزار ریال توسط مرکز نشر اسراء منتشر شده است.