به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) نشست «نشر و ایران‌شناسی در کشور رومانی» امروز 19 اردیبهشت‌ماه با حضور کریستین‌ تئودرسکو، سفیر رومانی در ایران، محسن جعفری‌مذهب و علیرضا دولتشاهی در سرای اهل‌قلم بیست‌وهشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب برگزار شد‌.

تئودرسکو در ابتدای این مراسم‌ با اشاره به آشنایی خود با تحقیقات ایران‌شناسی‌ گفت: من با تحقیقات ایران‌شناسی در کشور رومانی‌ آشنا بودم‌ چون ایران‌شناسی در رومانی ریشه‌های قدیمی دارد‌ و ایران‌ نیز دارای خصایص فوق‌العاده و ویژه‌ای است.

وی ادامه داد: علاقه به ایران‌ و ایران‌شناسی در رومانی موجب شده که روابط تجاری و فرهنگی‌ بین دو کشور برقرار شود‌. در سال 1969 کرسی زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه بخارست افتتاح شد‌. در سال 1974 میلادی نیز دانشگاه بخارست‌ لیسانس زبان و ادبیات فارسی را‌ اعطا کرد‌ و دکتر باجاکو رئیس این کرسی در آن زمان‌ بود.

وی افزود: اما پس از مدتی متوجه شدیم که جوانان ما جذب زبان‌ و ادبیات فارسی و به طور کلی زبان‌های شرقی مانند هندی نمی‌شوند‌ به همین دلیل‌ ما زبان‌های شرقی مثل عربی و فارسی را‌ با یکدیگر ادغام کردیم‌. با این وجود باید‌ تاکید کنم که ترجمه‌های رومانیایی از ادبیات ایران نشان‌دهنده علاقه‌ رومانی‌ها‌ به شناخت تاریخ ایران‌ و ادبیات آن است.

سفیر رومانی در ایران با بیان اینکه رومانی‌ها در سال 1905 میلادی گلستان سعدی را ترجمه کردند، گفت: مترجم این اثر در شهری کوچک نزدیک بخارست زندگی می‌کرد. علاقه رومانی‌ها به ادبیات ایران‌ موجب شده بود تا آنها از ادبای ایرانی برای پاسخ‌دادن به سوالاتشان دعوت کنند.

وی تاکید کرد: بنابراین ترجمه‌های زیادی از ادبیات ایرانی مانند‌ عمر خیام، سعدی‌، فردوسی، حافظ‌ و بابا‌طاهر به زبان رومانیایی شده است‌.

وی با تاکید بر اینکه مردم رومانی‌ شیفته فرهنگ غنی ایران شده‌اند‌، گفت: در کتابخانه آکادمی رومانی‌ شش هزار نسخه خطی وجود دارد‌ که سه‌هزار نسخه آن ایرانی است و چندین نسخه‌ نیز زبان مشخصی ندارد. بنابراین همان‌طور که گفتم ترجمه‌های زیادی از ادبیات ایرانی در رومانی موجود است.

سفیر رومانی در ایران‌ ضمن اظهار امید‌واری از آینده روشن برای روابط فیمابین ایران و رومانی گفت: سال‌ها پیش قرارداد تفاهم‌نامه‌ای بین ایران و رومانی در زمینه‌های مختلف منعقد شده بود‌ که در سال 2015 طی تفاهم‌نامه‌ دیگری این قرارداد‌ تکمیل و امضا شد.

وی از ملاقات با سید‌عباس صالحی‌ معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی طی روزهای آینده خبر داد و گفت: قرار است در این ملاقات درباره تاسیس رشته‌های مورد‌ علاقه طرفین در کشور‌ها صحبت کنیم و همچنین قرار است در این نشست مواردی مانند تبادل دانشجو و متخصص برای شرکت در کنفرانس‌ها، از سرگیری بازدید‌های مدت‌دار فرستادگان آکادمی‌ و مبادلات بین دو وزارتخانه علوم‌ پیگیری شود.

 قدیمی‌ترین نسخه گیلکی در رومانی موجود است
محسن جعفری‌مذهب نیز در بخش دیگری از این مراسم با اشاره به تاریخچه زندگی دیمیتری کانتمیر، موسیقیدان رومانیایی گفت‌: در زمان صفویه‌ بین حکام ولایات مرزی غیرمسلمان‌ رسمی وجود داشت‌ که از برخی کشور‌ها یک دختر و یک پسر به گروگان می‌گرفتند‌. پسر برای این بود که حاکم آن کشور‌ به پایتخت حمله نکند و دختر را نیز به حرم سلطان می‌فرستادند. کانتمیر در کاخ عثمانی به گروگان گرفته شده بود‌ و در کاخ عثمانی به صورت مداوم مطالعه می‌کرد و از کتابخانه‌های شاهانه استفاده می‌کرد. کانتمیر تنها کسی بود که توانست نت‌های قادر مراغه‌ای را که موسیقیدان ایرانی بود‌ به غرب منتقل کند.

وی در بخش دیگری از سخنانش‌ به تبادل اطلاعات از طریق مهاجران ایرانی به رومانی اشاره کرد و افزود: به‌طور مثال در مقطعی از تاریخ ایران‌ برخی از گیلکی‌ها به رومانی رفتند و در اثر این مهاجرت قدیمی‌ترین نسخه گیلکی در رومانی موجود است.

رومانی و لهستان‌ معبر ورود ایران به اروپاست
دولتشاهی نیز در بخش دیگری از این نشست‌ توضیحاتی را درباره ایران‌شناسی ارائه کرد و افزود: مفهوم ایران‌شناسی به معنای نگاهی است که خارجی‌ها به ما دارند چرا که ما از داخل فرهنگ خودمان نمی‌توانیم ارزیابی دقیقی از فرهنگمان داشته باشیم.

وی با اشاره به دو راهی که بر اثر آن فرهنگ از ایران به اروپا منتقل شد‌، گفت: نخست‌ راه جنوبی بود که از طریق اعراب مسلمان‌ وجود داشت و آنها از این طریق آندلس را گرفتند‌ و راه دوم نیز ارتباط از کانال عثمانی بود‌. آن موضوعی که دکتر جعفری‌مذهب‌ درباره کانتمیر موسیقیدان رومانیایی گفت در همین قالب می‌گنجد.

وی افزود: در واقع‌ در زمان عثمانی‌ برخی به گروگان و بردگی گرفته می‌شدند و به‌طور مثال در کاخ عثمانی برده‌ای از کشور‌ لهستان وجود داشت که بعدها فرد معروف و موثری شد.

دولتشاهی در بخش پایانی سخنانش گفت: فرهنگ عثمانی اصیل نبوده و برآمده از فرهنگ ایرانی و اعراب است و زبان آنها نیز ترکیبی از زبان عربی و ایرانی است. پادشاهان ایرانی در دوره صفویه وقتی می‌خواستند با اروپایی‌ها مکالمه کنند اولین نامه را به پادشاهان رومانی و لهستان فرستادند و درخواست نیروی نظامی علیه عثمانی کردند به عبارت دیگر رومانی و لهستان‌ معبر ورود ایران به اروپاست. 

بخش پایانی این نشست نیز به پرسش و پاسخ حاضران اختصاص داشت.