یکشنبه ۲۵ آذر ۱۴۰۳ - ۱۰:۲۲
بسیاری از سفرنامه‌ها در قرون ۱۷ تا ۱۹ بر اساس روحیه استعماری نوشته شده‌اند

غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی گفت: در قرون ۱۷ تا ۱۹ م. زمانی که غربی‌ها در پی جهان‌گشایی بودند، به دلیل نیاز به شناخت جهان، مطالعاتی در حوزه جغرافیا انجام دادند و کتاب‌های متعددی نوشتند. اما بسیاری از این آثار و تحقیقات بر اساس روحیه استعماری نوشته شده‌اند.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، محمدحسین رجبی، رئیس بنیاد ایران‌شناسی در آیین گرامی‌داشت هفته پژوهش در بنیاد ایران‌شناسی درباره هفته پژوهش و اهمیت آن و مراسمی که هر سال به مناسبت این هفته در این بنیاد برگزار می‌شود، به ایراد سخن پرداخت. وی همچنین اشاره‌ای به برنامه‌های میان مدت و بلند مدت پژوهشی بنیاد ایران‌شناسی کرد.

در ادامه سیده راضیه یاسینی، مشاور رئیس بنیاد ایران‌شناسی در امور پژوهش به ایراد سخن پرداخت. وی اظهار داشت با هدف نکوداشت علم نافع، فرصت مناسبی برای تأکید بر جایگاه پژوهش در مسیر پیشرفت کشور به‌وجود آمده است. علم نافع، به تعبیر رهبر معظم انقلاب، علمی است که مسائل کشور را حل می‌کند، جوان ایرانی را به ابزارهای لازم برای ارتقا و پیشرفت مجهز می‌کند و به او هویت می‌بخشد.

وی در ادامه افزود: معاونت پژوهشی بنیاد ایران‌شناسی، با رویکردی پژوهش‌محور و با هدف دستیابی به علم نافع، در سال ۱۴۰۲ برنامه‌ای میان‌مدت طراحی کرد که در آن گفتمان «راه ایران» در برابر «مسئله ایران» قرار گرفت. وی تاکید کرد که در دهه‌های گذشته، گفتمان مسئله ایران همواره ایران را در جایگاه یک موضوع مطالعاتی قرار داده و ایرانیان را در مقام ابژه بررسی کرده است. در مقابل، گفتمان راه ایران با توجه به آرمان‌های نهضت ایرانی، ایران را به‌عنوان یک پیشران رو به رشد و زیست جهانی در مسیر بالندگی ترسیم می‌کند. در بنیاد ایران‌شناسی، تلاش برای بازنگری در نگاه به ایران در حال پیگیری است.

در ادامه مریم السادات میرحیدری، مدیر کتابخانه و مرکز اسناد بنیاد ایران‌شناسی، از سامانه نشر الکترونیک بنیاد ایران‌شناسی به همراه معرفی آثار منتشر شده الکترونیک آن رونمایی و توضیحاتی درباره این سامانه ارائه کرد.

غلامعلی حداد عادل، عضو هیئت امنای بنیاد ایران‌شناسی و رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، سخنران ویژه این مراسم بود. وی در ابتدای سخنان خود بیان نمود که به دلیل علاقه به ایران و ایران‌شناسی و به‌عنوان یک عضو حقوقی هیئت امناء این مجموعه، سال‌ها درباره ایران‌شناسی فکر کرده است. اینکه ایران‌شناسی در ذهن جامعه مانند بسیاری از علوم دیگر شفاف نیست و دلیل آن گستردگی معنای ایران و موضوعات مرتبط با آن است.

وی تاکید کرد که وقتی موضوعی بسیار وسیع باشد، جزئیات آن کمتر دیده می‌شود و به‌عنوان یک مفهوم کلان مطرح می‌شود. ایران‌شناسی نیز یک مفهوم کلان است که می‌توان آن را از ابعاد گوناگون مورد بررسی قرار داد. در قرون ۱۷ تا ۱۹ م.، زمانی که غربی‌ها در پی جهان‌گشایی بودند، به دلیل نیاز به شناخت جهان، مطالعاتی در حوزه جغرافیا انجام دادند و کتاب‌های متعددی نوشتند. اما بسیاری از این آثار و تحقیقات بر اساس روحیه استعماری نوشته شده‌اند.

وی افزود که باید این پرسش مطرح شود که تفاوت کارهایی که در بنیاد ایران‌شناسی و ذیل آن در خصوص مفهوم ایران انجام می‌شود، با سایر اقدامات مرتبط با ایران چیست؟ این موضوع از اهمیت بسیاری برخوردار است. لذا باید چارچوبی تعریف شود که از موازی‌کاری جلوگیری شود.

وی در پایان تصریح کرد که هویت و فرهنگ باید به‌عنوان چارچوب اصلی بنیاد ایران‌شناسی تعریف شوند. اگر این دو مفهوم اساسی را به‌عنوان سرچشمه ایران‌شناسی در نظر گرفته شود و بر مبنای آن‌ها مفاهیم تازه‌ای ایجاد شود، از یک‌سو امکان دخالت و موازی‌کاری بخش‌های دیگر از بین خواهد رفت و از سوی دیگر، چارچوبی منسجم برای پژوهش در این حوزه فراهم خواهد آمد.

اجرای موسیقی سنتی ایرانی از دیگر برنامه‌هایی بود که به مناسبت هفته پژوهش در این مراسم تدارک دیده شده بود.

در ادامه مراسم افتتاحیه آیین هفته پژوهش در بنیاد ایران‌شناسی، از ۱۵ اثر منتشر شده توسط این بنیاد، رونمایی به عمل آمد. همچنین رساله‌های ایران‌شناسی برگزیده معرفی و از آن‌ها نیز تقدیر شد و در نهایت تکریم از کارکنان معاونت پژوهشی این مجموعه پایان بخش مراسم افتتاحیه هفته پژوهش بود.

در ادامه ویژه برنامه‌های در نظر گرفته شده به مناسبت هفته پژوهش، با برگزاری نشست‌های نقد و بررسی تخصصی آثار پژوهشی منتخب بنیاد ایران‌شناسی ادامه خواهد داشت.

آیین گرامی‌داشت هفته پژوهش در بنیاد ایران‌شناسی و همزمان در بیش از ۲۰ شعبه استانی این بنیاد در سراسر کشور، با موضوع محوری پژوهش و «راه ایران» از روز شنبه مورخ ۲۴ آذر ماه آغاز و تا روز سه‌شنبه ۲۷ آذر ماه ادامه خواهد داشت.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها