به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، در ابتدای این نشست که به میزبانی معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و با حضور «سید عباس صالحی»؛ معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و «مجید غلامی جلیسه»؛ مدیر عامل موسسه خانه کتاب در کمیته علمی- فرهنگی بیست و هشتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران برپا شد، دکتر سید عباس صالحی درباره هدف این نشست گفت:«یکی از اتفاقاتی که امسال در حاشیه نمایشگاه کتاب برگزار می شود، برپایی نشست هایی است که در آن مسائل حوزه نشر و تفکر با حضور تصمیم سازان و تصمیم گیرندگان این عرصه در سالی که به نام «دولت و ملت، همدلی و همزبانی» است، طرح و آسیب شناسی می شود.»
صالحی ضمن اشاره به این موضوع که در نشست های امسال فعالان عرصه فرهنگ با مسئولان این عرصه گفت و گوی رو در رو دارند، گفت:«حجت الاسلام علوی با توجه به شخصیت حقوقی شان که ریاست وزارت اطلاعات است و با توجه به شخصیت حقیقی که در حوزه فکر دارند، به عنوان مهمان نشست کتاب و امنیت فرهنگی دعوت شده اند. می توانیم با برپایی این نشست ها نگاه های تازه ای را به این مساله مطرح کنیم.»
معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ابراز امیدواری کرد که در دوره وزارت حجت الاسلام علوی، نگاه تاسیسی- تکمیلی به تفاوت های دو حوزه فکر و امنیت ایجاد شود و برپایی این نشست ها مقدمه ای برای طرح جدی تر نقطه نظرهای بنیادی و عملیاتی باشد.
امنیت به شکوفا شدن فرهنگ کمک می کند
حجت الاسلام دکتر سید محمود علوی؛ وزیر اطلاعات، ضمن تسلیت سالروز شهادت امام موسی کاظم (ع) گفت: «وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هر سال با امتیازات بیشتری نمایشگاه کتاب تهران، این میعادگاه فرهنگ دوستان را برگزار می کند و هر سال بعدی به ابعاد نمایشگاه می افزاید تا جاذبه آن را افزایش دهد و هر سال حرکتی جدید به وجود آید.»
حجت الاسلام علوی، ضمن نوید بخش خواندن این حرکت و افزوده شدن 76 هزار عنوان کتاب و ارزشمند نامیدن این اتفاق در عرصه فرهنگ، فکر و اندیشه، ابراز امیدواری کرد که در سال های آینده نوآوری های بیشتری در عرصه برگزاری نمایشگاه بین المللی کتاب تهران صورت بگیرد.
وی درباره نشست های مشترک اهالی فرهنگ و مسئولان در حاشیه نمایشگاه کتاب تهران گفت: «این نشست های فرهنگی در سالی که توسط مقام معظم رهبری سال «دولت و ملت، همدلی و همزبانی» نام گرفته، می تواند در جهت تحقق انتظار مقام معظم رهبری باشد. وقتی بین صاحبان فکر و فرهنگ، همدلی نهادینه شود، با تاثیری که صاحبان فکر و فرهنگ در جامعه دارندف می توانند در نهادینه شدن ایده ها و فرهنگ موثر باشند.»
وزیر اطلاعات ضمن تاکید بر این موضوع که این نشست ها منحصر به نمایشگاه کتاب نباشد و استمرار یابد، بیان کرد: «این نشست ها باعث جرقه هایی در فکر اصحاب فرهنگ و هنر می شود که به صورت فردی به دست نمی آید. تضارب افکار و اندیشه باعث پدید آمن یک سری سرفصل ها در فکر و اندیشه می شود. اگر این برنامه مستمر باشد و به صورت مداوم برگزار شود، ایده های خوبی در عرصه های نشر، پژوهش و برگزاری نمایشگاه پدید می آید.»
حجت الاسلام علوی درباره موضوع امنیت فرهنگی نیز توضیح داد: «موضوع فرهنگی بسیار حساس است و در آمیزه های دین هم وجود دارد. در فرهنگ قرآنی از امنیت به عنوان زیر ساخت رشد در ابعاد مختلف جامعه یاد شده. امنیت فرهنگی در جامعه یک ضرورت است. اگر امنیت نباشد، بالندگی فرهنگی به وجود نمی آید.»
وی افزود: «بر اساس آیات قرآن، خداوند به انسان هایی که ایمان آورده اند و عمل صالح دارند، وعده داده که آن ها را وارث و خلیفه زمین کند و پس از این که ترس و ناامنی بر جامعه حکم فرما بوده، در حکومت مهدوی این ترس را به امنیت تبدیل کنیم. در آیات قرآن هدف غایی از برقراری امنیت این است که فرهنگ عبودیت و بندگی تحقق یابد. خداوند وقتی می خواهد فرهنگ انسانیت حکمفرما باشد در قدم اول امنیت را در جامعه حکم فرما می کند. امنیت هم به شکوفا شدن فرهنگ کمک می کند.»
وزیر اطلاعات درباره نقش امنیت بر خلق آثار فرهنگی و هنری نیز گفت: «شعر از درون شاعر می جوشد و زمانی خلق می شود که آرامش به وجود آید. اشعاری هم داریم که در شرایط بحرانی و هیجان سروده شده اند، اما اشعار و به ویژه اشعار عرفانی در شرایط آرامش در درون شاعر شروع به جوشش می کند.»
حجت الاسلام علوی تاکید کرد که امنیت بدون نشاط نمی تواند جامعه را در مسیر پویایی قرار دهد. وی ضمن اشاره به احادیثی از حضرت رسول اکرم (ص) و امیرالمومنین (ع) گفت: «در احادیث نقل شده که خیر و برکت در یک سرزمین نخواهد بود مگر در پرتو امنیت و نشاط در جامعه.»
به قانون مداری نیاز داریم
آموزگار؛ رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان نیز درباره فعالیت های این اتحادیه گفت: «امروزه در فضایی هستیم که در اتحادیه می توانیم وظایف خود را جلو ببریم و ضمن ایجاد آرامش در فضای کاری، قانون مداری را هم ترویج می کنیم. قانون مداری فقط به حوزه فرهنگ و نشر محدود نیست، بلکه در کل کشور به قانون مداری نیاز داریم.»
آموزگار ادامه داد: «قانون را باید اجرا کنیم حتی اگر به آن انتقاد داشته باشیم. اگر هم انتقاد داریم، باید این انتقاد را از روش قانون مند مطرح کنیم. متولی نشر در کشور، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. به مجوزی که صادر می کند، باید احترام گذاشت و اگر انتقادی هم هست باید از مسیر قانون مند به این نهاد منتقل شود.»
وی از مسیر سخت انتشار کتاب به عنوان یک مشکل نام برد و دراین رابطه توضیح داد: «مسیر قانونی انتشار کتاب بسیار سخت و فرساینده است، اما مسیر غیر قانونی آن آسان است. خوشبختانه شنیده ام اقداماتی در رابطه با نظارت بر این موضوع شروع شده است.»
حجت الاسلام دکتر مهدوی راد؛ دبیر جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران گفت: «اصحاب فکر به فضایی آرام و بی دغدغه نیاز دارند تا بتوانند حرف بزنند. گاهی نویسنده خیلی از این فضا برخوردار نیست. کسی با ممیزی مخالف نیست، اما دایره آن می تواند از محدود تا زیاد گسترش یابد که ممیزی بسیار عملا نشر را ناکارآمد می کند.»
دبیر کتاب سال جمهوری اسلامی ایران پیشنهاد تدوین لایحه ای را مطرح کرد که متولی فرهنگ فقط یک نهاد باشد.
اگر تولیدکننده نباشد، کالای فرهنگی به وجود نمی آید
توکل؛ مدیر انتشارات صابر نیز بیان کرد: «محصول فرهنگی دو سمت دارد؛ مصرف کننده و تولید کننده. در جامعه به امنیت مصرف کننده توجه می شود، اما امنیت تولید کننده چه می شود؟ اگر تولید کننده نباشد، کالای فرهنگی به وجود نمی آید و اگر کالای فرهنگی به وجود نیاید، مخاطب نیاز خود را از آن سوی مرزها تامین می کند. حفظ امنیت پدید آورنده، حفظ امنیت ملی است.»
توکل از واگذاری برگزاری نمایشگاه بین المللی کتاب تهران به اتحادیه ناشران و کتابفروشان به عنوان تکریم این صنف نام برد و گفت: «سپردن کار نشر به اهالی نشر باعث ایجاد حس امنیت می شود.»
مدیر انتشارات صابر از تکثیر غیر مجاز کتاب ها به عنوان یکی از تهدیدهایی که اهالی نشر با آن مواجه هستند نام برد و درباره دریافت مجوز نشر کتاب گفت: «وقتی مجوز انتشار کتاب داریم، باید احساس امنیت کنیم.»
رمضانی؛ مدیر نشر مدرسه ضمن بیان این نکته که جامعه با تضارب آرا و نقد به سمت امنیت می رود، توضیح داد: «فرهنگ گلخانه ای هم مانند اقتصاد گلخانه ای رشد نمی کند و به محض غفلت باغبان گل ها از بین می رود. گیاهانی که در محیط طبیعی رشد می کنند، مصون می مانند. نقد هم همین اثر را دارد و آثار آن در دراز مدت مشخص می شود.»
وی پیشنهاد بازگشت به بند 24 قانون اساسی و واگذاری مسئولیت نشر به نویسنده و ناشر را مطرح کرد.
رمضانی، مساله واگذاری امور به ناشر و نویسنده را مطرح کرد و گفت: «در وضعیت فعلی که کتاب را برای دریافت مجوز به وزارت ارشاد می فرستیم، از ما سلب مسئولیت می شود. اجازه بدهید نویسنده و ناشر مسئولیت کار خود را بر عهده بگیرد.»
آموزش را از کودکی آغاز کنیم
قدیانی؛ مدیر انتشارات قدیانی نیز از حفظ امنیت کودک و نوجوان به عنوان مساله ای مهم نام برد و این پیشنهاد را مطرح کرد: «بهترین آموزش امنیت این است که کتاب ها و داستان هایی را که باعث گمراه شدن کودکان و نوجوانان می شود، شناسایی کنید و این تجارب را در اختیار اهالی قلم بگذارید تا آن ها بتوانند با استفاده از این تجربیات کتاب هایی را برای کودکان تالیف کنند. البته این اتفاق به سرعت اثر خود را نشان نمی دهد.»
قدیانی ادامه داد: «در جلسات ناشران چینی متوجه شدم که 90 درصد نشر چین، دولتی است اما وب سایتی برای این ناشران وجود دارد که خطوط قرمز را در آن می بینند.»
همایی؛ مدیر نشر نی، سیاست زدگی را یکی از آفات حوزه فرهنگ مکتوب دانست و درباره حوزه کتاب های کودک و نوجوان گفت: «باز شدن فضای ادبیات کودک می تواند کودکان و نوجوانان را کتابخوان کند. همچنین لازم است در بخش ممیزی کتاب ها، اصلاحات حکیمانه ای صورت بگیرد.»
محمدرضا جوادی یگانه؛ رئیس پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، امنیت را در دوره جدید متفاوت دانست و خاطرنشان کرد که در این دوره دولت به تنهایی نمی تواند حافظ امنیت باشد بلکه امنیت به صورت مشارکتی و جمعی ایجاد می شود.
جوادی یگانه گفت: «در هیچ دوره ای به این اندازه صنایع تهدید کننده نداشته ایم. فضایی منطقه ای و بین المللی علیه انقلاب اسلامی ایجاد شده و شبکه های اجتماعی هم منبع تولید شایعه هستند. در این فضا همه شبکه های اصلی را بسته ایم، اما شبکه شایعه باقی مانده.»
هرج و مرج و آشوب، منبع دیگری بود که رئیس پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات از آن نام برد و گفت: «نقطه مقابل آزادی در ایران، هرج و مرج است. در پژوهشگاه، طرح ملی سرمایه اجتماعی را اجرا کردیم که داده های آن نشان می دهد اهل قلم هنوز از بالاترین درجه اعتبار اجتماعی برخوردارند. برای مشارکت در ساخت امنیت اجتماعی، استفاده از اصحاب فکر و هنر می تواند کمک کند.»
فریدون؛ مدیر اتحادیه ناشران کودک و نوجوان ضمن اشاره به این موضوع که آگاهی مصونیت ایجاد می کند، بیان کرد: «اگر بخواهیم آموزش از نظر دینی و علمی مستمر باشد، باید از دوران کودکی آغاز کنیم. در این دوران، کودکان روحی پاک دارند و آسان تر مفاهیم را دریافت می کنند. کار فرهنگی، دراز مدت، اما فعالیت های مسئولان کوتاه مدت است. باید مطالعه و پژوهش انجام دهیم تا بچه ها در آینده مصون باشند.»
افشین علا؛ عضو هیات مدیره انجمن شاعران ایران نیز گفت: «در این دوره نگاه فرهنگی در حوزه امنیت نمود پیدا می کند که این اتفاق مبارک است. نیاز است متولیان نظام بر لزوم غیر امنیتی کردن فضای فرهنگ توجه کنند. هر قدر دایره اپوزیسیون فرهنگی را تنگ تر کنیم، با مشکلات بیشتری مواجه می شویم.»
علا بر لزوم توجه به ادبیات کودک تاکید کرد و گفت: «اگر برای ادبیات کودک، فکری نکنیم آن را به زودی از دست خواهیم داد.»
نگاه وزارت اطلاعات به قلم و فرهنگ و نشر، نگاه قرآنی است
در پایان این نشست، وزیر اطلاعات ضمن بیان این موضوع که نگاه ما به عرصه قلم و نشر همانند کسی است که وقتی وارد گلستان می شود، گل ها را می بیند، نه خارها را، اظهار داشت:«نگاه وزارت اطلاعات به قلم و فرهنگ و نشر، نگاه قرآنی است و انقلاب اسلامی برای قلم ارزش قائل است.»
وی خطاب به اهل قلم گفت: «وزارت اطلاعات در برابر شما نیست و کار حاشیه ای نمی کند و به کار تاثیرگذار اقدام های اطلاعاتی توجه دارد. همچنین مراقب حفظ فضای فرهنگی از آفت هایی است که امکان دارد در هر عرصه ای وارد شود.»
حجت الاسلام علوی با اشاره به این که امکان دارد دشمنانی در لباس فرهنگ وارد شوند و قصد ضربه زدن داشته باشند، اهل قلم را به هوشیاری دعوت و عنوان داشت:«وزارت اطلاعات در عرصه فرهنگ اشراف کامل دارند و اطلاعات لازم را در اختیار متولیان امر قرار می دهد.»
دکتر علوی با اشاره به این که کار اطلاعاتی باید هنر محور باشد و آموزش های لازم را به جامعه و به ویژه کودکان بدهد تا در دام دشمن نیفتند.
تاکنون نشست‌های «نشر کتاب های دینی» با حضور آیت الله سید هاشم حسینی بوشهری؛ مدیر حوزه های علمیه کشور، «کتاب و شهر» با حضور مهدی چمران؛ رئیس شورای اسلامی شهر تهران، «کتاب و دیپلماسی فرهنگی» با حضور دکتر علی اکبر ولایتی؛ رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصحلت نظام، «کتاب و قانوگذاری» با حضور دکتر علی لاریجانی؛ رئیس مجلس شورای اسلامی، «زبان و ادب فارسی و کتاب» با حضور دکتر غلامعلی حداد عادل؛ رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی در کمیته علمی- فرهنگی بیست و هشتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران برگزار شده است.
جمعه ۲۵ اردیبهشت ۱۳۹۴ - ۱۱:۵۸
نظر شما