دکتر آزیتا مظاهری، مترجم اثر برگزیده «اصول نوین در پروتزهای دندانی ثابت» در سیویکمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، به مناسبت روز پزشک در گفت‌‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) درباره وضعیت نشر حوزه پزشکی اظهار کرد: کتاب‌های حوزه پزشکی بلافاصله بعد از انتشار در خارج از کشور در اختیار دانشجویان قرار می‌گیرد.
اعتبار اندک تألیف کتاب در رتبه علمی مدرسان دانشگاه
وی افزود: مشکل عمده در حوزه نشر پزشکی ترجمه است؛ به‌عبارتی دیگر مترجمان حوزه پزشکی از سوی نهاد‌های مربوطه حمایت نمی‌شوند؛ حمایتی که حتی شامل حال اعضای هیأت علمی دانشگاها هم نمی‌شود. اعضای هیأت علمی دانشگا‌های دولتی در حالی از بن خرید کتاب از نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برخوردار بودند که همکارانشان در دانشگاه آزاد از همین مبلغ جزئی نیز محروم شدند.
مظاهری با اشاره به تلاش‌های شخصی در حوزه نشر کتاب دانشگاهی ادامه داد: به‌نظر میرسد نشر پزشکی به‌ویژه در بخش ترجمه با هزینه شخصی مترجمان به فعالیت خود ادامه می‌دهد، اما باید توجه داشت که حتی تلاش‌های فردی در حوزه نشر نیز مشکلات خود را به دنبال دارد، چراکه در این بین ناشر به دنبال نفع خود است.
برنده بیست و یکمین دوره جایزه کتاب فصل گفت: با توجه به اعتبار اندک تألیف کتاب در رتبه علمی مدرسان دانشگاه، تمایل چندانی برای فعالیت در این حوزه باقی نخواهد ماند. تأثیر تولید کتاب در حدی است که مدرسان دانشگاه ترجیح می دهند به انتشار مقاله دست بزنند تا تألیف یا ترجمه کتاب.
در جریان تولید کتاب‌های علمی، نظارت جدی وجود ندارد
وی با انتقاد از وضعیت نظارت در جریان نشر حوزه پزشکی اظهار کرد: به‌نظر میرسد در جریان تولید کتاب‌های علمی، نظارت جدی و قوی وجود ندارد. افراد صرف کسب یک درجه علمی دانشگاهی و حتی در برخی اوقات بدون تخصص و به اعتبار سرمایه مالی شخصی به انتشار کتاب اقدام می‌کنند و این در حالی است که کتاب علمی باید در جریان یک بررسی علمی، از نظر متخصصان صلاحیت انتشار دریافت کند.
عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی افزود: در حوزه نشر پزشکی، برخی حتی از راه کپی‌برداری از آثار مختلف به تولید کتاب اقدام می‌کنند و به کار خود عنوان تألیف می‌دهند؛ چنین فعالیتی در حوزه نشر گاهی به کسب رتبه علمی هم منجر می‌شود، بنابراین میل و رغبتی برای نویسندگان باقی نمی‌ماند.
مظاهری در ادامه با اشاره به آسیب‌های بی‌توجهی به اهمیت نظارت در حوزه نشر پزشکی گفت: بی‌توجهی به کیفیت تولید کتاب در حوزه نشر پزشکی، موجب گرایش به کتاب‌های خارجی می‌شود که البته این تمایل با توجه به وضعیت مالی و تسلط اندک دانشجویان به زبان‌های مرجع چندان نیست، بنابراین جزوه‌های کلاسی به منابع اصلی دانشجوی دکترا تبدیل می‌شود.
لزوم کسب دانش و توان علمی بالا در تولید کتاب پزشکی
وی در مقایسه نوشتن در حوزه پزشکی با موضوعات ادبی و هنری عنوان کرد: تولید کتاب درباره مباحثی مانند پزشکی، نیازمند کسب دانش و توان علمی بالایی است. شعر از ذوق و قریحه شخصی افراد بر می‌آید که به‌نظر میرسد چندان وابسته به دانش دانشگاهی نیست ولی نوشتن کتاب علمی از عهده هر شخصی بر‌نمی‌آید. نوشتن در حوزه علمی با معیار‌ها و ضوابط علمی، نیازمند صرف زمان و تسلط به ادله محکم است.
این نویسنده با اشاره به لزوم توجه به تألیف از دوران دانشجویی افزود: برای تقویت پایه‌‌های نویسندگی در حوزه‌های علمی به‌ویژه پزشکی، توجه به آموزش نوشتن علمی از دوران دانشجویی ضروری است. تألیف، مانند تدوین پایان‌نامه، همکاری استاد و دانشجو را می‌طلبد؛ فعالیتی که در حوزه پزشکی کمتر در دانشگا‌های ما اتفاق می‌افتد. دانشجو باید بعد از فراگیری فنون نویسندگی علمی در کنار استاد، بعد از پنج تا 10 سال به تولید کتاب اقدام کند.
یکشنبه ۱ شهریور ۱۳۹۴ - ۱۱:۰۰
نظر شما