به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به نقل از روابط عمومی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، سومین روز از مدرسه تابستانی خواندن با تشکیل کلاس «اجرای موفق کتابخوانی گروهی» کار خود را آغاز کرد. مریم نشیبا، صدای ماندگاری که خاطرات کودکی بسیاری از شرکت کنندگان این دوره و نیز مخاطبین این متن با آن گره خورده است، فضایی شاد، پر انرژی و به یادماندنی رقم زد. راوی نام آشنای برنامه «شب بخیر کوچولو» که پیش از شروع کلاس ساعات خود را به بودن در جمع کتابداران شرکت کننده در مدرسه اختصاص داده بود، فضایی آنچنان گرم و صمیمی خلق کرد که سالن در بیشترین حد ظرفیت خود تکمیل و دیگر فضایی برای نشستن نبود.

شهرزاد قصه‌گوی رادیو، از تاثیر داستان و سابقه دیرینه قصه‌گویی گفت. وی در نظر گرفتن دو فاکتور را لازمه قصه‌گویی دانست؛ نخست، قصه‌گو و دوم، حکایت و داستانی که انتخاب می‌شود.

نشیبا در توضیح نخستین عامل تأثیرگذار در فرآیند قصه‌گویی بیان کرد: قصه‌گو، حتی به لحاظ فیزیکی باید در تناسب با کاری که انجام می‌دهد باشد؛ باید عاشق کارش باشد و روحیه شادابی داشته باشد؛ در حین کار بچه را بنوازد؛ کارهای او را در قالب شخصیت‌های داستان بیان کند؛ از او بخواهد که بخشی از داستان را حدس بزند و او را تشویق کند؛ چراکه در جریان قصه‌گویی بسیاری از مباحث تربیتی به کودک منتقل خواهد شد. کودک به واسطه داستان راه داشتن اعتماد به نفس را می‌آموزد، دایره واژگانی او گسترده می‌شود و در خلال قصه‌گویی با راه رسم زندگی آشنا می‌شود.

صدای قصه‌گو، شادابی و مهربانی چهره، انعطاف پذیری و... از دیگر عواملی بود که لزوم توجه به آن مورد تأکید قرار گرفت.

راوی برنامه «شب بخیر کوچولو» با تأکید بر ضرورت توجه به انتخاب کتاب مناسب به عنوان دومین عامل مؤثر در فرآیند قصه‌گویی، در این خصوص گفت: در نظر گرفتن گروه سنی کودکان در انتخاب قصه مناسب بسیار حائز اهمیت است. مثلا بچه های کوچک از قصه‌هایی در مورد حیوانات لذت بیشتری می‌برند؛ کمی بزرگتر که می‌شوند، قصه‌های اسرارآمیز برایشان جذاب می‌شود. مدل دیگری از قصه‌گویی هست که افراد به نوبت می‌خوانند و فردی ایرادشان را می‌گیرد؛ اینکار اصلا توصیه نمی‌شود، حتی عواقب بدی برای کودک به دنبال خواهد داشت؛ برای اصلاح رفتار کودک باید ابتدا حسن جویی کنید؛ از خوبی‌ها و توانایی‌های او بگویید و بعد شیوه‌های بهتر انجام کار را به او انتقال دهید.

مریم نشیبا در ادامه بخشی از تجارب خود از ارتباط با کودکان را در اختیار دانش آموزان مدرسه تابستانی خواندن قرار داد.

اشتیاق شرکت کنندگان برای بودن بیشتر در محضر استاد نشیبا سبب شد که به درخواست آنان بخش عملی این کلاس به طور جداگانه عصر سه‌شنبه 17 شهریورماه برگزار شود. در این کلاس هر یک از شرکت کنندگان، کتاب «30 قصه، 30 شب» را در دست داشته، به خواندن بخش‌هایی از آن پرداختند. سپس قصه‌خوانی داوطلبین از سوی سایر شرکت کنندگان نقد شد و استاد نشیبا راهکارهایی عملی به منظور پیشرفت مهارت قصه‌خوانی توصیه کرد. این جلسه با قصه‌خوانی صدای خاطره انگیز نشیبا پایان پذیرفت.

دومین کلاس سه‌شنبه 17 شهریورماه، «ترویج خواندن در جوامع کوچک» با تدریس استاد نهضت قریشی‌نژاد، بنیانگذار مؤسسه دوستداران ادبیات کودک و نوجوان اصفهان همراه بود.

وی که با بیان شیوای خویش اشتیاق شرکت کنندگان را بر می‌انگیخت، دنیای امروز و حجم انبوه اطلاعات سرازیر به سمت کودکان را به سیلاب بهاری تشبیه کرد که تمامی انواع بذرها و دانه‌ها را به همراه خود دارد؛ و اینکه کدام دانه‌ها در ذهن کودک رشد کند به احساس مسئولیت بزرگترها بستگی دارد.

قریشی‌نژاد تصریح کرد: اگر کودک به کتابخوانی عادت نکند در جوانی ذهنش تهی است؛ ذهن تهی مرز‌ها را تشخیص نمی‌دهد و تحت تأثیر آسیب‌های اجتماعی قرار می‌گیرد. حال آنکه عادت به مطالعه فرد را در مقابل آسیب‌های اجتماعی واکسینه می‌کند؛ او بدون پرداخت بهای سنگینی، تجارب موفقی خواهد داشت. بنابراین اولین چیزی که باید بگویم این است که شما باید به اهمیت کار خود باور داشته باشید. چراکه واقعیت این است که پرورش یک کودک کتابخوان نجات یک انسان است.

وی کتابخوانی را عملی اکتسابی در پاسخ به کنجکاوی بشر دانست که برای پرورش آن باید زمینه و بستر مناسب فراهم باشد. بالا بردن مهارت خواندن؛ تهیه کتاب‌های خوب و جذاب که تخیل سیال کودک را به بازی گرفته و به کنجکاوی‌های خودانگیخته وی پاسخ گوید؛ لذت آفرینی برای کودک به منظور برانگیختن اشتیاق وی به مطالعه؛ مواردی بود که به عنوان ملزومات بسترسازی مناسب به منظور ترویج کتابخوانی از آن یاد شد.

استاد قریشی‌نژاد پس از پرداختن به ویژگی‌های مورد نیاز یک مروج، قصه‌خوانی را اولین ایستگاه شهر ترویج دانست. بلند خوانی، بیان بخشی از داستان و واگذاری ساختن ادامه آن به کودک؛ ساختن کتاب توسط کودکان؛ معرفی شفاهی کتاب (از جمله معرفی نویسنده و زندگی وی، طرح مسأله و ایجاد انگیزه برای خواندن کتاب و ...)؛ برگزاری نمایشگاه‌هایی با موضوعات مختلف؛ استفاده از هنر به منظور لذت بخش کردن مطالعه؛ شعرخوانی؛ برگزاری اردوهای کتابخوانی؛ مواردی است که سرمایه گذاری بر روی آن تقویت مهارت قصه‌خوانی را به دنبال دارد.

کلاس استاد نهضت قریشی‌نژاد نیز که با استقبال بسیاری از سوی شرکت کنندگان روبرو شد، به درخواست آنان نوبتی دیگر در عصر برگزار شد. این جلسه به شعر‌ خوانی اختصاص یافت و طی آن شرکت کنندگان با طریقه درست شعرخوانی آشنا شدند.

 
بنیانگذار مؤسسه دوستداران ادبیات کودک و نوجوان اصفهان در این جلسه پیرامون یکی از ملزومات ترویج خواندن گفت: یکی از کارهایی که برای ترویج کتابخوانی اهمیت دارد، آنرا پربار کرده و به آن شور و هیجان می‌بخشد، تن آرامی قبل از خواندن است. این تن آرامی می‌تواند با یک شعر زیبا، نفس عمیق، حرکات آرام همراه باشد و طی آن فرصتی ایجاد می‌شود تا کودکان بتوانند بر بام خیال خود پرواز کنند. به این ترتیب می‌توانید کودک را در مسیر مورد نظر هدایت کنید.

وی ضمن بیان مزایای شعر خوانی برای کودک، تأکید کرد: هیچ وقت خواندن شعری را به کودک واگذار نکنید، جز زمانی که به مهارت یک فرد مطمئن هستید.

قریشی‌نژاد طریقه خواندن شعر را به دو دسته فزاینده و کاهنده تقسیم کرد. در شیوه فزاینده، احساس شاعر به نرمی آغاز و سپس اوج می‌گیرد؛ اما در شیوه کاهنده، احساس شاعر با تندی آغاز و آرام آرام فروکش می‌کند. وی در ادامه ضمن تمرین تن آرامی و همراه کردن شرکت کنندگان با خود، به در هر دو شیوه فزاینده و کاهنده شعرخوانی کرد.

 «مدرسه تابستانی خواندن» یکی از برنامه‌های «طرح ملی خواندن» است که به همت معاونت برنامه‌ریزی، پژوهش و فناوری اطلاعات نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و با هدف غنای بیش از پیش کتابخانه‌ها در حال برگزاری است.