لزوم تدبیر برای مهجوریت‌زدایی از قرآن
حجت‌الاسلام والمسلمین محی‌الدین بهرام‌محمدیان، رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش در این مراسم گفت: جشنواره دوازدهم با رویکرد کتاب‌های قرآنی و با دو هدف ایجاد انگیزه بین نویسندگان، ناشران و تأملی در آثار آموزشی قرآن برگزار می‌شود. جامعه نیازمند شناسایی آثار فاخر قرآنی است. وزارت آموزش و پرورش نیز برای احصاء تولیدات قرآنی سراغ ناشران و نویسندگان رفته تا تولیدات این گروه را شناسایی کند.
وی با بیان اینکه در سال‌های اخیر فتنه‌های بسیاری مانند جریان‌های اعتقادی، فرهنگی و اجتماعی به انسان معاصر روی آورده‌اند، گفت: اگر ما وجود این فتنه‌ها را قبول کنیم باید راهکار مناسبی را نیز برای جلوگیری از این فتنه‌ها بیندیشیم. اگر امروز در جامعه ایمانی و اسلامی نسبت به امور معنوی بی‌توجه هستیم به این دلیل است که قرآن در بین ما مهجور بوده است.
محمدیان ادامه داد: یکی از راه‌های فهم قرآن «تدبر» در آن است، البته نباید فراموش کنیم که این تدبر نیز باید اجرایی شود. هنوز قرآن و مفاهیم آن در جامعه ما حاکم نیست. ما باید قرآن را با اجتماع خود همسو کنیم. همان‌طور که می‌دانید با آویزان کردن چراغ روشن بر شاخه‌های لخت و عور درختان هیچ وقت بهار از راه نمی‌رسد.
در مراسم اختتامیه دوازدهمین جشنواره کتاب‌های آموزشی و تربیتی رشد ویژه کتاب‌های قرآنی، محمد فاضل، مشاور وزیر آموزش و پرورش، علی‌اصغر فانی، وزیر آموزش و پرورش این دوره از جشنواره را قرائت کرد.
رایزنی‌هایی که با کتاب‌های اندکی روبه‌رو شد
محمد ناصری گفت: وقتی آمار آثار ارسالی به جشنواره دوازدهم با موضوع «کتاب‌های قرآنی» را با جشنواره یازدهم مقایسه می‌کنیم با جای خالی بسیار قابل توجهی در آثار مواجه می‌شویم که این موضوع باعث تاسف است. معمولاً در جشنواره‌‌های گذشته بیش از 650 ناشر آثار خود را به جشنواره ارسال می‌کردند، اما برای جشنواره دوازدهم تنها 117 ناشر به ارسال آثار قرآنی پرداختند.
وی اظهار کرد: وزارت آموزش و پرورش تمامی تلاش خود را برای جذب نویسندگان و ناشران برای ارسال تولیدات‌شان به کار برد و مکاتبات و مذاکرات بسیار زیادی با آنها در نمایشگاه بین‌المللی کتاب انجام داد، با توجه به این رایزنی‌ها تنها بیش از 400 عنوان کتاب به دبیرخانه ارسال شد که باید بگویم این رقم بسیار اندک و کم است. البته ممکن است که برخی از ناشران موفق به ارسال آثار خود نشده باشند.
بیانیه‌ای برای ناشران، نویسندگان و سیاستگذاران قرآنی
دبیر دوازدهمین جشنواره کتاب‌های آموزشی و تربیتی رشد ادامه داد: از بین 400 عنوان کتاب ارسالی به دبیرخانه 214 عنوان به مرحله داوری راه یافتند. داوران کتاب‌ها را در 6 حوزه «تفسیر و ترجمه قرآن»، «مفاهیم قرآنی»، «دانستنی‌ها و لطایف قرآن»، «قصه‌های قرآنی»، «قرآن و سبک زندگی» و «حفظ و آموزش روخوانی» بررسی کردند. بیانیه داوران این 6 حوزه، نکاتی را برای ناشران و نویسندگان و در کنار آنها برای سیاستگذاران فرهنگی به همراه داشت.
ناصری افزود: هیات داوران در بیانیه خود به ناشران و نویسندگان توصیه می‌کنند تا در زمینه قرآن و ابعاد مختلف آن مخاطبان بیشتری را جذب و از ادبیات کلیشه‌ای خودداری کنند و همچنین ملاحظات فنی را نیز در آثار خود بیشتر رعایت کنند. همچنین آنها از ناشران می‌خواهند تا شبکه بهتری برای نشر قرآن در نظر بگیرند تا نیاز مخاطبان را پاسخ دهند. به اعتقاد داوران در حوزه تفسیر و ترجمه خلاء اساسی به چشم می‌خورد. آنها به نویسندگان توصیه می‌کنند تا قالب‌های جذاب قرآنی را برای مخاطبان خود ساخته و پرداخته کنند.
دبیر این دوره از جشنواره کتاب‌های آموزشی و تربیتی رشد با بیان اینکه داوران از سیاستگذاران فرهنگی می‌خواهند تا زمینه‌ساز تولید و نشر پیام‌های قرآنی از رسانه‌های مختلف باشند، گفت: از منظر داوران، فعالان حوزه قرآنی به صورت جزیره‌‌ای فعالیت می‌کنند و بیشتر کار‌های آنها با موازی‌کاری همراه است، به همین دلیل نقش سیاستگذاران فرهنگی در این بین بسیار پررنگ می‌شود، زیرا آنها باید بستر مناسبی را برای فعالیت‌های نظام‌مند ناشران فراهم کنند.
تولید آثار قرآنی با نیازسنجی درست
در بخش دیگری از اختتامیه دوازدهمین جشنواره کتاب‌های آموزشی و تربیتی رشد ویژه کتاب‌های قرآنی حجت‌الاسلام والمسلمین حمید محمدی، دبیر کمیسیون قرآنی شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به سوره «الرحمن» و جایگاه آن در قرآن گفت: این سوره از قرآن دارای مجموعه صفاتی است که دارا بودن آن صفات برای هر انسانی لازم است. انسان برترین مخلوق خداوند است و قرآن نیز برترین مخلوق غیرانسانی است اگر ما نتوانیم نسبت درستی بین این دو مخلوق ارزشمند برقرار کنیم هیچ وسیله دیگری نمی‌تواند امور را سامان دهد.
وی ادامه داد: آثار قرآنی با توجه به نیاز موجود تولید می‌شوند و ممکن است نیاز جدید یا اقبال ثانوی را نیز به همراه داشته باشد. متاسفانه بسیاری از کتاب‌ها در نیازسنجی دچار مشکل هستند و نمی‌توان از آنها انتظار داشت به اقبال ثانوی دست یابند. باید به این نکته نیز توجه داشت که کتاب‌های درسی و محصولات قرآنی مورد توجه ویژه قرار بگیرد زیرا تمامی ادیان الهی از طریق کتاب در بین مردم تبلیغ شده است.
دبیر کمیسیون قرآنی شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به مواجهه دو زبان فارسی و عربی در ایران گفت: زبان ملی ایرانیان فارسی است اما زبان عربی نیز زبان دین ماست. 70 درصد واژگان فارسی با واژگان عربی در ارتباط هستند. درست است که باید پارسی‌گویی را مهم بدانیم و به آن عمل کنیم، اما نباید عربی‌زدایی نیز در دستور کار قرار دهیم.
مطالب مرتبط:
نظر شما