حسن سالاری، نویسنده مقاله «تلاش جوانان ایرانی برای معرفی شگفتی‌های سرزمین مادری» اثر شایسته‌تقدیر دوازدهمین جشنواره نقد کتاب در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) اظهار کرد: انتشارات «ایرانشناسی» کتاب‌های پژوهشی قابل‌توجهی به همت جوانان محقق منتشر کرده و این در شرایطی است که بسیاری بر فقدان این نسل پژوهشگر تأکید دارند. نقد من به سه عنوان کتاب با نام‌های «راهنمای میدانی خزندگان و دوزیستان ایران»، «راهنمای میدانی پروانه‌های ایران» و «راهنمای میدانی طبیعت‌گردی با گیاهان ایران» اختصاص داشت.
وی افزود: سه‌عنوان کتاب انتشارات «ایرانشناسی» مجموعه‌ای از پژوهشهای میدانی و اسنادی (مشخصات گیاهی و جانوری مناطق مختلف کشور) همراه عکس‌های تولیدی نویسندگان را شامل می‌شود. کتاب با دارا بودن پایه‌های پژوهشی به راهنمایی میدانی برای مخاطب تبدیل شده است. «تلاش جوانان ایرانی برای معرفی شگفتی‌های سرزمین مادری» به‌عنوان نقدی چند‌جانبه با هدف ارج نهادن به تلاش بینظیر مؤلفان تولید شده است.
سالاری درباره نقاط مثبت و منفی این سه‌عنوان کتاب ادامه داد: دغدغه من از نوشتن مقاله برای «فصلنامه نقد علوم محض و کاربردی» خرده‌گیری نبود، بلکه تأکید بر معرفی کتاب‌های خوب بود. طرح نکات مثبت آثار در مقالات نقد، گاهی فقط به کلی‌گویی و استفاده از جملاتی مانند «در تاریخ نشر بینظیر است» محدود شده است. هدفم در نوشتن نقد علاوه بر پاسخ به چگونگی شیوه‌های معرفی کتاب خوب، طرح ویژگی‌ها و ساختار کتاب خوب به‌صورت غیر‌مستقیم بود.
نویسنده کتاب «101 پرسش و پاسخ درباره پزشکان و داروشناسان بزرگ» گفت: نقد خوب یعنی در فضای نشر یک قدم به جلو برداریم. طرح مدام کاستی‌ها مشکلی را از این صنعت برطرف نمی‌کند.
سالاری در بیان ویژگی‌های سه اثری که مورد نقد قرار داده، اظهار کرد: کتاب‌های «راهنمای میدانی خزندگان و دوزیستان ایران»، «راهنمای میدانی پروانه‌های ایران» و «راهنمای میدانی طبیعت‌گردی با گیاهان ایران» ترجمه نیستند و همه محتوای آن بومی است که به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این اثر به‌حساب می‌آید. مؤلفان اثرشان را براساس پژوهشهای شخصی و پژوهشهای ماقبل خود تولید کرده‌اند. انتشار یک اثر مکتوب بومی کار سختی است، اما ناشر با هزینه‌های شخصی به انتشار این کتاب اهتمام داشته که از دیگر ویژگی‌های مثبت به‌شمار می‌آید.
وی با تأکید بر ارزشمندی فعالیت ناشران خصوصی افزود: انتشار این سه عنوان کتاب از سوی یک ناشر خصوصی بسیار بااهمیت است که باید مورد توجه قرار گیرد، به‌ویژه در شرایطی که بسیاری از سازمانها با توحه به در اختیار داشتن اعتبار، حرکتی در مسیر نشر کتاب انجام نمی‌دهند.
نویسنده مجموعه «505 پرسش و پاسخ درباره تاریخ علم» درباره عملکرد رسانه‌ها و سازمانها در تقویت جایگاه نشر نیز گفت: نهاد‌های مرتبط با کتاب و موسسه‌های فعال در حوزه محیط زیست و رسانه‌ها، در معرفی آثاری شبیه به کتاب فعالیت چشمگیری ندارند. به‌عنوان مثال رسانه‌ها بر آسیب‌های آمار پایین مطالعه، شمارگان اندک کتاب و مشکلات اقتصادی صنعت نشر تمرکز کرده‌اند و این در حالی است که در همین شرایط نا‌مطلوب نشر، کتاب‌های مناسبی مانند این سه اثر منتشر شدند، اما حتی خبری از رونمایی این آثار نشد.
سالاری ادامه داد: اگر به کتاب‌های خوب اهمیت ندهیم، با منفی‌بافی از شرایط فضای نشر، مشکلی حل نخواهد شد. وقتی در وضعیت سیاه چند لکه نورانی ایجاد می‌شود، باید بازتاب داده شود. نشر هر اثر پسندیده‌ای باید مورد حمایت مادی و معنوی قرار گیرد. هرچند بسیاری از سازمانها برای فعالیت در حوزه چاپ و نشر بودجه در اختیار دارند، اما رصد نحوه مصرف اعتبارات تخصیص یافته ضروری است، چراکه در بسیاری اوقات بودجه‌ها در مسیر تولید کتاب‌های خوب صرف نمی‌شود. حمایت باید بعد از تولید محتوای کتاب‌های قابل اعتنا تخصیص داده شود.
وی درباره لزوم توجه فعالان حوزه نشر به مقولات محیط زیستی اظهار کرد: براساس آمار طی سه دهه گذشته، ایرانی‌ها بیشترین آسیب را به محیط زیست گیاهی و جانوری کشور وارد کرده‌اند و رسانه‌ها نیز فقط بر اخبار روند این نابودی تمرکز داشته‌اند و این در حالی است که ابتدا باید مردم را با محیط زیست آشنا کرد و سپس توقع داشت تا از آن حفاظت کنند.
چهارشنبه ۲ دی ۱۳۹۴ - ۰۹:۳۰
نظر شما