کتاب خاطرات دختر نوجوانی درباره جنگ جهانی دوم بهرغم چالشهای کپیرایت پس از هفتاد سال منتشر و با استقبال گسترده مواجه شده است.
در تاریخ یکم ژانویه «اولیور ارتسشید»، استاد دانشگاه «نانت» و «ایزابل آتارد»، از نمایندگان پارلمان فرانسه، جداگانه برای انتشار متن آلمانی خاطرات «آن فرانک» درباره دوران زندگی در اختفای خانواده خود در زمان جنگ جهانی دوم اقدام کرده بودند. این اقدام با اعتراض موسسه هواداران «فرانک» قرار گرفت اما این دو در پاسخ گفتهاند که 70 سال از درگذشت «فرانک» در اردوگاه کار اجباری «برگن بلسن» گذشته است و بنابر قوانین کپیرایت در سرتاسر اروپا، با گذشت 70 سال از مرگ نویسنده این اثر کالایی آزاد و عمومی محسوب میشود.
با وجود این موسسه هواداران «آن فرانک» که توسط پدر وی «اتو فرانک» بنیان گذارده شده است همچنان بر رد ادعای این دو منتشر کننده کتاب خاطرات پافشاری میکند. این بنیاد مدعی است، وقتی «آن» یگانه نویسنده خاطرات اصلی است، «اتو فرانک، فرزندان نویسنده، «میرجان پرسلر»، مترجم کتاب تنها کسانی هستند که مسئولیت انتشار دو نسخه منتشر شده در سالهای 1947 و 1991 را داشتهاند و «حق کپیرایت این دو نسخه ویرایش شده به «اتو فرانک» و «میراجان پرسلر» واگذار شده است.»
«اتو» پدر «آن فرانک» در سال 1980 درگذشت اما «پرسلر» همچنان زنده است؛ بنابراین بنیاد مذکور که تمامی عواید حاصل از فروش این کتاب خاطرات را صرف امور خیریه میکند گفته است که این اثر جنجالی همچنان تحت قوانین حمایتی کپیرایت اروپا قرار دارد.
بنیاد «آن فرانک» در نامهای که ماه دسامبر به «ارتسشیلد» نوشت، از وی خواست بهسرعت انتشار آنلاین نسخه جدید کتاب با عنوان «خاطرات دختری جوان» را متوقف کند؛ در این نامه آمده است که به وی درباره قانون حق کپیرایت اروپا اطلاعات نادرست داده شده و اگر انتشار آن متوقف نشود، یا باید پرداخت خسارت یک هزار یورویی برای هر روز انتشار را بپذیرد یا منتظر دادگاه شود.
با وجود این، استاد دانشگاه «نانت» فرانسه در واکنش گفته است که این اثر یک عطیه برای مردم است و یکم ژانویه که 70 سال از درگذشت نویسنده آن میگذرد زمان مناسبی است تا این کتاب خاطرات در اختیار همگان قرار گیرد و افزود: «کتاب متعلق به عموم است و بر عهده هر دو ما است تا اهمیت آن را دریابیم.»
«ارتسشید» گفته است که یکم ژانویه تا کنون فایل متن قرار گرفته بر اینترنت بیش از 50 هزار بازدید کننده داشته و روزانه 30 هزار بار مشاهده شده است. وی تاکید کرده است که متن کتاب خاطرات «آن فرانک» را همچنان بهصورت آنلاین ارائه کرده و منتظر گام بعدی بنیاد «فرانک» خواهد ماند.
«آتارد» که این کتاب را از یکم ژانویه بر روی سایت خود قرار داده است، نوشت: «پاینده باد آن فرانک، زنده باد مالکیت عمومی. با وجود تلاشهای بنیاد آن فرانک برای بهتاخیر انداختن این لحظه، این حق مردم است تا درباره دوران تیره و تار اروپا بدانند و خاطرات فرانک نوری است بر این دوران. آن فرانک به روشنایی خوش آمدی.»
هر دو منتشر کنندگان این کتاب خاطرات تاکید کردهاند که هیچ هدف مالی را دنبال نمیکنند بنابراین برایشان مهم نیست که این اثر چند بار دانلود میشود.
در هفته گذشته اقدام به انتشار کتاب «آن فرانک: خاطرات دختری جوان» مورد حمایت انجمن کتابخانههای فرانسه قرار گرفت. این انجمن در بیانیهای درباره تفاسیری از کپیرایت که محدود کننده انتشار این خاطرات، که متعلق به یک یادآوری جمعی است، اعتراض خود را اعلام کرد.
بنا به گفته بنیاد «آن فرانک» کتاب خاطرات وی تا کنون به 67 زبان دنیا ترجمه شده و بیش از 30 میلیون نسخه از آن فروش داشته است.
نظر شما