با شایستههای تقدیر سی و سومین جایزه کتاب سال/ علوم خالص (هیئت و نجوم)
قنبری: متخصص تاریخ علم نجوم در ایران به تعداد انگشتان یک دست نمیرسد
جمشيد قنبری از مترجمان «مقدمهای بر اختر فيزيک» که در سیوسومین دوره جایزه کتاب سال به عنوان شایسته تقدیر شناخته شد، ضمن تشریح ضرورتهای ترجمه این کتاب گفت: کارشناس متخصص در حوزه تاریخ علم نجوم در ایران به تعداد انگشتان یک دست نمیرسد.
دکتر جمشيد قنبری، از مترجمان «مقدمهای بر اختر فيزيک» درباره ضرورت ترجمه این کتاب به خبرنگار ایبنا گفت: واحد نجوم برای دانشجویان فیزیک در سطح عام و برخی رشتههای دیگر و از سوی دیگر رشته اختر فیزیک سالهاست که در مقاطع کارشناسیارشد و دکترا دایر شده است و با توجه به رشته تخصصیام یعنی اخترفیزیک، کمبود منبع را در این حوزه احساس کردم، بنابراین تولید کتاب در این زمینه امری ضروری بود.
وی افزود: مجموعه دوجلدی «مقدمهای بر اختر فيزيک» کتاب مشهوری است که حتی برای داوطلبان المپیاد نجوم در سطح دانشآموزی نیز کاربرد دارد. جلد نخست این کتاب در سیوسومین دوره جایزه کتاب سال داوری و بهعنوان اثر شایسته تقدیر معرفی شد.
قنبری در ادامه درباره دلایل دایره گسترده مخاطبان کتاب «مقدمهای بر اخترفيزيک» گفت: این کتاب شامل مباحث متنوعی از پایههای نجوم، تاریخ نجوم و قوانین مختلف در طول زمان از میلاد مسیح(ع)، گالیله و نیوتون تا تحولات نجوم در قرنهای 20 و 21 است؛ بهعبارت دیگر همه شاخههای نجوم را دربرمیگیرد. از سوی دیگر دانشآموزانی که برای المپیاد نجوم خود را آماده میکنند، بهطور معمول در درس فیزیک توانایی بالاتری نسبت به دیگر همدورهایهای خود دارند و دانشجویان فیزیک نیز دارای دانش مناسبی نسبت به مباحث پایهای فیزیک هستند، بنابراین دایره مخاطبان این کتاب گسترده است.
رئیس هیات امنای دانشگاه خیام با اشاره به انتشار کتابهای نجوم در دو بخش ترجمه و تالیف ادامه داد: کتاب تالیفی با موضوع نجوم در کشور اندک است و دلیل اصلی این موضوع نیز نبود افراد تحصیلکرده در مقاطع کارشناسیاشد و دکتراست، در حالیکه در شاخههای دیگر مانند مکانیک شاهد انتشار کتاب تالیفی هستیم. تنها تعداد کمی از دانشآموختگان مقاطع کارشناسیارشد و دکترا به مطالعه کتابهای متن اصلی اقدام میکنند.
وی درباره تاثیر سابقه تاریخی ایران در حوزه نجوم در تولید کتاب نیز اظهار کرد: نجوم پیش از این بهعنوان یک علم مستقل، شناخته میشد و به تدریج بهصورت شاخههای اختر فیزیک یا بهعبارتی بررسیهای فیزیکی نجوم مطرح شد و در نتیجه شاخههای این رشته از علم افزایش پیدا کرد.
قنبری افزود: محیط بینستارهای، سیارهشناسی، کهکشانشناسی، کیهانشناسی و تابش نوری از جمله این شاخهها بوده و طبیعی است که افراد در همه این شاخهها تخصص کامل نداشته باشند. در حوزه تاریخ نجوم و تاریخ علم نیز کارشناسان زیادی در کشور وجود ندارند و شاید به تعداد انگشتان یک دست هم از وجود این متخصصان برخوردار نباشیم.
این عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد در ادامه درباره تجربه همکاری با دانشجو در تولید کتاب گفت: خانم سعیده حسابی، دیگر مترجم این کتاب، پیش از آغاز ترجمه «مقدمهای بر اختر فيزيک» دانشجوی من بود، بنابراین تجربه همکاری با فردی که آشنا با موضوع و محتوای کتاب باشد، رضایتبخش است. در فرایند ترجمه تلاش شد تا واژگانی بهکار گرفته شوند که به اصطلاح با ذائقه مخاطب فارسیزبان، سازگار و در عین حال ماندگار باشند.
وی ادامه داد: سعیده حسابی به زبان انگلیسی تسلط مناسبی دارد و از سوی دیگر آشنایی وی با مباحث نجوم موجب روانی متن کتاب شد. توصیه همیشگی من به دانشجویان مراجعه مدام به کتاب «واژگان نجوم و اخترفیزیک» است تا اشکالات واژهشناسی را دقیق شناسایی و برطرف کنند.
نظر شما