آیین گرامیداشت «روز هنر انقلاب اسلامی» برگزار شد
قطبالدین صادقی: شهرداری با انجام کار فرهنگی برای خود کیسه ندوزد/ صلاحی: توسعه فرهنگ دفاع مقدس با وضع مطلوب فاصله دارد
قطبالدین صادقی در آیین گرامیداشت «روز هنر انقلاب اسلامی» گفت: «شهرداری موظف است به مردم خدمت کند نه آنکه از راه تولید برنامههای فرهنگی برای خود کیسه بدوزد زیرا ارتقای روح مردم نیاز به هزینه دارد.» محمود صلاحی، رییس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران نیز گفت: فرهنگ انقلاب اسلامی و دفاع مقدس با کار فرهنگی قابل توسعه است. کتابهای زیادی نوشته شده است اما برای رسیدن به شرایط مطلوب، کافی نیست.
مجمعالجزایر انجمن هنرمندان
در ابتدا جواد بختیاری، رییس شورای عالی انجمن خوشنویسان در سخنانی گفت: انسان باید بداند که در حضور دیگران است که میتواند احساس خوشبختی کند. انجمنهای هنری ما امروزه به شکل جمعالجزایر انجمنهای هنری فعالیت میکنند. این مساله باعث شده است که هنرمندان در هر صنفی نتوانند از حقوق عمومی خود دفاع کنند. در حوزههای مختلف نشر، سینما، موسیقی و... تنگناهای بسیاری است که میتوان با انسجام انجمنها از آنها عبور کرد.
وی سپس، با هدف بالا رفتن پتانسیل ظرفیتهای اجرایی و هنری جامعه هنرمندان و افزایش قدرت چانهزنی آنها برای همستانی حقوق صنفی خود، پیشنهاد کرد که انجمن واحدی از تمامی هنرمندان شکل گیرد و افزود: چرا هنرمندان کشور نباید یک نماینده مستقل در مجلس شورای اسلامی داشته باشد؟ اگر جامعه هنرمندان کشور تشکیل شود و «انجمنهای هنری» از شکل فانتزی خود بیرون بیایند، میتوانیم در بسیاری از حوزههای مورد نظر هنرمندان و نویسندگان توفیق بیابیم.
لزوم توجه به ظرفیتهای صنفهای هنری
بهرام کلهرنیا، عضو شورای تألیف كتابهای گرافیك دانشگاه جامع علمی كاربردی، دیدار نوروزی را دیداری فرخنده در قرون و اعصار ایرانی توصیف کرد و گفت: نوروز، همپیمانی با خویشتن، هستی، راستی، خیر و برکت است.
وی با اشاره به اینکه جامعه هنری به عنوان «جامعه سرنوشت» هر ملتی شناخته میشود، افزود: جامعه سرنوشت به این مفهوم است که همه مردم جامعه چشم به هنرمندان دارند و میکوشند ببینند که رفتار و سلوک هنرمندانشان چیست؟ هزاران ظرفیت ارزشمند در تمام صنفهای هنری وجود دارد. متاسفانه اکنون هر یک از هنرمندان در تنهایی خویش مشغول به کارند. قرنها هنرمندان کوشیدهاند که گرههای تاریخی زندگی اجتماعی را ببینند و برای آن پاسخی بیابند. مثل کاری که فردوسی، حافظ و حضرت سعدی انجام دادهاند.
به گفته مشاور و مدير هنری ـ پژوهشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در اعصار گذشته یک شاعر به تنهایی بار سرنوشت جامعه را به عهده میگرفت اما توسعه رسانههای اجتماعی امروزه سبب شکلگیری گفتوگوی درون سازمانی میان جامعه هنرمندان شده است. تشکیل انجمنهای صنفی هنرمندان یک ضرورت است و میتواند دغدغههای فردی و جمعی هنرمندان را پوشش میدهد. تشکیل انجمن واحد برای هنرمندان، زبان مشترکی میان هنرمندان و مدیران فرهنگی شکل میدهد.
سودای نئوعثمانی گرایی ترکیه
قطبالدین صادقی در این برنامه به ارایه آخرین تعریف از فرهنگ پرداخت و گفت: این تعریف، فرهنگ را شامل سه بخش میداند که عمیقا به هم وابستهاند. بخش نخست فرهنگ، مجموعه رفتارهای ماست که رفتار ما به عنوان یک شهروند، بهداشت هر یک از افراد جامعه و ورزش را شامل میشود. بخش دیگر، بُعد عقلانی فرهنگ است. تنها مهم نیست که ما خِردورز باشیم و بدون احساس دنیا را بسنجیم. بزرگترین تجلی خِرد در دانشگاههاست. ما هنوز در دانشگاهها برای آموزش رشتههای پایه، مشکل داریم. عقلانیت به معنای تکنیک است. نمیتوان بدون تخصص ادعای «فرهنگ» داشت.
وی «احساس» را دیگر بخشی دانست که فرهنگ در آن متجلی میشود و ادامه داد: بیتردید «هنر» نماد هر کشوری است. به یقین در آن سوی دنیا ایرانیها را به دلیل «نادرشاه» یا «سید محمود غزنوی» نمیشناسند. ایران را به شاعرانی چون «فردوسی» و «سعدی» میشناسند. همچنین به دلیل چهرههای نامی فلسفه و موسیقی کشورمان میشناسند.
این نمایشنامهنویس، با افسوس از اینکه در روزگار کنونی در زمینه هنر کم آوردهایم، گفت: چرا در حوزه تئاتر، فقط هفت سالن نمایشی با مدیریت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی داریم؟ این در حالی است که شهر قاهره 140 سالن تئاتر دارد. چرا باید از قاهره عقب باشیم؟ مجوزهایی که وزارت ارشاد برای آموزش تئاتر داده است، کجا باید بتواند خود را نشان دهد؟ با بحران در تولید، فضا برای اقبال به سریالهای نازل کشورهای حاشیهای ایران در جامعه باز میشود. ترکیه با سریالهای سطح پایین خود در صدد ترویج «نئوعثمانی» است! ما چرا نباید از خودمان حرف بزنیم؟ پروندههای دادگاهها بیانگر این است که جامعه ما پر از خشونت است. برای این که ما نتوانستهایم با روح فرهنگ و هنر به مردم جامعه نزدیک بشویم.
صادقی سپس با اشاره به مسئولیتش در نشر قطره گفت: من بخش «تئاتر معاصر جهان» را در این انتشارات مدیریت میکنم. تاکنون یکصد کتاب در این بخش نوشته شده است. 12 سال پیش با دوهزار و 800 شمارگان این بخش آغاز به کار کرد. متاسفانه آخرین شمارگان کتاب در این بخش 400 نسخه بود! برای کشوری نزدیک به 80 میلیون جمعیت و با 18 دانشکده هنری، این تعداد تعجبانگیز است.
مهندسی فرهنگی با دولت، مدیریت فرهنگی با شهرداری
صادقی خطاب به صلاحی گفت: شهرداریها اکنون در دنیا مدیریت برنامههای فرهنگی را بر عهده دارند. نه دولت! در همین کشور مجاور ما ترکیه، دولت نهایتا فقط مهندسی هنر را بر عهده دارد نه بیشتر. تولید، سرپرستی، ارتباط با مردم، تشکیلات و هزینه، همگی بر عهده شهرداری است. دست کم، ترکیه را در این زمینه الگو قرار بدهیم. شهرداری است که باید حافظ روح هنری تهران و تمام شهرهای کشور باشد زیرا یک نهاد مردمی است.
وی تصریح کرد: اکنون 11 میلیون شهروند در تهران، بیبرنامهاند! ایرادی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی وجود دارد که میتواند ناشی از نبود برنامه منسجم فرهنگی، نبود بودجه یا نبود ابتکار باشد. «شهرداری» میتواند ابتکار را به دست بگیرد اما متاسفانه سالنهایی که ساخته شده است، چندمنظوره نیست و بودجهای باید برای تولید گذاشت. شهرداری موظف است به مردم خدمت کند نه آنکه از راه تولید برنامههای فرهنگی برای خود کیسه بدوزد زیرا ارتقای روح مردم نیاز به هزینه دارد. امیدوارم روح فرهنگی، با گفتوگو، فرهنگ و اندیشه به جامعه ما بازگردد.
ما را بس!
محمدعلی بهمنی نیز در این برنامه این شعری را برای حضار خواند: همین که حک شده تاریخ سرزمینم بس/ قسم به نام خودت میخورم همینم بس/ همین بس است که خاکت کنام شیران است/ همین که روی زمین تو مینشینم، بس/ اگر کویری اگر باغ، بیم و شوقی نیست/ همین که خار و گلی از وطن بچینم بس/ نه نفی رفته، نه توجیه حال و آینده/ به روی نقشه اگر کوچکت نبینم بس/ تو کشور منی و من راوی توام/ هرگاه به آفرین تو شعری بیافرینم، بس.
سپس، علی رستمیان، با آرزوی سلامتی برای استاد محمدرضا شجریان، شعری از حافظ را خواند و پس از آن دکتر محمد سریر، از سوی جامعه موسیقایی کشور به ایراد سخنرانی پرداخت. وی این حوزه را بدون چشمانداز توصیف کرد و گفت: چگونه است که در این حوزه هم مردم، هم موسیقیدانها و هم دولتمردان دغدغه دارند اما کاری صورت نگرفته است. نیازمند عبور از روزمرگی برای موسیقی معنوی کشورمان هستیم چرا که معتقدم موسیقی کشورمان با نگرشهای غربی فاصله بسیاری دارد.
بلای مشترک موسیقی و ادبیات کودک
مصطفی رحماندوست دیگر سخنران این آیین بود وی با اشاره به سخنان دکتر سریر به کنایه و طنز گفت: من فکر میکردم فقط در حوزه کتاب و مطالعه در برنامه 20 ساله توسعه فکری نشده است؛ گویا حوزه موسیقی هم به بلای حوزه نشر کتاب کودک و نوجوان دچار است.
وی با ابراز تاسف از اینکه در ادبیات کودک و نوجوان کشور روند سراشیبی را طی میکنیم، گفت: وضعیت مطالعه کشور ما غیر قابل تصور است. امیدوارم در نشستهایی که باهم داریم، جرقههای خوبی را شاهد باشیم. آرزومندم سال پربرکتی برای همه و سال همدلی و یکدلی برایمان باشد.
سالی دیگر برای تئاتر
ایرج راد که به نمایندگی جامعه نمایش، سینما و تئاتر در این برنامه حضور داشت نیز در سخنانی گفت: متاسفانه امکاناتی برای فارغالتحصیلان هنرهای نمایشی وجود ندارد. سال گذشته به نام تئاتر نامگذاری شده بود. در جلسهای که همین اواخر در حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی داشتیم نیز عنوان شد که کار ویژهای صورت نگرفت. قرار بر این شد که امسال نیز سال تئاتر نامیده شود. امیدوارم امسال وعدهها جامه عمل بپوشند.
با قطبالدین صادقی موافقم
صلاحی، رییس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران به عنوان میزبان در پایان این برنامه به سخنرانی پرداخت. وی گفت: امکانات ما برای این سرزمین با سابقه چندهزارساله فرهنگی اندک است. سابقه فرهنگی کشور ما متعلق به بشریت است. «فردوسی» درست است که در ایران به دنیا آمد و در سی سال 60 هزار بیت شعر گفت اما فقط متعلق به ایران نیست. سرودههای او متعلق به بشریت است. با سخنان قطبالدین صادقی موافقم. ما چگونه هنوز نتوانستهایم فرهنگ دیرینه کشورمان را به جوانان بشناسانیم؟ حتما کمکاری صورت گرفته است و باید کار اساسی صورت گیرد.
وی تاکید کرد: با همگرایی تمامی هنرمندان میتوانیم به نتیجه برسیم و کار انفرادی به نتیجه نمیرسد. به امید خداوند، در یک ماه آینده «باغ کتاب» گشایش مییابد. تا این لحظه بزرگترین فروشگاه کتاب با 14 هزار متر مربع در نیویورک، متعلق به آمریکاییهاست. در اواسط اردیبهشت امسال (1395)، «باغ کتاب تهران» را با 65 هزار متر فضای مسقف که دارای سه تالار علم و سه تالار تئاتر است، گشوده میشود. دغدغه مقام معظم رهبری توجه به فرهنگ است. حتی مسائل اقتصادی، با توسعه فرهنگ قابل حل است.
به گفته صلاحی، جامعه ما تشنه هنر و فرهنگ است. گاهی یک بیت شعر، کار یک کتاب را میکند. امام عزیز ما (امام خمینی(ره)، با آنهمه تالیفات ارزشمند، صاحب دیوان شعر هم هستند. میدانیم که امام رضا (ع) نیز به شاعران (دعبل) اهمیت ویژهای میدادند. ما هم باید شاعران و اهل فرهنگ را گرامی بداریم.
وی یادآور شد: روز شهادت سید شهیدان اهل قلم را گرامی میدارم. فرهنگ انقلاب اسلامی و دفاع مقدس با کار فرهنگی قابل توسعه است. کارهای زیادی در این زمینه صورت گرفته و کتابهای زیادی نوشته شده است اما برای رسیدن به شرایط مطلوب، کافی نیست. معتقدم که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، یک مجموعه واحداند.
نظر شما