به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، نشست نقد و بررسی کتاب «از گوشه و کنار ترجمه»، نوشته علی صلح‌جو که طی روزهای گذشته از سوی نشر مرکز منتشر شده است، عصر روز سه‌شنبه، ۷ اردیبهشت‌ماه با حضور احمد سمیعی، عبدالله کوثری و علی‌اصغر مرادخانی در موسسه شهر کتاب برگزار شد.
علی‌اصغر مرادخانی در ابتدای این نشست اظهار کرد: کتاب «از گوشه و کنار ترجمه» یادداشت‌هایی است که برای ترجمه نوشته شده است. این اثر، کتاب اصول و مبانی ترجمه نیست اما می‌تواند چنین کتابی نیز محسوب شود.
وی ادامه داد: ما گاهی در ترجمه با مشکلاتی مواجه می‌شویم که راهکاری برای آن وجود ندارد و این کتاب می‌تواند به آن مشکلات پاسخ دهد. کتاب «از گوشه و کنار ترجمه» برای مترجمان بسیار خواندنی است و می‌توانند از طریق مطالعه آن نکات آموزنده بسیاری را بیاموزند.
«از گوشه و کنار ترجمه» به بیان نکات کاربردی ترجمه می‌پردازد
در ادامه این مراسم علی صلح‌جو در توضیح دلایل نگارش این کتاب گفت: در مدتی که در حوزه ترجمه هستم، متوجه شدم که گرایش‌های متنوعی وجود دارد که هیچ‌کدام به تنهایی نمی‌توانند پاسخگو باشند اما اگر این گرایش‌های متنوع کنار هم باشند، دید و بصیرتی به انسان می‌دهند که نتیجه مطلوبی حاصل خواهد شد.
وی ادامه داد: تمام تلاش خودم را انجام دادم تا گرایش‌های متنوع و متفاوت در این کتاب لحاظ شود. در نوشتن این کتاب از پیچیدگی کلامی استفاده نشده است تا مخاطب به راحتی بتواند با مطالب ارتباط برقرار کند.
این مترجم با اشاره به قسمت‌های آموزشی این کتاب اظهار کرد: در این کتاب نکات آموزشی را بیان کردم که معمولاً کاربرد زیادی دارند اما کمتر گفته شده‌اند. سعی کردم با بیان مفهوم یک موضوع و بیان مثال‌های مختلف، مبحث را به مخاطب آموزش دهم.
وی افزود: در تمام مراحل نگارش کتاب سعی کردم تا اثر به شکلی نوشته و تنظیم شود تا برای مخاطب خسته‌کننده نباشد و وقتی خواننده آن را به دست گرفت، تا پایان کتاب به مطالعه ادامه دهد.
صلح‌جو نویسنده صاحب سبکی است
احمد سمیعی که دیگر سخنران این مراسم بود در تشریح کتاب «از گوشه و کنار ترجمه» گفت: اثری که ارائه شده، یادداشت‌های کارگاهی پراکنده‌ای هستند که جمع‌آوری شده‌اند. در این کتاب مطالب به خوبی تدوین شده و هر مطالب می‌تواند در قالب یک مقاله ارائه شود. شاید اگر این مطالب به شکلی کلی‌تر مدون می‌شدند، مخاطب از مطالعه آن کمتر لذت می‌برد و این کتاب بیشتر شبیه کتاب‌های درسی می‌شد.
وی ادامه داد: این پتانسل وجود دارد که نویسنده با جمع‌آوری مطالب آموزشی بیشتر و تغییر در شیوه تدوین، یک کتاب آموزشی خوب در حوزه ترجمه تهیه کند. نکات آموزشی که در این کتاب شاهد آن هستیم، بسیار ارزشمند هستند و می‌توانند برای مترجمان جوان سودمند باشند.
این مترجم مطرح کشورمان با اشاره به محاسن کتاب اظهار کرد: عنوان کتاب همخوانی بسیار خوبی با متن دارد. مقدمه بسیار مختصر و خوب نوشته شده، زبان کتاب بسیار ساده و خوب است که این موضوع به صاحب سبک بودن صلح‌جو برمی‌گردد چراکه زبان نویسنده طعم دارد و ویژگی‌های زبانی صلح‌جو به وضوح مشخص است، به همین دلیل اگر نوشته‌ای را به من نشان دهند می‌توانم تشخیص دهم که این اثر، نوشته صلح‌جو بوده یا شخص دیگری آن را نوشته است.
وی افزود: مطالب بیان شده در این کتاب مجالی را مهیا می‌کند تا فضا برای بحث کردن ایجاد شود و موافق و مخالف اظهارنظر کنند. این به دلیل بیان روشن نویسنده اتفاق می‌افتد چراکه به شکل روشنی مطالب را بیان کرده و انگیزه‌ای ایجاد می‌کند تا به سؤالات مطرح شده، پاسخ داده شود. وسعت اطلاعات نویسنده نیز از نکات قابل توجه این کتاب است، صلح‌جو برای نوشتن این کتاب ۱۶۵ صفحه‌ای، ۷۵ کتاب فارسی و ۱۴ کتاب لاتین را مرجع قرار داده که این نشان از سطح بالای معلومات اوست.
همچنین سمیعی در تشریح معایب این کتاب گفت: به نظرم برخی مدخل‌ها واقعیت را به شکل دیگری بیان می‌کنند، کمی نامربوط هستند و امکان حذف شدن آن‌ها وجود دارد. وقتی بحث‌های نظری در کتابی مطرح می‌شود، باید موضوعی باشد که اکثر متخصصان آن را قبول داشته باشند اما متأسفانه در بخش احکام و نظرها، مواردی بیان شده که همه آن را قبول ندارند و به دلیل معروف بودن شخص بیان‌کننده، این نظرات می‌تواند روی مخاطب تأثیر بگذارد.
وی ادامه داد: عده‌ای درباره افراد بزرگ جامعه ادبی نظراتی را بیان کردند که متأسفانه در این کتاب آمده، این در حالی است که فرد بیان‌کننده در جایگاهی نیست که درباره این شخصیت برجسته نظری بدهد و نقد کند.
کتاب «از گوشه و کنار ترجمه» حاصل ۴۰ سال تجربه نویسنده است
در ادامه این مراسم، عبدالله کوثری که آخرین سخنران این نشست بود با اشاره به ویژگی‌های این کتاب اظهار کرد: وقتی کتاب را ورق می‌زنیم متوجه می‌شویم که کتاب نمی‌تواند کار یک مترجم باشد چراکه نکات ریز و آموزنده بسیار خوبی در آن آورده شده است.
وی افزود: بیان نکات ریز و دقیقی که در این کتاب بیان شده، نشان از این دارد که کتاب توسط یک مترجم و ویراستار توانمند مانند صلح‌جو نوشته شده است چراکه قطعاً نویسنده این کتاب تسلط کافی در امور ترجمه و ویراستاری داشته و حتماً یادداشت‌ها و مقالات متعددی در حوزه نقد ترجمه نوشته است.
این مترجم مطرح کشورمان در تشریح ویژگی آثار صلح‌جو گفت: این کتاب بخشی از تجربه‌های نویسنده است و من موافق اکثر نکات مطرح شده در این کتاب هستم. برای موفقیت این کتاب دلایل مختلفی وجود دارد، شاید مهمترین دلیل نویسنده اثر باشد. صلح‌جو بیش از ۴۰ سال با متون مختلف سروکار داشته، ترجمه و ویراستاری کرده، متونش به دست مخاطب رسیده و مخاطب از آن استقبال کرده است.
کوثری با اشاره به بخش‌هایی از کتاب اظهار کرد: در بخشی از این کتاب می‌خوانیم که نویسنده باید آثارش را خودش ترجمه کند. به نظرم این حرف چندان درست نیست. ترجمه هنر، استعداد و یا یک نوع توانایی خاص است و کسی که نویسنده است نمی‌تواند کتاب را به خوبی ترجمه کند چراکه اگر بر زبان هم مسلط باشد، باز هم خلاقیت یک نویسنده با خلاقیت مترجم متفاوت است.
وی در بخش پایانی صحبت‌هایش گفت: ما در دهه ۳۰ شاهد ترجمه‌های بسیار خوب و با کیفیتی بودیم و خیلی از آن ترجمه‌ها هنوز هم مورد استفاده قرار می‌گیرد اما متأسفانه این حوزه مسیر خود را به خوبی طی نکرد و امروز شاهد ترجمه‌های بسیار ضعیفی در بازار نشر هستیم. به نظرم باید شرایطی فراهم شود که ترجمه به مسیر خود برگردد.
چهارشنبه ۸ اردیبهشت ۱۳۹۵ - ۰۹:۱۴
نظر شما