کپیرایت و الزامات پیوستن به این قانون/ 5
فروغی: جشنوارههای کتاب برای تشویق ناشران رعایت کننده کپیرایت، امتیازهایی قائل شوند/ ارتباط ادبیات کودک ایران با دنیا دو سویه است
مدیر انتشارات شورا ضمن تشریح ضرورت رعایت کپیرایت، گفت: یکی از راههایی که میتواند به فرهنگسازی رعایت کپیرایت در کشور کمک کند، این است که در جشنوارههای حوزه کتاب برای ناشرانی که این قانون را رعایت کردهاند، امتیازاتی قائل شوند.
مدیر انتشارات شورا ادامه داد: «هانس ویلیم» که فردی علاقهمند به کودکان است، با درک صحیح موقعیت، اجازه ترجمه و نشر مجموعه را به ما واگذار کرد و با گشادهرویی اجازه اصلاحات مورد نیاز و مطابق با فرهنگ ما را صادر کرد. اکنون ما خوشحالیم که کتابهای خوب و ارزشمند وی به نحو مطلوبی در اختیار کودکان ایرانی قرار گرفته است. من تصور میکنم از این طریق میشود سختیهای کسب اجازه از ناشران و مؤلفان را برطرف کرد و به نتیجه رسید. چرا که اغلب آنها فقط برایشان مهم است که ما این اجازه را بگیریم. نشان دادن تمایل به این کار اخلاقی در اینکه آنها با ما کنار بیایند، بسیار کمک میکند.
وی درباره هزینههای خرید رایت مجموعه داستانهای والدو، توضیح داد: بحث هزینه، عامل اصلی و تعیینکننده نیست و نقش اساسی ندارد و ما در پرداخت حقوق مؤلفان کتابهای خارجی معضلات دیگری داریم که باید در یک بستر زمانی مناسب برطرف شود.
فروغی در ادامه توضیح داد: به نظر من بحث خرید رایت در حوزه کتابهای مختلف یکسان نیست؛ مثلا در حوزه کتابهای دانشگاهی، به لحاظ تعداد زیاد کتابها و دستاوردهای علمی که عمدتاً در بیرون از کشور ایران محقق شدهاند، نیاز به این است که حقرایت توسط ناشران دانشگاهی در یک بستر زمانی نسبتاً طولانیتر محقق شود چرا که مدتهاست کشور ما تولیدکننده علم نیست و آنها صاحب علم هستند. اگر کشور ما بخواهد یکجا این حق را پرداخت کند ظرفیتی لازم است که هنوز در این حوزه به وجود نیامده است. در حالی که در حوزه کتاب کودک، کار سهلتر است. تجربه ما نشان داده که میتوانیم با مؤلفان، ناشران و تصویرگران خارجی صحبت کنیم. از سوی دیگر، کتابهای حوزه کودک ایران نیز قابلیت عرضه در سطح بینالمللی را دارند؛ به عبارت دیگر در حوزه کودک این ارتباط دوسویه است.
خرید رایت، چندان در قیمت کتاب تأثیر ندارد
مدیر انتشارات شورا اظهار کرد: هزینه این کار چندان در قیمت کتاب اثرگذار نیست اما مشکلات دیگری وجود دارد و آن اینکه یک ناشر حقرایت کتابی را به طریقی میگیرد و سعی میکند اثر را به نحو مطلوب و شایستهای منتشر کند و این مستلزم صرف وقت و هزینه بیشتر است. در حالی که ناشر دیگری بدون در نظر گرفتن چنین ملاحظاتی، همان کتاب را چاپ میکند و با قیمت کمتر بازار را برای ناشر اول بیرونق میکند. بنابراین باید تا قبل از پیوستن به قوانین بینالمللی، درباره این چالش فکری کرد.
چند راهکار برای ترویج کپیرایت
مدیر انتشارات شورا با اشاره به اقدامهایی که به رعایت عمومی کپیرایت کمک و انجام این فرایند را تسهیل میکنند، اظهار کرد: دفتر صادرکننده مجوزهای قبل از چاپ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی میتواند راهکارهایی برای اولویت دادن به کتابهای ارائه شده مشابه برای ناشری که مجوز لازم را دارد، در نظر بگیرد و اولویت با ناشری باشد که حق رایت را در اختیار دارد.
وی ادامه داد: نهادهای ارزشگذار و جشنوارهها برای ناشران کتابهایی که موفق به اخذ کپیرایت شدهاند، امتیازهایی را در نظر بگیرند و این نوع آثار از حمایتهای بیشتری برخوردار شوند.
فروغی اظهار کرد: همچنین تشکیل آژانسهای ادبی و اقدام برای سهولت در اخذ مجوز از ناشران خارجی برای ناشران ایرانی میتواند نقش مؤثری در افزایش فرهنگ توجه به حقوق بینالمللی نشر داشته باشد.
مدیر انتشارات شورا افزود: توجه اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران به این نکته و ارتباط بین اتحادیههای کشورهای مختلف از جمله پیشنهادهای من است که به تسهیل کار کمک میکند و بستری فراهم میشود که ناشران کشورهای مختلف از طریق اتحادیهشان به یکدیگر مرتبط میشوند و از طریق شناخت بهتر، سهولت این امر محقق خواهد شد.
وی بیان کرد: ایجاد بازار جهانی کتاب با دستور کار مشخص و داشتن یک برنامه جامع در نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران نیز بسیار مهم است. این نوع فعالیتها باعث ارتباط نزدیک ناشران و شفافیت بیشتر و یافتن راهکارهای جدید میشود.
فروغی عنوان کرد: کمک و حمایت معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از حضور ناشران ایرانی در نمایشگاههای بینالمللی کتاب میتواند غیر از این مورد، به گسترش کتاب ایران در منطقه و بازار جهانی مؤثر واقع شود. تحقق این موضوع باعث حضور کتاب کودک ایران در جهان میشود که خوشبختانه در این زمینه تاکنون قراردادهای زیادی بین ناشران ما و ناشران خارجی منعقد شده است.
نظر شما