به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) کارگروه اقتصاد خانه اندیشمندان علوم انسانی به مناسبت انتشار کتاب «مقدمه‌ای بر اقتصاد ایران» نوشته عباس شاکری نشست «بررسی مسائل پیش روی اقتصاد ایران» را سه‌شنبه 29 تیرماه با حضور مولف اثر برگزار کرد.

شاکری با بیان اینکه هدف علم اقتصاد باید معطوف به کمک برای رفع مشکلات کشور باشد، گفت: هدف ما از مطالعه علم اقتصاد و تدریس این رشته برای دانشجویان باید معطوف به حل مشکلات کشور باشد. پرداختن به مسائل رسمی آکادمی نباید ما را از پرداختن به مشکلات کشور باز دارد بنابراین درس خواندن ما در دانشگاه‌ها نیز باید به گونه‌ای باشد که به رفع مشکلات کشور بینجامد.

وی ادامه داد: چهارچوب متعارف دانش اقتصاد منطق و علم است. ما باید عمیق کار کنیم و سیر نظریات اقتصادی را به خوبی بخوانیم. متاسفانه امروز هدف در دانشگاه‌ها کسب مدرک شده در حالی که ما نباید تنها به فکر تحصیل علم در هر شرایطی باشیم.
 
شاکری تاکید کرد: نظریات باید در حیطه علم کاربردی و منتهی به تولید دانش شود. برای اینکه درس خواندن و تلاش‌های علمی در مراحل مختلف منجر به کمک علم اقتصاد شود باید سطوح تعلیمی متفاوتی را یاد بگیریم و این نیازمند اشتیاق دانشجو از ابتدا تا انتهای راه کسب دانش است.

این استاد دانشگاه با اشاره به مسائل پیش روی اقتصاد ایران در کتابش عنوان کرد: در این کتاب من به مجادلات قرن 19 درباره اقتصاد پرداختم و به طور مثال درباره موضوع تورم به نظرات ساختارگراها و دیگر مکاتب اشاره کردم. همچنین تلاش من این بوده که در کتابم نظریات اصلی و پایه‌ای در حوزه اقتصاد را شرح بدهم.

ارائه مدلی مطلوب برای اقتصاد ایران
وی تاکید کرد: سعی کردم تا علاوه بر ارائه تاریخچه‌ای از نظریات مدل مطلوبی برای اقتصاد ایران ارائه بدهم چراکه اقتصاد ایران مسائل خاص خودش را دارد و بسیاری از مسائل علم اقتصاد در کشورهای دیگر در کشور ایران به گونه‌ دیگری وجود دارد. به طور مثال بانک‌ها در خارج از کشور کارکرد خاصی دارند اما در کشور ما بانک‌ها به گونه دیگری عمل می‌کنند.

به گفته شاکری، در خارج از کشور خدمات علمی محور صادرات است اما در کشور ما خدمات به گونه‌‌ای است که تنها بتوانیم از آن پول دربیاوریم. حال سوال این است که آیا در چنین شرایطی با تغییر دولت‌ها می‌توان انتظار داشت که وضعیت اقتصادی عوض شود.

این استاد دانشگاه گفت: پاسخ به این سوال منفی است. متاسفانه ما از مشروطه به بعد تلاش کردیم که دولت را مدرن کنیم اما موفق نشدیم.

وی با اشاره به مباحث کتاب «مقدمه‌ای بر اقتصاد ایران» اضافه کرد: در این کتاب بیان شده که چگونه مشاوران برنامه‌ریزی در کشورهای توسعه یافته به اهداف خود نائل شدند چون ما باید روی مسائل توسعه کشورهای دیگر کار کنیم تا بتوانیم تجربیات مناسبی از آن به دست بیاوریم.

رئیس دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه اگر بخواهیم وارد دنیای مدرن شویم باید ذهنمان را با پیچیدگی‌های امروزی منطبق کنیم، افزود: رویه ما در کسب عام تنها نباید طی کردن مدارج علمی باشد بلکه با تحکم علم را بپذیریم و این را در زندگی، بنگاه‌های اقتصادی کشور و... مستقر کنیم چراکه به هر قیمتی مدرک گرفتن به درد ما نمی‌خورد و این نوع کسب علم پذیرفتن تحکم علم نیست.

وی با تاکید بر اینکه مشکل اصلی اقتصاد ما توسعه است، یادآور شد: باید ببینیم در این باره چگونه می‌خواهیم با علم برخورد کنیم. آیا قرار است علم را در همه وجوه زندگی وارد کنیم به گونه‌ای که از میان آن متفکر تربیت شود.

کیفیت نقدینگی مهم‌تر از کمیت آن است
شاکری همچنین به طرح مباحث شکل‌گیری بانک‌های خصوصی در کتاب خود اشاره کرد و گفت: متاسفانه نظام تجارت ما مانند هیچ کشور دیگری نیست که برای دوره گذر خود برنامه‌ریزی داشته باشد. ما در بسیاری از عرصه‌های تجارت حمایت‌های لازم را نداریم و در عرصه‌هایی که باید حمایت نکنیم، حمایت می‌کنیم.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: ما از 6 دهه گذشته تاکنون در حوزه اقتصاد عملکرد درست و باثباتی نداشتیم. من در این کتاب تاکید کردم که هر موضوع اقتصادی یک فاکشن واقعی دارد و نباید بگذاریم این‌ فاکشن‌ها تعریف شود.

وی با اشاره به اینکه در کتابش درباره نقدینگی هم توضیحاتی داده است، یادآور شد: باید بدانیم که نقدینگی کمیتش اهمیتی ندارد بلکه کیفیتش مهم است اینکه پول در دستان چه کسانی قرار دارد و وقتی جریان دارد چه پیامدهایی می‌تواند داشته باشد. همچنین در این کتاب بحث اقتصاد مولد و غیر مولد هم بیان شده است.

شاکری در بخش‌های دیگر این نشست اشاره‌هایی به مسائل دیگر مطرح شده در کتاب خود داشت. بخش پایانی این نشست نیز به پرسش و پاسخ حاضران اختصاص داشت.