به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) نشست هم‌اندیشی وزر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اهالی قلم و تشکل‌های نشر شامگاه دوشنبه (1 آذرماه) با حضور سیدرضا صالحی‌امیری، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و سیدعباس صالحی، معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در هتل انقلاب برگزار شد.

محمود آموزگار، رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران در این آیین ضمن عرض تشکر از معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، اداره‌کل ارشاد اسلامی استان تهران، اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران و سایر تشکل‌های نشر که هفتمین جلسه گفت‌وگوی اصحاب نشر و مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را پی‌ریزی کردند، اظهار کرد: نخستین جلسه در سال 1389 تشکیل شد که همزمان با روی کار آمدن دوره دوازدهم اتحادیه ناشران و کتابفروشان ایران بود. در آن مقطع ضرورت گفت‌وگو بین اصحاب حوزه نشر و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به منظور طرح مطالبات و بررسی چالش‌ها و یافتن راه‌حل مبنای تشکیل آن جلسه بود.
 
وی ادامه داد: چهارمین نشست با حضور دکتر سیدعباس صالحی، معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد و پس از آن با توجه به عنایت وی به مسائل صنف و همراهی با مطالبات قانونی صنف، نتیجه‌گیری شد که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و اتحادیه در کنار یکدیگر به چاره‌جویی برای حل مشکلات که راه‌حل آن‌ها در سایر دستگاه‌ها بود و همکاری وی را می‌طلبید، بپردازند. در نشست پنجم مسائل و مشکلات با شهردار تهران و در نشست ششم با وزیر کار و دکتر نوربخش، مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی مطرح شد.
 
آموزگار افزود: امسال علاوه بر انتخاب دکتر صالحی‌امیری به‌عنوان وزیر فرهنگ وارشاد اسلامی، از سردار ساجدی‌نیا، فرمانده نیروی انتظامی تهران بزرگ که علاقه ایشان به این حوزه بر کسی پوشیده نیست، دعوت به‌عمل آوردیم. بنای ما در این جلسه طرح مسائل و مشکلات کلی و مبتلابه همه همکاران در حوزه‌های مختلف نشر است و طرح مباحث تخصصی و بخشی را به جلسات دیگری موکول کرده‌ایم. از آقای صالحی‌امیری تقاضا داریم که دستور تعیین وقت برای این جلسات را صادر کنند.
 
وی بیان کرد: از جمله اقدامات مثبتی که در دولت یازدهم آغاز شده، واسپاری امور نمایشگاه‌ها به نهادهای صنفی است. تداوم برون‌سپاری و توسعه آن در کنار تقویت نهادهای صنفی از جمله تقاضاهاست.
 
رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران گفت: موضوع انتشار غیرمجاز کتاب در همه اشکال آن اعم از چاپی، صوتی و الکترونیک از جمله مسائلی است که همه بخش‌های نشر از عمومی و کودک و نوجوان گرفته تا آموزشی و دانشگاهی در معرض آسیب‌های جدی آن قرار دارند. سودجویان با چاپ غیرقانونی کتاب‌های پرفروش ناشران و فروش کتاب‌ها در عین ضربه‌زدن به همکاران ناشر و پدیدآورندگان، عملا قوانین موضوعه کشور را هدف گرفته‌اند.
 
آموزگار ادامه داد: متأسفانه با وجود سپری شدن 47 سال از قانون حمایت از حقوق مؤلفان و مصنفان، تضییع حقوق مؤلفان و ناشران فزونی یافته و ضرورت برخورد به این پدیده زیان‌بار را بیش از پیش مطرح می‌کند. در وهله نخست به‌عنوان یک اقدام فوری ضروری است که متخلفان و مجرمان عمیقا درک کنند که نظام و دولت نسبت به این پدیده زشت که ریشه نشر را نشانه گرفته است، بی‌تفاوت نیستند.
 
وی افزود: خوشبختانه همراهی و همکاری معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و اتحادیه ناشران کتابفروشان تهران به تنظیم و تدوین تفاهم‌نامه انجامیده و زمینه‌ساز تشکیل کارگروهی شده که جای خالی نمایندگان قوه قضایه و نیروی انتظامی در آن دیده می‌شد و خوشبختانه با ملاقاتی که با معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران با سردار ساجدی‌نیا انجام شد، برخورد قاطع و مشفقانه در حمایت از طرح بر امیدواری‌های ما در جهت حل این مشکل افزود. بدون تردید این قبیل اقدامات مصرف کوتاه‌مدت دارند و باید با برنامه‌های مناسب به فرهنگ‌سازی در این زمینه پرداخت و دوام و بقای آن‌را تضمین کرد.
 
رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران اظهار کرد: مشکلات ناشران و کتابفروشان در ارتباط با مشکلات مالیاتی و تأمین اجتماعی نیز از جمله دغدغه‌های جدی همکاران بوده است. خوشبختانه در دوره جدید با حمایت‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از اقدامات اتحادیه ناشران و کتابفروشان، آیین‌نامه اجرایی تبصره ماده 139 که سه بار مورد بازبینی و اصلاح مثبت وزیران قرار گرفت. از سوی دیگر بالاخره سازمان امور مالیاتی پس از 13 سال پذیرفت که کتابفروشی فعالیت فرهنگی و مشمول معافیت مالیاتی است.
 
آموزگار توضیح داد: امروزه در بحث معافیت‌های مالیاتی آرامش بیشتری در فضای کسب و کار همکاران ملاحظه می‌شود، اما کماکان موانعی به‌ویژه در بدنه سازمان امور مالیاتی بر سر راه اعمال معافیت مالیاتی که منشأ آن قانون است، ملاحظه می‌شود. از سوی دیگر در پی ملاقات‌هایی که با دکتر ربیعی و دکتر نوربخش، جلساتی با مدیران سازمان تأمین اجتماعی تشکیل شد و موضوع معافیت حق بیمه سهم کارفرما، مزایای انگیزشی و تفسیرهای سلیقه‌ای سازمان از قوانین، مورد بحث قرار گرفت. امروزه عدم توجه بدنه سازمان تأمین اجتماعی به قوانین، با وجود موافقت مدیران سازمان تامین اجتماعی از دغدغه اساسی همکاران است.
 
وی گفت: امید است که با تدبیر وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی موارد و مسائل فوق‌الذکر در هیأت دولت حل و فصل شود به نحوی که نیاز به مراجعه به مراجع ذیصلاح قضایی برطرف شود.
 
رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران همچنین عنوان کرد: مدیریت مصرف یارانه‌ها و تعیین مسیر آن به سمت زیرساخت‌ها مدتی است که آغاز شده، اما هنوز راه درازی پیش‌رو است. تداوم حمایت از کتابفروشی‌های سراسر کشور و تاسیس و ایجاد کتابفروشی به‌ویژه در مناطق کم‌برخوردار علاوه بر ایجاد اشتغال، از فاصله معنادار مرکز و پیرامون نیز کاسته و زمینه‌های دسترسی به کتاب را به‌ویژه برای هم‌میهنان در مناطق دورافتاده فراهم کرده و قاعدتا سیستم توضیح کارآمدتری را ایجاد خواهد کرد.
 
وی افزود: صنعت نشر از مشکل جدی نقدینگی رنج می‌برد. چک‌های 9 ماهه تا یکساله تصویر غم‌انگیزی از اقتصاد نشر به دست می‌دهد. استفاده از تسهیلات بانکی امروزه برای همکاران به یک رؤیا تبدیل شده است. به تازگی برای برخورداری کارگاه‌های کوچک، تسهیلات مناسبی توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت درنظر گرفته شده که حوزه چاپ را نیز پوشش داده است. انتظار می‌رود که نسبت به شمول تسهیلات مزبور به حوزه نشر به‌عنوان واحد تولیدی نیز اقدام لازم نیز معمول شود.
 
آموزگار ادامه داد: امنیت شغلی و حرفه‌ای از لوازم هر پیشه‌ای است و اقدامات قانونی و حقوقی برای تأمین امنیت لازم است که او را از استیفای خود مأیوس می‌‌کند. اتفاقاتی که برای شرکت تعاونی ناشران و کتابفروشان تهران افتاده است، از جمله این موارد است. شرکتی که روزی تأمین‌کننده نیازهای اعضایش بود که تعدادشان بالغ بر 600 نفر است، امروز از خدمتگزاری باز مانده و اعضای هیأت مدیره‌اش ناگزیر از دوندگی در راهرو‌های مجتمع‌های قضایی و دادگاه‌های مختلف هستند.
 
رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران گفت: در حال حاضر مستند اداره کتاب در صدور مجوزها، ضوابط نشر، مصوب فروردین 89 است. از جمله اقدامات مثبت در دولت یازدهم تشکیل هیأت‌های نظارت بر کتاب بزرگسال و کودک بود که استخوان‌بندی مصوبه مذبور است؛ این مصوبه کماکان مستلزم بازنگری و اصلاح است و به ویژه ماده 15 آن.
 
وی در ادامه عنوان کرد: تقویت جنبه‌های پژوهشی ـ تحقیقی و آموزشی و مطالعه تطبیقی تجربه سایر کشورها از جمله لوازم تشخیص چالش‌ها و یافتن راه‌حل بومی برای رسیدن به صنعت نشری پویا و متکی به خود است. اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران و همچنین برخی از تشکل‌های دیگر با وجود بضاعت اندک خود در این زمینه اهتمام می‌ورزند، اما لازم است اقداماتی که در این زمینه در معاونت فرهنگی آغاز شده، توسعه یابد و با همکاری با تشکل‌ها ضمن پرهیز از دوباره‌کاری، بر هم‌افزایی تاکید شود.
 
آموزگار افزود: ایجاد تقاضای کتاب در راستای ترویج کتاب و کتابخوانی با تاکید بر کودکان، کلید اصلی مشکلات است. توجه به کودکان و همچنین توجه به این نکته که کتابخوانی با تکلیف‌کردن ممکن نمی‌شود و این علاقه است که در کنار سایر لوازم زمینه را برای ایجاد اُنس بین کودک و کتاب ایجاد می‌کند از جمله مواردی است که باید بیشتر به آن توجه نشان داد.
 
رفع مشکلات حوزه نشر، کتاب و کتابخوانی با هم‌اندیشی

برزین ضرغامی، مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تهران از دیگر سخنرانان این آیین بود. وی اظهار کرد: خوشبختانه در این دوره فاصله میان معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و اصحاب فرهنگ و نشر از میان برداشته شده و این معاونت بخشی از فعالیت‌ها را به اتمام رسانده است. سیدعباس صالحی، معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مابقی اقدامات را تا پایان دوره مدیریت‌شان به اتمام خواهند رساند. امیدواریم بتوانیم با هم‌اندیشی، مشکلات حوزه نشر، کتاب و کتابخوانی را حل کنیم و این عرصه شاهد ارتقای روزافزون باشد.
 
رعایت کپی‌رایت شأن فرهنگی کشور را فراهم می‌کند

سخنرانی فریدون عموزاده‌خلیلی، عضو مؤسس انجمن نويسندگان كودک و نوجوان بخش دیگر این نشست هم‌اندیشی را به خود اختصاص داد. وی احساس امنیت و آرامش را زمینه‌ساز شکوفایی ادبیات و اهل قلم برشمرد و گفت: پدیدآورندگان در چنین فضایی می‌توانند خلق اثر کنند و مترجمان، ترجمه‌های دقیق و مناسب ارائه دهند.
 
وی ادامه داد: امنیت شغلی نویسندگان و ناشران و در مجموع اهالی نشر و فرهنگ و ممیزی کتاب از دیگر مباحث حوزه نشر است. خوشبختانه در این دوره تلاش‌های مضاعفی شد برای این‌که نویسندگان با فراغ‌بال و به دور از دغدغه دست‌وپاگیر بودن ممیزی فعالیت کردند، اما هنوز ممیزی وجود دارد. امیدواریم در دوره صالحی‌امیری این دغدغه نیز به‌صورت کامل رفع شود.
 
عضو مؤسس انجمن نويسندگان كودک و نوجوان افزود: امیدواریم در این دوره وزارت آقای صالحی‌امیری این دغدغه که جزو دغدغه‌های رئیس دولت نیز بوده، یعنی ایجاد آرامش در نویسندگان برای شکوفایی خلق اثر ادبی رفع شود.
 
عموزاده‌خلیلی بیان کرد: متأسفانه نویسندگی، مترجمی، ویراستاری شغل محسوب نمی‌شوند؛ این قشر از جامعه هنوز دغدغه بیمه تأمین اجتماعی دارند و این برای دولت و به‌ویژه برای این دولت زیبنده نیست.
 
وی کپی‌رایت را از دیگر مسائل مبتلابه حوزه نشر دانست و گفت: رعایت کپی‌رایت هم شأن فرهنگی کشور را فراهم می‌کند و هم باعث امنیت شغلی نویسندگان می‌شود.
 
مدير مسئول هفته‌نامه‌ «چلچراغ» ادامه داد: بحث میدان دادن به تشکل‌های صنفی در این زمینه از دیگر دغدغه‌های حوزه نشر محسوب می‌شود و این موضوع جزو نکاتی است که در این دوره وجود داشته، اما تصور می‌کنم باید بیشتر از این‌ها باشد، چراکه ما در همه حوزه‌ها تشکل و انجمن صنفی داریم و یا در حال تأسیس هستند و بنابراین باید فرایند تشکیل انجمن‌های صنفی در حوزه نشر تسهیل یابد. البته در این صورت چقدر خوب است جوایز و جشنواره‌های حوزه نشر نیز به تشکل‌ها واگذار شوند.
 
وی همچنین بیان کرد: در حوزه ترویج کتابخوانی لازم است که کتابخانه‌های عمومی در دسترس باشند. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به کتاب‌ها مجوز می‌دهد، اما برخی از آن‌ها اجازه ورود به کتابخانه‌ها را ندارند و این امر باعث ایجاد اجحاف به نشر، ناشر و نویسنده می‌شود و به مراتب کتابخوانی ترویج نمی‌یابد.
 
عموزاده‌خلیلی گفت: مدارس که می‌توانند یکی از مهم‌ترین مخاطبان نشر و کتابخوانی باشند، متأسفانه درهای‌شان بسته است. 12 میلیون دانش‌آموز داریم اما متأسفانه به دلیل این‌که با کتاب و کتابخوانی ارتباط کم دارند، افزایش یادگیری و مهارت وجود ندارد. از طرف دیگر نویسنده و شاعر به مدارس راه پیدا نمی‌کنند تا دانش‌آموزان به کتابخوانی تشویق شوند. بنابراین باید میان مدارس، نویسندگان و مترجمان تعامل ایجاد شود که به نفع نویسندگان و دانش‌آموزان خواهد بود.
 
کار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در 36 سال فراز و نشیب داشته است

در بخش دیگر این نشست سعید جلالی، عضو هیأت مدیره تعاونی ناشران آشنا نیز اظهار کرد: کار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در 36 سال مثل نوار قلب می‌ماند، یعنی فراز و نشیب داشته است. خداوند به آقای علی جنتی سلامتی بدهد، چراکه در این دوره جهیزیه گران‌قیمتی به نام سیدعباس صالحی به‌جا گذاشته است.
 
وی با بیان این‌که دولتی که نتواند عدم تمرکز (واسپاری امور) را تقویت کند در نهایت به مشکل برخواهد خورد، افزود: نشر فقط برگزاری جلسه با تشکل‌ها و چایی‌خوردن نیست، نشر باید در حوزه نظریه‌پردازی حضور داشته باشد. توسعه کتابخوانی فقط با یک تفاهم‌نامه حل نمی‌شود. نشر اگر به حوزه نقدینگی دولتی بازگردد، دوباره نشر دولتی به وجود می‌آید. بنابراین سعی کنید نشر در حوزه مدیریتی، نظریه‌پرداز باشد.