کتاب «پیشینه مستند آموزش و پرورش نوین در شهرستان سربیشه» با تالیف مشترک محمدرضا صابری و آذین ناصح به بررسی مرور تاریخچه گشایش دبستان شوکتیه سربیشه و چند مدرسه متقدم دیگر در آن شهرستان میپردازد.
در بخشی از کتاب و در مصاحبه با آذین ناصح آمده است: «در اوایل آذرماه سال جاری در آستانه ورود به نود و ششمین سالگرد تأسیس مدرسه تاریخی شوکتیه سربیشه (تأسیس 1300 شمسی) کتابی با عنوان «پیشینه مستند آموزش نوین در شهرستان سربیشه» تالیف مشترک محمدرضا صابری (نماینده اسبق مردم سربیشه و نهبندان در دوره هشتم مجلس شورای اسلامی) به همراه آذین ناصح، دبیر آموزش و پرورش آن شهرستان در 200 صفحه از سوی نشر بیرجند امروز به زیور طبع آراسته شد و در آن ضمن مرور تاریخچه گشایش دبستان شوکتیه سربیشه و چند مدرسه متقدم دیگر در آن شهرستان، حدود 500 عکس و سند تاریخی نیز مربوط به این مدارس در بخشهای آموزشی، اداری، مالی و ... (مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران) به همراه فهرست اسامی برخی دانشآموختگان دورههای متقدم آن برای اطلاع خوانندگان ذکر شده است.»
در بخشی از کتاب میخوانیم: «بیرجند (مرکز استان خراسان جنوبی) از اوان مشروطه به همت حاکم وقت منطقه، نخستين مدارس نوين شرق كشور (شوکتیه) را بازگشایی کرد و در دهه بعد نیز شعبات اقماری از این مدرسه تاریخی در نواحی پیرامون بیرجند از جمله منطقه «سربیشه» که اخیرا به سطح شهرستان ارتقا یافته، گشایش یافت.»
درباره بیرجند آمده است: «ورود زودهنگام آموزش نوین به این نواحی مجموعا موجبات ارتقای سطح اجتماعی و فرهنگی بخشهایی از جنوبی خراسان بزرگ و نیز سيستان و بلوچستان را در سدههای اخير فراهم آورد و این شهر کویری را با جلوههایی از تمدن روز بیش از سایر نقاط همجوار آشنا ساخت و به نقطهای راهبردی در طول نوار مرزی شرق ايران بدل کرد.»
صابری یکی از مولفان کتاب مینویسد: «درباره دو شعبه از مدارس اقماری شوکتیه؛ یعنی مدرسه شوکتیه سربیشه (تأسیس 1300 شمسی) و نیز شوکتیه هریوند (تأسیس 1319 شمسی) هنوز اسناد و ناگفتههای زیادی وجود دارد. لذا به منظور پرتو افکندن بر پیشینه فرهنگیِ شایان این شهرستان و نیز ادای دین خود به مدیران، معلمین و دانشآموختگان ممتاز مدرسه مزبور، از مهرماه سال 1394 با بهرهگیری از دبیران موفق آموزش و پرورش سربیشه به جد مصمم شدم از طریق انتشار اسناد دو مدرسه مزبور به همراه چند مدرسه دولتی این منطقه که از طریق رایزنی با مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران فراهم شده بود، مردم فرهنگدوست و جوانان غیور این دیار را با سابقه کهن فرهنگی موطنشان بیش از پیش آشنا کنیم.»
همچنین در مقدمه مدیرکل آموزش و پرورش استان خراسان جنوبی نیز بر سرآغاز این اثر آمده است: «امروز که به اهتمام نماینده اسبق مردم سربیشه و همکارانشان، اسناد این مدرسه تاریخی منتشر میشود، در آینه غبارگرفته روزگار، گویی معلمانی را میبینم که از سر اخلاص، نقشه سعادت و سروری آیندگان را ترسیم میکردهاند. گویی طنین دلکش «از جلو نظام» و «خبردار» آقاشیخ محمدرضا ناصح تا همیشه تاریخ در گوش جانها نهیب میزند که برای یک زندگی شرافتمندانه باید از معلمانی الگو گرفت که با سلاح علم و عمل، جهاد علمی را در پیش گرفته تا تیرگی و جهالت را از زندگی مردم بزدایند و روشنی و سعادت را به آنان هدیه کنند. همچنین در اوراق خاطرات مدرسه، چهره دانشآموزانی رخ میکند که در پرتو فانوسهای کمسو، همت مردانهشان درخشیدن گرفته و شهرت علمی وی مرزهای ایران را در نوردیده است. این افتخاری است که بر اعتبار این مدرسه و شهرستان سربیشه میافزاید.»
مدرسه تاریخیِ سربیشه به عنوان چهارمین مدرسه نوین قاینات پس از مدارس شوکتیه بیرجند (1286 ش)، شوکتیه قاین (1296)، ابنحسام خوسف (1298)، هدایت نهبندان (1299) و احتمالا همزمان با دبستان شوکتیه دخترانه بیرجند (1300 ش) محسوب میشود.
نظر شما