فتح‌الله فروغی، معاون کمیته علمی و فرهنگی سی‌امین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، اظهار کرد: تمام برنامه‌های فرهنگی نمایشگاه، برنامه‌ریزی و مدیریت آنها در این کمیته صورت می‌گیرد. آنچه که هدف این کمیته را تشکیل می‌دهد، تقویت جنبه‌های فرهنگی نمایشگاه است. برای اینکه این هدف را محقق کنیم یک سلسله از برنامه‌های کمیته از طرف نهادها، سازمان‌ها، ارگان‌ها و اهالی قلم و نشر پیشنهاد شده‌اند. همچنین برای اینکه بتوانیم بستر اجرایی این برنامه‌ها را فراهم کنیم، در فضاها و مکان‌های مختلف تقسیم‌بندی‌هایی انجام شده است.
 
وی توضیح داد: برنامه‌هایی که جنبه‌های عام دارند و البته مربوط به کتاب هستند، در سرای اهل‌قلم طی برگزاری نمایشگاه به‌صورت روزانه برگزار می‌شود. روزانه 4 برنامه در این سرا برپا می‌شود.
 
معاون کمیته علمی و فرهنگی سی‌امین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران ادامه داد: به لحاظ اینکه نمایشگاه موضوعیت کتاب و نشر دارد خود را موظف می‌دانیم که در حوزه‌های مربوط به کتاب و نشر نیز برنامه‌هایی را تدارک دهیم تا بتواند به جنبه‌های دانش‌افزایی ناشران بیفزاید؛ به این منظور امسال برای نخستین بار کارگاه تعریف کرده‌ایم. سال گذشته تالاری با‌عنوان تالار گفت‌وگو وجود داشت اما امسال تصمیم گرفتیم این تالار را در قالب کارگاه برگزار کنیم تا افراد با یکدیگر گفت‌وگو کنند و زمینه‌های افزایش دانش و مهارت آنها فراهم شود.
 
فروغی افزود: به این منظور مکانی را برای کارگاه‌های هم‌‌اندیشی اختصاص دادیم که در آنها بیشتر از کمیت، به کیفیت توجه شده است بنابراین در حوزه‌هایی که از تولید فرهنگی آغاز می‌شود و به توزیع و مخاطب‌شناسی ختم می‌شود محورهایی را از طریق نظرسنجی به‌دست آوردیم و آنها را برای کارگاه‌ها تعریف کردیم. از میان این محورها می‌توان به مهارت‌های نگارش کتاب و راه‌های کاهش سرقت علمی، ویرایش و نشر، قوانین و سازوکارهای حقوق، وضعیت کتاب ایران در بازار جهانی، مباحث بیمه‌ای و مالیاتی و هزینه و قیمت‌گذاری کتاب اشاره کرد. برای این کارگاه‌ها از پیش از برپایی نمایشگاه فراخوان دادیم و افراد علاقه‌مند را ثبت‌نام کردیم.
 
فروغی اظهار کرد: از آنجایی که درخواست‌های متعددی به منظور نمایش کتاب‌های ناشران و مولفان در نمایشگاه وجود داشت در بیست‌ونهمین و سی‌امین نمایشگاه کتاب تهران محل‌هایی را تحت عنوان سالن‌‌ کتاب‌نما در نظر گرفتیم و براساس فراخوانی که ارایه شد از تمام ناشران خواستیم در صورت علاقه فرم مربوطه را پر کنند تا بتوانیم براساس اولویت درخواست‌ها، زمان و مکان در اختیارشان بگذاریم.
 
وی ادامه داد: دو سالن کتاب‌نما در نمایشگاه سی‌امین پیش‌بینی شده است که ناشران فرصت دارند براساس برنامه از پیش تعیین شده همراه با پدیدآورندگان و افرادی که در تولید کتاب نقش داشتند و همچنین با حضور علاقه‌مندان از آثار جدیدشان رونمایی کنند.
 
معاون کمیته علمی و فرهنگی سی‌امین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در دوره گذشته مکانی با عنوان پاتوق اهل‌قلم در نمایشگاه حضور داشت که محلی برای گپ‌وگفت اهالی قلم و نشر بود؛ بازخوردی که از دوره گذشته دریافت کردیم نشان‌دهنده استقبال چشمگیر از این مکان بود به همین دلیل در دوره سی‌ام پاتوق اهل قلم را هم به لحاظ فضا و هم به لحاظ دبیرانی که در پاتوق حضور دارند گسترش دادیم. امسال در این پاتوق آقایان شهرام اقبال‌زاده، اسدالله امرایی و فرید مرادی میزبان اهالی قلم و نشر هستند و روزانه در پاتوق حضور دارند. در کنار این فعالیت، با همکاری موسسه خانه کتاب امکان تحویل بن‌کارت‌های اهل قلم را نیز فراهم کردیم.
 
وی با اشاره به دیگر بخش‌های کمیته علمی و فرهنگی نمایشگاه کتاب تهران بیان کرد: همچنین در این سالن تمام کتاب‌ها و آثار چاپ شده در سال 1395 همراه با تحلیل‌های آماری ارایه شده است. تعداد 15 نفر کارشناس کتابداری روزانه در این محل وظیفه اطلاع‌رسانی درباره آمار و ارقام و مشخصات کتاب به مردم را به‌عهده دارند و به‌طور کلی براساس شاخص‌های مختلف نمودارهای متعددی در جاهای مختلف نصب شده است که مراجعه‌کنندگان می‌توانند براساس آمارهای موجود یک مقایسه 10 ساله‌ای نسبت به کتاب‌های سال 95 و 9 سال گذشته داشته باشند.
 
فروغی اظهار کرد: امسال برای نخستین بار در کارنامه نشر دو فعالیت دیگر نیز پیش‌بینی کردیم. نخست ارایه آثار نسخ خطی که به تعداد محدودی با همکاری مرکز اسناد آثار قدس رضوی صورت گرفته است. دومین فعالیت ارایه کتاب‌های درسی قدیمی با همکاری وزارت آموزش و پرورش است.
 
معاون کمیته علمی و فرهنگی سی‌امین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران گفت: از دیگر فعالیت‌های این کمیته برنامه‌ریزی برای فعالیت‌های مربوط به سالن کودک و نوجوان نمایشگاه است؛ سالنی که با هدف ارایه فعالیت‌های فرهنگی همراه با سرگرمی برای کودکان و نوجوانان فراهم شده است. در این سالن فعالیت‌هایی از قبیل، نقاشی، نمایش‌های عروسکی، خیمه‌شب‌بازی، مهارت‌های خواندن، قصه‌خوانی و ... به صورت روزانه اجرا می‌شود و بعدازظهر نیز برنامه‌هایی با حضور هنرمندان مورد علاقه کودکان و نوجوانان اجرا می‌شود.
 
فروغی ادامه داد: در کنار این سالن‌ها امکانات لازم برای یک سلسله از مراکز و نهادهایی که در حوزه کتاب فعالیت‌هایی را انجام داده‌اند، فراهم کرده‌ایم تا برنامه‌های خود را ارایه دهند. به طور مثال می‌توان به پایتخت کتاب ایران و روستاها و عشایر دوستدار کتاب اشاره کرد.
 
وی بیان کرد: همچنین مقدمات لازم برای اینکه ادارات کل ارشاد استان‌های مختلف از طریق اداره کل امور استان‌های وزارت ارشاد روزانه یک روز از نمایشگاه را به یک استان اختصاص دهد، فراهم شده است. هر یک از استان‌ها در روز ویژه خود به ارایه برنامه‌ها می‌پردازند.
 
معاون کمیته علمی و فرهنگی سی‌امین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران اظهار کرد: امسال نخستین بار برای ناشران علاقه‌مند این فرصت را فراهم کردیم که امکان رونمایی از کتاب‌های جدیدشان در محل غرفه خودشان داشته باشند.
 
این عضو هیات مدیره انجمن ویراستان بیان کرد: همچنین امسال با همکاری انجمن ویراستاران از پیشکسوتان حوزه ویرایش تجلیل و تقدیر می‌شود؛ برای نخستین بار نگاهمان را از حوزه ناشران تهران به حوزه ناشران سراسر کشور تعمیم دادیم از پیشکسوتان ناشر و کتابفروش 4 شهر رشت، تبریز، قم و مشهد تقدیر خواهیم کرد. همچنین برای 4 نفر از پیشکسوتانی که در قید حیات نیستند با همکاری انتشارات به‌نشر و موسسه معیار سخن در سرای اهل قلم مراسم نکوداشت برگزار خواهیم کرد. این مراسم فردا در سرای اهل قلم برپا می‌شد.
 
وی در پایان سخنانش از نحوه واگذاری امور نمایشگاه به بخش خصوصی انتقاد کرد و گفت:‌ بخش خصوصی از پذیرفتن مسئولیت شانه خالی نمی‌کند اما معتقد است مسئولیت باید همراه با اختیارات باشد. معتقدم این نوع واگذاری، به واقع واگذاری نیست چرا که توأم با اعتماد نیست. البته درست است که شرایط به لحاظ اختیارات نسبت به گذشته بهتر شده است اما هنوز آن اعتماد کامل به بخش خصوصی وجود ندارد. بنده شخصاً بعد از سه سال برگزاری معاونت این کمیته، با این شرایط امکان اجرا برایم نیست و بسیار علاقه‌مندم تجربه‌های خود را در اختیار دیگران قرار دهم.
 
سی‎اُمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «یک کتاب بیشتر بخوانیم» و با ریاست سیدعباس صالحی از 13 تا 23 اردیبهشت در مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب میزبان علاقه‌مندان به کتاب و کتابخوانی خواهد بود.